Advertisement Banner
Advertisement Banner

११ मंगलबार, मंसिर २०८१23rd July 2024, 10:09:55 am

नागरिकता सम्बन्धि प्रावधानहरू

२४ सोमबार , माघ २०७८३ बर्ष अगाडि

अधिवक्ता गंगा दहाल – -
– कुनै पनी नेपाली नागरिक नागरिकता प्राप्त गर्ने हकबाट वन्चित नहुने ।
– प्रादेशिक पहिचान सहितको एकल संघीय नागरिकताको ब्यबस्था गरिएको ।
– संबिधान प्रारम्भ हुँदाका बखत नेपालको नागरिकता प्राप्त गरेका ब्यक्ति नेपालको नागरिक हुने।
– बंशजको आधारमा नेपालको नागरिकता प्राप्त गर्ने ब्यक्तिले निजको बाबू वा आमाको नामबाट लैंगिक पहिचान सहितको नागरिकताको प्रमाणपत्र पाउने ।
– नागरिकताको परिचय खुल्ने गरि अभिलेख राखिने ।
नेपाली नागरिकता प्राप्त हुने अवस्था ः–
(१) बंशज
– संबिधान प्रारम्भ हुनु भन्दा अघि बंशजको नागरिकता प्राप्त गरेका ब्यक्ति,
– जन्म हुँदा कुनै ब्यक्तिको बाबु वा आमा नेपालको नागरिक रहेको अवस्थामा त्यस्तो ब्यक्ति ,
– संबिधान प्रारम्भ हुनुभन्दा अघि बाबु र आमा दुबैले जन्मको आधारमा नेपालको नागरिकता प्राप्त गरेका सन्तान बालिग भएपछि ,
– नेपालभित्र फेला परेको पितृत्व र मातृत्वको ठेगान नभएको नाबालक निजको बाबू वा आमा फेला नपरेसम्म,
– नेपालको नागरिक आमाबाट नेपालमा जन्मभई नेपालमानै बसोबास गरेको र बाबुको पहिचान हुन नसकेको ब्यक्ति , तर बाबु बिदेशी नागरिक ठहरेमा संघीय कानुन बमोजिम अंगिकृत नागरिकतामा परिणत हुने।
– बिदेशी नागरिकसंग बिवाह गरेकी नेपाली महिला नागरिकबाट जन्मिएको, निज नेपालमा नै स्थायी बसोबास गरि निजले बिदेशी मुलुकको नागरिकता प्राप्त नगरेको र नागरिकता प्राप्त गर्दाका बखत निजका आमा र बाबू दुबै नेपाली नागरिक रहेनछ भने नेपालमा जन्मेको त्यस्तो ब्यक्ति ।
(२) अंगिकृत नागरिकता
(क)बिदेशी नागरिकले संघीय कानुन बमोजिम अंगीकृत नागरिकता प्राप्त गर्न सक्ने 
(ख) बैवाहिक अंगिकृत
– नेपाली नागरिकसंँग बैवाहिक सम्बन्ध कायम गरेकि बिदेशी महिलाले संघीय कानुन बमोजिम,
– बिदेशी नागरिकसँग बिबाह गरेकी नेपाली नागरिकबाट जन्मिएको नेपालमानै स्थायी बसोबास गरेको र बिदेशी नागरिकता प्राप्त नगरेको ब्यक्तिले संघीय कानुन बमोजिम तर नागरिकता प्राप्त गर्दाका बखत आमा र बाबू दुबै नेपाली नागरिक रहेमा बंशजको आधारमा नेपाली नागरिकता प्राप्त गर्ने ।
(३) सम्मानार्थ नागरिकता
– संघीय कानुन बमोजिम सम्मानार्थ नागरिकता प्रदान गर्न सकिने ।
(४) गैर आवासीय नेपाली नागरिकता 
– बिदेशी मुलुकको नागरिकता प्राप्त गरेको, सार्क बाहेकको मुलुकमा बसोबास गरेको, साबिकमा बंशज वा जन्मको आधारमा निज वा निजको बाबू वा आमा बाजे वा बज्यै नेपाल को नागरिक रहि पछी बिदेशी नागरिकता प्राप्त गरेको ब्यक्ति ,
– संघिय कानुन बमोजिम आर्थिक , सामाजिक र सांस्कृतिक अधिकार उपभोग गर्न पाउने ,
(५) नेपालमा गाभिएको क्षेत्रमा बसोबास गर्ने ब्यक्तिको नागरिकता
– नेपालभित्र गाभिने गरि कुनै क्षेत्र प्राप्त भएमा त्यस्तो क्षेत्रभित्र बसोबास भएको ब्यक्ति संघीय कानुनको अधिनमा रहि नेपालको नागरिक हुनेछन् ।