अधिवक्ता गंगा दहाल – -
लुटपिट गर्न नहुने ः (१) कसैले लुट्पिट गर्न वा गराउन हुँदैन ।
कसैले आफ्नो हक नपुग्ने वा अन्य कसैको स्वामित्व, जिम्मा वा नियन्त्रणमा रहेको सम्पत्ति चोरी वा ठगी गरेको अवस्थामा बाहेक अरू कुनै पनि किसिमले जवर्जस्ती गरी वा नगरी खोसी, धरपकड वा लछार पछार गरि वा त्यस्तो गर्ने धम्की दिई लैजाने वा हानी, नोक्सानी गर्ने नियतले कुनै काम गरेमा लुटपिट गरेको मानिन्छ । यस्तो कसुर गर्ने ब्यक्तिलाई तीन महिना सम्म कैद वा लुटपिट गरेको बिगोको पच्चिस प्रतिशत सम्म जरिवाना वा दुबै सजाय हुनेछ र लुट्पिट भएको सम्पत्तिको बिगो कसुरबाट पीडितलाई भराई दिनु पर्नेछ ।
– कसुर गरी प्राप्त गरेको सम्पत्ति लिन नहुने ः
(१) कुनै कसुर गरि प्राप्त गरेको सम्पत्ति हो भन्ने जानीजानी वा बिश्वास हुने कुनै मनासिब कारण भई कसैले कुनै सम्पत्ति लिन, राख्न वा खरिद गर्न हुँदैन ।
(२) यस्तो कसुर गर्ने गराउने ब्यक्तिलाई पाँच बर्ष कैद वा पचास हजार सम्म जरिवाना वा दुबै सजाय हुनेछ ।
(३) माथि (१) बमोजिम लिए राखेको वा खरिद बिक्री गरेको सम्पत्ति सो सम्पत्तिको धनिलाई फिर्ता गर्नु पर्नेछ ।
हद्याद ः त्यस्तो कसुरमा सो भए गरेको मितिले तीन महिनाभित्र र यस परिच्छेद अन्तर्गतको अन्य कसुर त्यस्तो कसुर भएको कुरा थाहा पाएको मितिले तीन महिना नाघेपछि उजुर लाग्ने छैन ।
कुटपिट वा अङ्गभङ्ग सम्बन्धि कसुर ः–
कुटपिट गर्न नहुने ः १) कसैले कसौलाई कुटपिट गर्न हुँदैन ।
कसैले कसैलाई देहायको कुनै कार्य गरेमा निजले कुटपिट गरेको मानिनेछ ः–
(क) कुनै किसिमको शारीरिक पिडा पुर्याएमा,
(ख) कुनै काम गरी रोग सारेमा,
(ग) अन्य कुनै कार्य गरि अशक्त बनाएमा ।
स्पष्टीकरण ः अशक्त भन्नाले शरीरको कुनै अङ्ग सामान्य रूपमा काम गर्न नसक्ने गरी अशक्त भएको अवस्था सम्झनु पर्छ र सो शब्दले मानसिक अशक्ततालाई समेत जनाउछ।
यस्तो  कसुर गर्ने वा गराउने ब्यक्तिलाई तीन वर्ष सम्म कैद वा तीस हजार सम्म जरिवाना वा दुबै सजाय हुनेछ ।
अङ्गभङ्ग गर्न नहुनेः १) कसैले कसैको अङ्गभङ्ग गर्न वा गराउन हुँदैन ।
(२) कसैले कसैलाई जानीजानी कुटपिट गर्दा देहाय बमोजिमको परिणाम भएमा अङ्गभङ्गको कसुर मानिने छः–
क) आँखा को हेर्ने शक्ति हिन गरि वा आँखा फोरी दृष्टिबिहिन बनाईदिएमा,
ख) नाकको सुघ्ने शक्ति नास गरिदिएमा,
ग) कानको सुन्ने शक्ति नाश गरिदिएमा, 
घ) जिब्रोको बोल्ने शक्ति नाश गरिदिएमा, 
ङ) महिलाको स्तन काटिदिएमा,
च) महिलालाई बाँझोपन वा पुरूषलाई पुरूषत्वहिन बनाएमा,
छ) मेरूदण्ड डँडाल्नु ,हात खुट्टा वा त्यस्ता अङ्गको जोर्नी भाँची ,फोरी फुकाली बेकम्मा पारिदिएमा ।
ज) कुटपिटको कारणबाट आफ्नो पेसा गर्न नसक्ने, असक्षम बनाइदिएमा ।
३) कुटपिटबाट तत्काल अङ्गभङ्ग नभएता पनि  सोही कामको परिणाम स्वरूप पछि माथि (२ ) न बमोजिमको परिणाम निस्केमा पनि अङ्गभङ्ग भएको मानिनेछ ।
४) त्यस्तो कसुरदारलाई दस बर्षसम्म कैद र एक लाखसम्म जरिवाना हुनेछ ।
गर्भपतन ः
महिलाको गर्भमा रहेको भ्रूणलाई समय नपुग्दै गर्भबाट निकाल्ने प्रक्रियानै गर्भपतन हो । साधारण बोलचालको भाषामा यसलाई गर्भ तुहाउने पनि भनिन्छ । महिलाको सहमती बिना गरेको गर्भ पतन महिला विरूद्धको हिंसा हो। केहि अवस्थामा महिलाको सहमतिमा गर्भ पतनलाई कानुनी मान्यता दिएको छ ।
गर्भपतन गराउन सक्ने ः क) गर्भवती महिलाको मन्जुरीले बाह्र हप्ता सम्मको गर्भ पतन गराएकोमा ।
(ख) गर्भपतन नगराएमा गर्भवती महिलाको ज्यानमा खतरा पुग्न सक्छ वा निजको शारीरिक वा मानसिक स्वास्थ खराब हुन सक्छ वा बिकलाङ्ग बच्चा जन्मन्छ भनी इजाजत प्राप्त चिकित्सकको राय भैई त्यस्तो महिलाको मन्जुरीले गर्भ पटन गराएकोमा ।
(ग) जवर्जस्ती करणी वा हाडनाता करणीबाट रहन गएको १८ हप्ता सम्मको गर्भ गर्भवती महिलाको मन्जुरीले गर्भपतन गराएकोमा,
(घ) रोग प्रतिरोधक क्षमता उन्मुक्ति गर्ने जीवाणु (एचआईभी) वा त्यस्तै अन्य निको नहुने रोग शरीरमा भएकी महिलाको मन्जुरीले गर्भपतन गराएकोमा।
गर्भपतन गर्न नहुने ः–
 – कसैले गर्भपतन गर्न वा गर्भपतन गराउने नियतले वा गर्भ पतन हुन सक्छ भन्ने जानीजानी वा बिश्वास गर्नुपर्ने  कुनै काम गरि गर्भपतन गराउनु हुँदैन । 
– कसैले गर्भवती महिलालाई करकाप गरि वा धम्की दिई वा ललाई फकाई वा प्रलोभननमा पारी गर्भपतन गराउन हुँदैन 
– उक्त बमोजिमको कसुर गर्ने वा गराउने ब्यक्तिलाई यस्तो सजाय हुनेछ ः– 
(क) १२ हप्ताको गर्भ भए १ वर्षसम्म कैद र दश हजार रूपैयाँसम्म जरिवाना, 
(ख ) बाह्र हप्ता भन्दा बढी पच्चीस हप्ता सम्मको गर्भ भए तीन वर्षसम्म कैद र तीन हजार रूपैयाँसम्म जरिवाना,
(ग) २५ हप्ताभन्दा बढीको गर्भ भए ५ वर्षसम्म कैद र ५० हजारसम्म जरिवाना ।
– गर्भपतन गर्ने काम गर्दा तत्काल गर्भपतन नभई बच्चा जिउँदो जन्मिएको बच्चा तत्काल मरेमा गर्भपतन गराएको मानिनेछ ।
– कसैले कुनै पनि गर्भवती महिलाको ज्यान लिने उद्योग गर्दा त्यस्ती महिला नमरी निजको गर्भमा रहेको पच्चीस हप्ता वा पच्चीस हप्ताभन्दा बढी अवाधिको गर्भपतन हुन गएमा सो काम गर्ने कसुरदारलाई कानुन बमोजिमको सजायमा थप पाँच वर्षसम्म कैद हुनेछ ।
– कसैले कुनै गर्भवति महिला विरूद्ध कुनै रिसइविले कुनै काम गर्दा गर्भपतन हुन गएमा गर्भपतन गर्ने नियतले त्यस्तो काम गरेको रहेनछ भने पनि देहाय बमोजिमको सजाय हुनेछ ः–
क) बाह्र हप्तासम्मको गर्भ भए एक वर्षसम्म कैद ,
ख) बाह्र हप्ता भन्दा बढी पच्चीस हप्तासम्मको गर्भ भए तीन बर्षसम्म कैद,
ग) पच्चीस हप्ताभन्दा बढीको गर्भ भए पाँच वर्षसम्म कैद ।
– कसैले गर्भपतन गराउने उदेश्यले गर्भमा रहेको भ्रुणको लिङ्ग पहिचान गर्न वा गराउन र त्यसरी लिङ्ग पहिचान भएपछि गर्भपतन गर्न गराउन हुँदैन ।
– त्यस्तो कसुर गर्ने ब्यक्तिलाई देहाय बमोजिमको सजाय हुनेछ  ः–
क) गर्भपतन गराउने उदेश्यले गर्भमा रहेको भ्रुणको लिङ्ग पहिचान गर्ने वा गराउनेलाई तीन महिनादेखी छ महिना सम्म कैद, र 
ख) लिङ्ग पहिचान गरी गर्भपतन गर्ने वा गराउनेलाई माथी लेखिएको सजायमा थप एक वर्षसम्म कैद ।
स्पष्टीकरण ः स्वास्थकर्मी भन्नाले निर्धारित योग्यता पुगी गर्भपतन गराउन इजाजत प्राप्त गरेको चिकित्सक वा स्वास्थकर्मी सम्झनु पर्छ ।