देशलाई राजा चाहिन्छ, कार्यकर्तालाई नेता चाहिन्छ- देशभर बहस चर्किदैँ
काठमाडौँ — हालै देशभर फैलिएको राजनीतिक निराशा, आर्थिक चुनौती र नेताहरूप्रतिको अविश्वासबीच “देशलाई राजा चाहिन्छ, कार्यकर्तालाई नेता चाहिन्छ” भन्ने नाराले व्यापक ध्यान खिचेको छ। सामाजिक सञ्जालदेखि सडक आन्दोलनसम्म, यस नारा–आधारित बहसले फेरि एकपटक शासन व्यवस्थाको दिशा र भविष्य प्रति राष्ट्रिय संवादलाई पुनर्जीवित गरेको छ।
राजनीतिक अनिश्चितताबीच पुरानो व्यवस्थाप्रतिको आकर्षण बढ्दै
विशेषगरी युवाहरूले नेतृत्वमा देखिएको भ्रष्टाचार, अस्थिर सरकार र दोहोरोरतेहोरो खेल्ने राजनीतिक संस्कारप्रति असन्तुष्टि प्रकट गर्दै वैकल्पिक शक्ति खोज्न थालेका छन्।
राजनीतिशास्त्री देवप्रकाश त्रिपाठी भन्नुहुन्छ –
लामो समयदेखि स्थिरता नआएपछि नागरिक नयाँ विकल्प खोज्न चाहनु स्वाभाविक हो। ‘राजा’ भन्ने शब्द स्थिरता, परम्परा र राष्ट्रिय पहिचानको प्रतीकजस्तै भएर फर्किएको हो।”
उनका अनुसार अहिलेको बहस “राजतन्त्र फर्काउने” मात्र होइन, “नेतृत्व संस्कार सुधार गर्ने” चाहनासँग पनि जोडिएको छ।
सञ्चारमाध्यममा तीव्र प्रतिक्रिया –
देशका विभिन्न सञ्चारमाध्यमहरूले नारा बढिरहेको उल्लेख गर्दै, यसलाई राष्ट्रवाद, पहचान र नेतृत्व अभाव सँग जोडेर चर्चा गरिरहेका छन्।
“जनतामा आज मुख्य पीडा नेतृत्वप्रति विश्वास गुम्नु हो। त्यो विश्वास पुनःस्थापित गर्न सक्षम, पारदर्शी र भरोसिलो नेतृत्वको खोजी भइरहेका संकेत देखिन्छन्।”
सडकमा देखिएको प्रत्यक्ष जनभावना–
काठमाडौं, पोखरा, चितवन, भैरहवा लगायतका शहरमा गरिएको स्थलगत रिपोर्टिङले केही युवाहरू पुरानो प्रणालीका कारण देशमा स्थिरता आउने दाबी गर्छन् भने केहीले बलियो नेतृत्व भने चाहे पनि लोकतान्त्रिक मूल्य नछाडिनुपर्ने धारणा राख्छन्।
“नेता भन्नेबित्तिकै भ्रष्टाचार सम्झनु पर्ने अवस्था छ। त्यसैले धेरैले ‘राजा’ चाहिन्छ भनेको हो। तर हामीलाई विकसित देशहरूको जस्तो उत्तरदायी नेता पनि चाहिएको छ।”
“व्यवस्था बदल्दैमा देश सुध्रिँदैन। सुध्रिने भनेको नेतृत्व हो—जसले जनता सुन्ने क्षमता राख्छ।”
विशेषज्ञहरू चेताउँछन्— ‘भावनाले होइन, तथ्यले बहस होस्’–
राजनीतिक विश्लेषकहरूले यो विषय संवेदनशील भएको बताउँदै भावनामा होइन, नीतिगत तथ्यमा आधारित बहस आवश्यक रहेको उल्लेख गरेका छन्।
उनका अनुसार शासन प्रणाली जे भए पनि—
ड्ड संस्थागत पारदर्शिता
ड्ड कानूनी हैसियतको स्पष्टता
ड्ड उत्तरदायित्व
ड्ड दीर्घकालीन योजना
नभएसम्म कुनै पनि मोडलले परिणाम दिन सक्दैन।
सामाजिक सञ्जालमा चर्चा ‘ट्रेंड’ बनेको–
फेसबुक, टिकटोक र एक्स ९ट्विटर० मा तजयगकबलमक या पोस्टहरू देखिन थालेका छन्।
युवाहरूले भिडियो, संगीत, श्लोगन र विश्लेषणमार्फत नारालाई चर्चित बनाइरहेका छन्।
कतिपयले नारा समर्थन गरेका छन् भने कतिपयले नेतृत्व परिवर्तन र प्रणाली सुधार नै मुख्य एजेन्डा हुनुपर्ने प्रतिक्रिया दिएका छन्।
सरकार र राजनीतिक दलको प्रतिक्रिया– ‘विषय गम्भीर छ’ ।
सत्तारूढ दलका नेताहरूले यो आवाजलाई जनतामा बढिरहेको असन्तोषको संकेतका रूपमा लिएर गम्भीरतापूर्वक सम्बोधन गर्नुपर्ने बताएका छन्।
एक मन्त्रालय स्रोतका अनुसार—
“असन्तुष्टि छ भन्ने स्पष्ट छ। जनताको आवाजलाई नजरअन्दाज गर्न सकिँदैन। तर शासन मोडेल परिवर्तनजस्ता विषय व्यापक संवाद र संविधानिक प्रक्रियाबाट मात्र सम्भव हुन्छ।”
निष्कर्ष ः नारा एउटा संकेत, वास्तविक माग ‘विश्वासिलो नेतृत्व’
विश्लेषकहरूका अनुसार, “देशलाई राजा चाहिन्छ, जनतालाई नेता चाहिन्छ” भन्ने नारा मूलतस् ‘विश्वासिलो, इमानदार र राष्ट्रमुखी नेतृत्व’ चाहिएको सूचक हो।
यो नारा वर्तमान राजनीतिक अवस्थाप्रति जनतामा उठेको गहिरो निराशाको प्रतीक मात्र नभई, भविष्यमा स्थिरता र सुशासन खोज्ने चाहनाको आवाजको रूपमा पनि व्याख्या गरिँदैछ।
