# प्रेम सागर पाैडेल - - - -
ब्रह्मपुत्र नदी (चीनमा यारलुङ त्साङ्पो भनेर चिनिन्छ) को तल्लो क्षेत्रमा जलविद्युत आयोजना विकास गर्नु चीनका लागि ऊर्जा सुरक्षा, आर्थिक वृद्धि, वातावरणीय स्थिरता र भू-राजनीतिक प्रभावको दृष्टिले अति लाभदायक छ। यो लेखले यी आयोजनाका उच्च-मूल्यका फाइदाहरूको विस्तृत विश्लेषण गर्दछ।
ऊर्जा सुरक्षाको सुदृढीकरण र हरित रूपान्तरण चीन कार्बन न्यूट्रालिटी प्राप्त गर्न र ऊर्जा मिश्रणमा विविधता ल्याउन प्रतिबद्ध छ। ब्रह्मपुत्रमा जलविद्युत उत्पादनले स्थिर, नवीकरणीय र पर्यावरणमैत्री ऊर्जा सुनिश्चित गर्दै जीवाश्म ईन्धनमा निर्भरता घटाउँछ र चीनको हरित ऊर्जा लक्ष्यलाई समर्थन गर्दछ। आर्थिक वृद्धिको प्रवर्द्धन र पूर्वाधारको विकास यी जलविद्युत परियोजनाले निम्न महत्वपूर्ण आर्थिक प्रभाव पार्दछ: रोजगार सिर्जना र स्थानीय विकास: ठूला पूर्वाधार परियोजनाहरूले रोजगारी सिर्जना गर्छन्, क्षेत्रीय अर्थतन्त्रलाई चलायमान बनाउँछन् र जीवनस्तर सुधार गर्छन्। औद्योगिक प्रतिस्पर्धात्मकता: स्थिर र कम लागतको ऊर्जा उपलब्ध हुँदा उत्पादन खर्च घट्छ र विश्व बजारमा प्रतिस्पर्धात्मकता बढ्छ।राजस्व र ऊर्जा निर्यातको सम्भावना: अतिरिक्त विद्युतलाई राष्ट्रिय ग्रिडमा समावेश गर्न वा ऊर्जाको अभाव भएका क्षेत्रहरूलाई निर्यात गर्न सकिन्छ, जसले चीनको आर्थिक प्रभाव विस्तार गर्छ। उन्नत जल स्रोत व्यवस्थापन र जलवायु प्रतिरोधात्मकता ब्रह्मपुत्र नदी मौसमी बाढीको जोखिमयुक्त छ, जसले कृषि र पूर्वाधारमा असर पार्छ। जलविद्युत आयोजनाले निम्न लाभ पुर्याउँछ: जल प्रवाहको व्यवस्थापन गरी तल्लो क्षेत्रका बाढी जोखिम न्यूनीकरण गर्छ।
जल संरक्षण रणनीतिहरूलाई सुदृढ पारेर कृषि उत्पादन र शहरी जल आपूर्तिलाई स्थिर राख्छ। भू-राजनीतिक प्रभाव र क्षेत्रीय नेतृत्व सुदृढीकरण सीमापार जल स्रोतहरूको नियन्त्रणले चीनलाई क्षेत्रीय जल कूटनीतिमा रणनीतिक लाभ प्रदान गर्छ। ब्रह्मपुत्र नदीको प्रवाह व्यवस्थापन गरेर, चीनले दक्षिण एशियाली छिमेकीहरूसँगका वार्ताहरूमा प्रभावशाली भूमिका खेल्न सक्छ। वातावरणीय नेतृत्व र नवीकरणीय ऊर्जा प्रविधिमा अग्रसरता जलविद्युत कोइलामा आधारित विकल्पहरूभन्दा धेरै कम कार्बन उत्सर्जनयुक्त ऊर्जा स्रोत हो। साथै, बाँधको व्यवस्थापनले नदीको गाद नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ र जैव विविधता संरक्षणमा योगदान पुर्याउँछ। यी परियोजनाले चीनको नवीकरणीय ऊर्जा प्रविधिमा अग्रसरतालाई पनि दर्शाउँछन्। वैज्ञानिक अनुसन्धान र प्रविधि क्षमताको उन्नति यस्ता ठूला जलविद्युत परियोजनाहरूले निम्न क्षेत्रमा प्रवर्द्धन गर्छन्: उन्नत ईन्जिनियरिङ र जलविद्युत प्रविधिको विकास। जल विज्ञान अनुसन्धान, जसले जल स्रोत उपयोगलाई अधिक प्रभावकारी बनाउँछ। जलवायु अनुकूलन रणनीतिहरू, जसले प्राकृतिक विपत्तिको सामना गर्न सहयोग गर्छ।
निष्कर्ष : ब्रह्मपुत्र नदीमा जलविद्युत आयोजना विकासले चीनका लागि बहुआयामिक फाइदा पुर्याउँछ। ऊर्जा सुरक्षादेखि आर्थिक समृद्धिसम्म, वातावरणीय उत्तरदायित्वदेखि रणनीतिक प्रभावसम्म, यी परियोजनाले चीनलाई विश्वस्तरीय नवीकरणीय ऊर्जा नेतृत्वको दिशामा अघि बढाउँछन्। सीमापार जल स्रोत व्यवस्थापन सन्तुलित र सहकारी रूपमा सञ्चालन गरेर, चीनले आफ्नो फाइदालाई अधिकतम बनाउन र क्षेत्रीय स्थायित्वलाई प्रवर्द्धन गर्न सक्छ।
