गंगा दाहाल -
नागरिकता एउटा यस्तो प्रमाणपत्र हो जस्ले व्यक्तिको पहिचान गराउँछ । नागरिकता प्रदान गर्ने कार्य अत्यन्त कठिन र जटिल कार्य हो । राज्यले उदार भएर नागरिकता प्रदान गरेमा एकातिर राष्ट्रियता नै खतरामा पर्ने परिस्थिति हुन्छ भने अर्कोतिर कठोर हुदा जन्मजात नेपाली भएर पनि राज्यबाटै बंचित हुनुपर्ने अवस्था आउन सक्छ । नागरिकता महत्वपूर्ण र संंवदनशील विषय हो । जन्मशिद्धले नागरिकता पाउ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
‘बहुजातीय, बहुभाषिक, बहुधार्मिक, बहुसांस्कृतिक विशेषतायुक्त, भौगोलिक विविधतामा रहेका समान आकांक्षा र नेपालको राष्ट्रिय स्वतन्त्रता, भौगोलिक अखण्डता, राष्ट्रिय हित तथा समृद्धिप्रति आस्थावान रही एकताको सूत्रमा आबद्ध सबै जनता समष्टिमा राष्ट्र हो ।’ यो साल नखोलिएको नेपालको संविधानले गरेको राष्ट्रको परिभाषा हो । अपवाद वाहेक विश्वका सबै राष्ट्रलाई यो परिभाषा उपयुक्...
शिवप्रसाद सिग्देल -
भारतले ६० हजार हेक्टर भन्दा बढी नेपालीभूमि अतिक्रमण गरीसकेको छ र ७१ ठाउँमा सीमा विवाद छ । यो बाहेक अन्तर्राष्ट्रिय कानुन मिचेर भारतले सीमा क्षेत्रमा बाँध, पुल, पुलेसा, राजमार्ग, बस्ती निर्माणसमेत गरेका अनेक घटनाहरु छन् । यसबारेमा हालै प्रधानमन्त्री ओली भारत भ्रमणमा गए, कुराको उठान नै गरेनन् ।
अव भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी मे ११ मा नेपाल भ्रमणमा आउने कार्यक्रम तय भए...
शाश्वत शर्मा -
आखिर वैशाख ९ गतेको शुभसाइत गुज्य्रो । गत असोजमा नेपाल र नेपालीका माझ बृहद कम्युनिष्ट पार्टी, साझा कम्युनिष्ट पार्टी, आदिनिर्माण गर्ने भनेर मंसिरमा सम्पन्न चुनावमा बहुमत ल्याउनका लागि रणनीति अपनाएका एमाले र माओवादीकेन्द्रका वीच वैशाख ९ गते हुने भनिएकोएकता घोषणासभा त्यत्तिकै टरेर गएको छ ।
नेकपा स्थापना दिवस र लेनिन जयन्तिका अवसरमा गरिने भनिएको एकता घोषणा अव कहिले हुन्छ भनेर भन्न ...
अधिवक्ता गंगा दाहाल -
संविधान देशको मूल कानुन हो जसमा राज्य संचालन प्रणाली समाबेश गरिएको हुन्छ । सबैका हक अधिकारहरु सुनिश्चित गरिएका हुन्छन् । सुनिश्चित गरिएका हक अधिकारह्रु हनन भएमा वा उल्लंघन भएको अवस्थामा उपचारको व्यवस्था समेत गरिएको हुन्छ । व्यक्तिको अधिकारको उल्लंघन भएको अवस्थामा उपचारका लागि अदालत गुहार्न सकिने प्रावधान रहेको छ । जसले गर्दा मानब अधिकारको संरक्षण भएको छ । संविधानद्व...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
यसपालीको महालेखा परीक्षकको रिपोर्टले सिंहदरवारदेखि अदालतसम्म, मन्त्रालयदेखि गाउँपालिकासम्मको भ्रष्टाचारको पोको फुकाइदिएको छ ।
यहाँसम्म कि निर्वाचनको नाममा निर्वाचन आयोगले मनपर्दी खर्च गरेको, आर्थिक अनुशासन पटक्कै नमानेको दृश्य पनि देखाइदिएको छ ।
के चाहियो, निर्वाचन आयोगको कन्पारो तात्यो, महालेखाको रिपोर्टमाथि आलोचना गरिहाल्यो । यसपछि महालेखा परीक्षक टंकमणि शर्माल...
शाश्वत शर्मा -
आफूलाई राजनीतिक विश्लेषक, अझ भनौं मधेस सम्बन्धि जानकार भन्न रुचाउने मधेशका अधिकर्मी भनेर चिनिने विद्वान तुला नारायण साह अध्यक्ष रहेको नेपाल मधेश फाउण्डेशनले पश्चिमा राष्ट्रहरुको संगठन युरोपियन युनियनबाट सात करोड एकचालीस लाख सत्र हजार तीन सय उनासी रुपैयाँ लिएको तथ्य सहित बाहिर खबर आयो । विद्वान तुलानारायण साहले मधेसशीहरुलाई नजानिदो तबरबाट पश्चिमाहरुको हितका लागि प्रयोग गर्ने, इसा...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
जब पूर्वराजा कतै जान्छन्, राजनीतिमा तरङ्ग आउँछ । पूर्वराजा मन्दिर जाउन् कि विदेश, राजनीति चलमलाउँछ । पूर्वराजाले केही बोलिहाले भने पनि राजनीतिमा हडकम्प मच्चिन्छ तर परिवर्तन केही पनि हुन्न । किन ?
किनभने गठेमंगलमा हानेजस्तो घुयत्रोले ढुंगामूढा हान्नुपर्छ, सडकमा टायर बालेर जुलुस निकाल्नुपर्छ, विदेशीको घूसपैठ र स्वदेशी उफ्रनु उफार्नुपर्छ अनिमात्र यो देशमा राजनीतिक परिवर्तन हुन...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
कार्यवाहक प्रधानमन्त्री थिए ईश्वर पोखरेल । उनी रक्षामन्त्री पनि हुन् । उनले विधिविरोधी अभिव्यक्ति दिन मिल्छ कि मिल्दैन, उनका अभिव्यक्तिले विधिमाथि हस्तक्षेप भयो कि भएन ?
चैत २४ गते प्रधानमन्त्री ओली दिल्ली टुरमा थिए, यहाँ कार्यवाहक प्रधानमन्त्री चलाइरहेका थिए, रक्षामन्त्री ईश्वर पोखरेलले । उनी टोका नगरपालिकामा आयोजित चण्डेश्वरी मन्दिर निर्माण तथा संरक्षणसमितिको नि...
पदम हमाल -
अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले संसदमा ढुकुटी रित्तो भएको लल्लरी गाए र स्वेतपत्र जारी गरे । देशको अवस्था यस्तो छ भनेर सुसूचित गराउनु न्यायोचित छ । गर्नुपर्छ, जनताप्रति जिम्मेवार सरकारले जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ ।
ढुकुटी रित्तो छ भनेर अर्थतन्त्रको चिन्ता लागेकै हो भने यो सरकारले तत्काल पूर्व विशिष्ट श्रेणी, भिआइपीहरुलाई जुन प्रकारको सेवा सुविधा दिदै आएको छ, त्यो बन्द गर्नु जरुरी छ । रि...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
प्रचारित गरिए अनुसार पूर्वराजाले ‘बुझें, बुभेंm’ भन्नु वा टाउको हल्लाएर ध्यानले सुनेको देखाउनु मात्र गर्दैनन् । आफुलाई खोल्ने मौका पाउने वित्तिकै भन्ने गर्दछन् ‘मलाई पूर्व राजा त बनाउनु भयो तर पूर्व नेपाली नबनाउनुस्’ । तर उनले यो भन्ने मौका एकदमै कम पाउने गर्दछन । राजाबादी भनाईनेहरु राजा चुपचाप बसेको देख्छन् । तिनको सोचमा राजाले चलखेल गर्नु पर्ने हो...
अधिवक्ता गंगा दाहाल -
राष्ट्रिय स्तरमा सूचना आयोगको व्यवस्था बनेको छ । तर सूचना आयोगको प्रभावकारिता केन्द्रमा भन्दा पनि गाउँ, नगरपालिकाजस्ता तल्ला निकायमा पहिले हुनुपर्छ । केन्द्रमै कतिपय सूचना पाउन मुस्किल रहेको वर्तमान स्थितिमा तल्ला निकायमा सूचनाको हक कुन स्थितिमा होला, सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ । जग बलियो हुने हो भने घर बलियो हुने हो । यसकारण सूचनाको हक स्थानीय स्तरमा सुसूचित गराउन सके केन्द...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
सुचना विभागबाट प्रकाशित ‘नेपाल परिचय’ अनुसार २०६५ साल जेठ १५ गते राजतन्त्र अन्त भएको घोषणा भयो । यस अनुसार २०७५ जेठ १५ गते राजतन्त्र अन्त भएको घोषणाको १० बर्ष पुरा भएर ११ बर्ष शुरु हुन्छ । नेपालको परापुर्वकालदेखि कायम राजतन्त्र विसाइएको छ । तर यी बर्षहरुमा पनि राजाप्रति आस्थावान र राजाको बीचमा सहज सम्वन्ध हुने अवस्था पैदा भएको छैन, न त्यो अवस्था आउने कुनै लक्षण...
अधिवक्ता गंगा दाहाल -
सिंहदरवार गाउँसम्म पुग्छ भनिएको छ । गाउँसम्ममात्र होइन, गरीवको पहुँच र झुग्गीझोपडीको ढोकासम्म पुग्नुपर्छ । सिमान्तकृत बर्ग र जातिहरु धेरै छन् नेपालमा । तिनका लागि सिंहदरवार भनेको के हो ? सरकार रातो हुन्छ कि कालो ? राहतको रङ कस्तो हुन्छ ? केही थाहै छैन । उनीहरु ढुंगेयुगमै छन् अहिले पनि । जुन परिवर्तन आएको छ देशमा त्यो परिवर्तनको अनुभूति सवासय जाति र भौगोलिक विषमतामा बाँच्न...
शाश्वत शर्मा -
पूर्वराजा जहाँ जहाँ पुग्छन्, त्यहाँ सम्हाल्नै नसकिने गरी जनताको भीड लाग्छ र जयजयकार हुन्छ । आखिर राजतन्त्रमा के छ त्यस्तो आकर्षण र जयजयकार गर्न जनता निस्कन्छन् ?
यसपटक झापादेखि मोरङसम्मै यो दृश्य दोहोरियो ।
नेताहरु चुनाव भन्छन्, यिनै जनता लाम लागेर मतदान गर्छन् । जब पूर्वराजालाई देख्छन्, राजतन्त्र जिन्दावाद भन्छन् । के भइरहेको छ यो देशलाई ? जनताको यो द्वैध मानसिकता के हो ? जनत...
काठमाडौं । कटुतापछिको मित्रताले गजबै कमाल देखायो । ओलीलाई सत्तामा र ०१५ सालपछिको सर्वशक्तिमान प्रधानमन्त्री बनायो ।
यी दुबै नेतामा मित्रता यत्ति बढ्यो कि दुबैले पार्टी एकीकृत गर्ने निर्णयसमेत गर्न पुगे । दुबै नेताभित्र आशंका बाँकी छ र एकीकरणमा आधा आधा कि ७०–३० को रेसियो, कुरा मिलेको छैन, त्यसैले ओलीले व्यङ्ग कसे– कोही कोही सिंगापुर बनाउँछु भन्थे, म नेपाललाई सम्पन्न नेपाल बनाउँछु ।
...
अधिवक्ता गंगा दाहाल - रथका दुई पाङ्ग्रा, जीवनका आधा आधा हिस्सा महिला र पुरुष । महिला पुरुष समाजका समान हकदार हुन, राष्ट्रको समग्र विकासमा महिलाको समान रुपमा सहभागिता हुनुपर्छ । महिलालाइ अधिकार सम्पन्न बनाइनु पर्दछ, महिला विरुद्धका जुनसुकै हिंसा उपर कडा कारवाही हुनुपर्छ । महिलालाई सामाजिक मर्यादामा जोडिनु पर्दछ भन्ने जस्ता महिलामुखी यस्ता आदर्श र कानुनी कुराहरु व्यापक रुपमा हरेक नेता, प्र...
शाश्वत शर्मा -
देश धर्मनिरपेक्षता, संघीयता र गणतन्त्रलाई संस्थागत गर्नेतिर लाग्ने बित्तिकै गाईगोरु काण्ड मच्चाइएको छ । पुराना मानिसहरुलाई थाहा छ, कृस्तान भनेका कस्ता हुन्छन् ? कुन ग्रहका हुन् भनेर कल्पना गर्नुपर्ने हुन्थ्यो ।अझ गाई र गोरुको हत्या गरेर मासु खानु भनेको त कल्पना र मनमा समेत आउन्नथ्यो । कस्तो नेपाल कस्तो भयो ?
सममाजिक सद्भाव र एकता दह्रो थियो, तर जब ०४६ सालमा प्रजातन्त्रको पुनस्र...
पदम हमाल -
यौवनमा बुढ्यौली, आरोग्यमा रोग र जीवनमा मृत्यु लुकेको हुन्छ । यो यथार्थ राजनीति गर्नेले कहिले पनि बुझेनन् । उनीहरु सधैं तन्नेरी भइरहे, सत्तारोगमा लिप्त भइरहे र कहिले मर्छु, राम्रो काम गरेर मरौं भन्ने भावना राखेनन् ।
राजनीतिक मान्छेको जात त साह्रै बुझी नसक्नु पो भयो गाठे हो । जति नै लाभ भएपनि उति धेरै लोभ बढाएकै छन्, राजनीति भनेको त सूर्यमुखी फुल रहेछ, जहिले पनि सत्तातिरै आँखा ?
त्य...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
विशिष्ट श्रेणीका कर्मचारी, सुरक्षा अधिकारीले सुरक्षाकर्मीलाई कमारो बनाएरराखेको चाल पाएपछि प्रधानमन्त्री ओलीले सार्वजनिक रुपमा ७ दिनभित्र अर्दली, सहायकका रुपमा हाकिमका घरघरमा काम गरिरहेका सुरक्षाकर्मीलाई फिर्ता गर्न निर्देश जारी गरेका छन् । सात दिन पुग्नलाग्दासमेत अझै ७ हजार सुरक्षाकर्मी सहायक, अर्दलीका रुपमा हाकिमका घरमै सफाइ गरिरहेका छन् ।
गत बुधबार सिंहदरबारमा भएको मुख्यम...
पदम हमाल -
१. कठै मेरो देश, जहाँ भोको पेटले खान माँग्दा दिनुको सट्टा यसरी डण्डा ठोकेर नाबालक पिट्ने राक्षसहरुलाई तपाईं के भन्नुहुन्छ ? अनि ठूला ठूला नौटन्की कुरा गर्दै डलरको खेती गर्ने मानब अधिकारबादी र बालबालिका अधिकारकर्मी भनाउँदा टेम्पुरेहरु खोइ कहाँ गएका छन् ? तीन एकपटक यो तस्बिरलाई निहाल्नुहोस् जुन मैले फेसबूकमा भेट्टाएर शेयर गरी दिएको छु र अरुले पनि शेयर गरी दिनुहोला ।
योभन्दा गैरजिम्मे...
शाश्वत शर्मा -
केही दिन सर्वोच्च अदालत र गोपाल प्रसाद पराजुलीतिर मोडिएको नेपालको राजनीति फेरि मन्त्रिपरिषदको बिस्तारतिर मोडिएको छ । आफू प्रधानमन्त्री भइसकेपछि तीनपटक मन्त्रिपरिषदको विस्तार गरिसकेका प्रम केपी शर्मा ओलीले अझै दुई तिहाई बहुमत पुर्‍याउन सकेका छैनन् ।
राजपा, संघीय समाजवादी फोरमलाई समेत मिलाएर दुई तिहाई पुर्‍याउँदै मधेसवादी दलहरुले भनेझैं संविधान संशोधन गर्ने विचारमा रहेका ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
युवामा असंतोष छ, कारणहरु सबैका अलग अलग छन् । यो निराशाको सम्वोधन गर्न नेतृत्व चुकेको त छैन तर सम्वोधनको तरिकाले निराशा कम हुनुको साटो झन बढ्दो छ । विस्तारै विस्तारै यो निराशा कुन्ठामा परिणत हुँदैछ । कुन्ठा पछिको अर्को तह आक्रोश हो । तर परिस्थिति त्यहाँसम्म भने पुगेको छैन, र पुग्न दिईनु पनि हुँदैन । यदि आक्रोशमा पुग्न रोक्न सकिएन भने अवस्था कतिबसम्म डरलाग्दो हुन्छ भन्...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
प्रधानमन्त्री केपी ओलीलाई भारतले अर्को महिना भारत भ्रमण गर्ने निम्तो दिएको थाहा पाइयो । अचम्म लाग्नेगरी पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री नेपाल आएर आफैले बधाई दिए, पाकिस्तान भ्रमणको कुरा गरे र सार्क शिखर सम्मेलन पाकिस्तानमा गर्ने वातावरण बनाउन आग्रह पनि गरेर गए ।
अव चीनका प्रधानमन्त्री र उनले वातावरण निर्माण गरेपछि चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङ नै नेपाल आउने कुरा जोडतोडले उठेका छन...
पदम हमाल -
सिरियामा भीषण बमबारी भइरहेको छ तर हामीहरु ँसिरिया तथा सिरियाका बालबालिका बचाउ भनेर फेसबुके भित्तो रङ्ग्याउन मै ब्यस्त भएका छौं । के रसियाले हामीले गोहीको आँसु चुहाएको फेसबुक हेर्‍या होला त ?
आतंककारीको अड्डा ध्वस्त पार्न र आतंककारी सफाया गर्न भनेर बिद्रोहीको सेनामाथि सिरियाको सत्ता र उसले मागेको सहयोग दिदै रुसले सिरियामाथि यति भयानक बमबर्षा गर्‍यो कि मानवता ठहरै मर्‍यो ...
शाश्वत शर्मा -
प्रतिनिधिसभा, राष्ट्रियसभाहरुका जनप्रतिनिधिरुको सपथग्रहण कार्यक्रम, राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपतिको निर्वाचन कार्यक्रम, मन्त्तीपरिषदको थप विस्तार, पाकिस्तानी प्रधानमन्त्रीको आकस्मिक भ्रमण, टुँडिखेलमा गत बनिवार सम्पन्न ‘बुद्ध वाज वर्न इन नेपाल’ कार्यक्रम... आदि घटनाहरु बाहेक अर्को एउटा घटनाले पनि आम नेपालको ध्यान आकृष्ट गरेको छ । त्यो हो, हाल पहिलेको मेची मञ्चल अहिले प्रदे...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
प्रधानमन्त्री केपी ओलीको उद्घोष हो– भ्रष्टाचारीलाई टिपेर फालिन्छ । नेपाल वायुसेवा निगमको जहाज खरिद र मर्मतमा १ अर्व ३२ करोड भ्रष्टाचार गरेको आरोप लागेका नेपाल एयरलाइनसका कार्यकारी सुगतरत्न कंसाकारलाई प्रधानमन्त्रीले टिपेर फाल्न सक्लान् ? प्रधानमन्त्रीकै परीक्षा सुरु भएको छ ।
जहाज खरिद र मरमतका नाममा कमिशन खाने र शक्तिशाली दलका नेताहरुलाई कमिशन पुर्‍याएर निगम ह...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
राष्ट जनता, राजासंस्था अनि पारंपारिक गौरव अनुभूतिले आपसमा जोडिने भावनाको संयुक्त रुप हो । यसमा भुगोलले देखाएको देश पनि हुन्छ । अर्थात कुनै देश राष्ट्र बन्न यी सबै तत्वको आवश्यकता पर्दछ मात्र भुगोलले देश बन्छ तर राष्ट्र बन्दैन । त्यसैले राष्ट्रवाद भाषमा, पोशाकमा मात्र सिमित हुँदैन । राष्ट्र बन्ने यी सबै तत्वको आदर गर्ने र यसको निमित्त समर्पण गर्ने भावना राष्ट्रवाद हो । रा...
डा.शास्त्रदत्त पन्त - नेपालमा १९५० को सन्धी खारेजीको वा परिमार्जनको माग गर्ने बाम नेता हुन् । बाबुरामको ४० बुादे मागमा पनि यो कुरा छ । उनीहरुले तीनतीन पटक सरकारको नेतृत्व गरे तर सन्धीबारेमा एक लबज बोलेनन् । अरु बाम समेतगरी आधा दर्जन भन्दा बढी सरकारको नेतृत्व गरे मनमोहन बाहेक कसैले मुख खोलेन । त्यस्मा पनि विषयवस्तु केही पनि थिएन । नेपाल इतिहासमै कमजोर रहेको अवस्थामा यो कुरो उठाइएको छ । दुबै सरक...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालमा एक यस्तो समय पनि आयो जुन वेलामा राष्ट्रवादी भएको स्विकार गर्नेहरुलाई प्रताडित गरियो । ४६सालदेखि कहिल्यै राजनैतिक स्थिरता देख्न भोग्न नपाएको नेपालले झण्डै पञ्चायतले भोग गरेको समय जति पुरा गरिसकेको छ । ‘राष्ट्रवाद’, ‘विकेन्दीकरण’, ‘साझा’ आदि शव्दहरु पञ्चायतले अपनाएकोले केहीलाई अपच भएको थियो । पञ्चायतको रक्षकवच सरह भएर रहेको राष्ट्र...
अधिवक्ता गंगा दाहाल - मानव तस्करको हातमा पुगेर बेचिएकी र भाग्य र हिम्मतका कारण फर्कन सफल भएकी महिला बेचबिखनविरुद्धकी अभियन्ता सुनिता दनुवारको जति प्रशंसा गरे पनि कम हुन्छ । सुनिता भन्छिन्– मानव बेचबिखन पहिले बम्बैमा हुन्थ्यो, अहिले संसारभर हुन्छ । उनको यो कथन यति गम्भीर छ, त्यो गम्भीरता जिम्मेवार बर्गमा देखिदैन । यो गैरजिम्मेवारीकै कारण आज देशमा मानव बेचबिखनको समस्या महामारी बन्दै गएको छ...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
न्यायाधीश भनेको भगवान होइन, उसले कानुनअनुसार कुनै पनि मुद्दामा निर्णय गर्ने हो । जुन निर्णयले कानुनी राजको गरिमाको बोझ उठाएको हुन्छ ।
अन्यायकर्तामाथि कारवाही होस् भन्ने जनअपेक्षा हुन्छ । पीडकको पक्षमा जब जब फैसलाहरु हुने गरेका छन्, पीडितहरुले न्यायालयप्रति तीतो अनुभव गर्छन्, कानुनको नौसिङ हुनेरहेछ भन्छन् र न्यायालयप्रति जनआस्था घट्न जाने गरेको छ । यो यथार्थ...
अधिवक्ता गंगा दाहाल -
यही दिनका लागि ओलीले १४ वर्ष जेल जीवन बिताए । यसमा पनि आधा समय त गोलघरमा । गोलघर जेलजीवनको सबैभन्दा कष्टमय यातना । त्यसरी एक्लो र कष्टप्रद जीवन धानेर आएका केपी ओलीले चुनाव जिताउन जनतालाई आह्वान गरेका थिए, जनताले हात्ती बनेर उनको बरण गरिदिएका छन् । अव ओलीले राष्ट्रको स्वाधीनता, सार्वभौमिकता र जनताको आकांक्षाको संवोधन गर्नुपर्छ । यो समय केपी ओलीको जीवनमा जिम्मेवारी बहन गर्न...
पदम हमाल -
आइजीपी प्रकाश अर्यालले फेरि पनि भनेका छन्– जनताको आस्था नै प्रहरीको मूलधन हो । सत्य सेवा सुरक्षाको मूलमन्त्र बोकेको प्रहरी उद्देश्यविपरित बदनाम भइरहेको छ र साख बचाउन मुस्कानसहितको सेवामा समेत बल दिएको हो तर प्रहरीले सामाजिकीकरण हुनसकेन । आइजीपीले मीठो भाषणमात्र गरेर के गर्नु ? प्रहरी भनेको त आपराधिक गतिबिधि बढाउने कारखाना पो हुनपुगेको छ । प्रहरीले आत्ममूल्यांकन गर्न जरुरी छ ।
...
शाश्वत शर्मा -
देशको एकमुठी माटोको पनि मायाँ हुन्छ, किनकि हामी नेपाली हौं । पराईले हाम्रो माटो कुल्च्यो, लुट्यो भनेपछि हाम्रो रगत उम्लन्छ । यो इतिहास हो, यतिबेला नेपाली राजनीति यसरी पराइकरण भइरहेको छ कि यो राजनीतिले माटो र देशको रक्षा र सुरक्षा गर्छ भनेर विश्वास गर्न मुस्किल छ ।
यस्तो राजनीतिक परिपाटीमा ग्रेटर नेपालको अभियान । राजनीति नै अपवित्र छ, राजनीति नै विदेशीका सामु लम्पसार परेको स्थित...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
राष्ट्रपतिको निर्वाचन सन्निकट छ, यो राष्ट्रपति निवासको रातो घरमा को बस्ला ? कसको तालुमा आलु फल्ने हो, आकांक्षी नेताहरु दौडधुप गरिरहेछन् ।
् वर्तमान राष्ट्रपति विद्या भण्डारी दोहोर्‍याउने इच्छा गरेर प्रचण्ड परिवारलाई डिनर र प्रचण्ड तथा केपी ओलीलाई लन्च ख्वाएर समर्थन लिने पटक पटक प्रयास गरिरहेकी छिन् । राष्ट्रपतिको निर्णायक उमाले र माओवादी नै भएकाले यी दुबै पार्टीभित्...
अधिवक्ता गंगा दाहाल -
यी व्यक्ति आम नेपाली हुन् । आम नेपाली यस्तै नियतिमा छन् । यिनी भविष्य हेर्दैछन्, सुखको कामना गरिरहेका छन्, दु:ख हटोस् भन्ने इच्छा राख्छन् तर यिनको भविष्य यति अन्धकार छ कि यिनले कालो बादलमा कतै चाँदीको घेरा देखेका छन् भनेर कसैले विश्वास गर्न सक्दैन । किनभने नेपाली आमनागरिकको नियति भ्रममा बाँच्नु हो, आश्वासन र सपना साँच्नु हो । सरल छन्, सहज छन् र छोटो स्मरणशक्ति छ नेपालीहरु...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालीहरु विगत लामो समयदेखि निरंकुशताको चपेटामा परेका छन् । केवल रानीको पञ्जापत्रको आधार लिएर एक शताव्दी भन्दा धेरै समय हुकुमी शासन चलाउन सफल राणा परिवार मुखैमा नियम र कानुन लिएर बसेको थियो । मध्ययुगको यो राज्य प्रणाली आधुनिक युगमा विस्थापित हुँदै गएको कुरा पद्मशमशेरले त बुझे तर अन्य राणाले बुझेनन । राणा शासन कायम नै रहेको भए यसवेला श्री ३ हुनेको मनमा मेरो बाजेको पदवी खोस्...
शाश्वत शर्मा -
पूर्वराजाको चर्चा फेरि चुलिएर गएको छ । यो पंक्ति लेखुन्जेलसम्म भारतको उडिसा राज्यको जगन्नाथ पुरी मन्दिरमा शाही पूजा गरेका पूर्वराजाले पुरीस्थित जगतगुरु शंकराचार्य मठमा आयोजित कार्यक्रममा बिशिष्ट अतिथथिको रुपमा संवोधन गर्दै सनातन धर्मरक्षाका लागि सामुहिक प्रयास आवश्यक भएको कुरा बताएका छन् । अझ एउटा नेपाली निजी टीभी च्यानलले त पूर्वराजाले नेपाललाई हिन्दुराष्ट्रको रुपमा पुन:स्र्थाप...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
पार्टी र त्यो पनि शासनमा रहेको अथवा शासनमा उक्लने तैयारी गर्न लागेको राष्ट्रिय पार्टीले न्याय, कानुन, शान्ति व्यवस्थाका लागि आवाज उठाउने हो कि अदालतले दण्डजरिवाना दिएको अपराधीको पक्षमा ? माओवादी केन्द्रले यसरी आफ्ना भातृसंगठनहरुलाई सडकमा उतारेर जेलजीवन बिताइरहेका बालकृष्ण ढुंगेललाई रिहा गर भनेर नाराजुलुस निकाल्न थालेका छन् । यद्यपि चुनावअघि स्वयम् माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
मुख्यमन्त्रीका दावेदार छन् अष्टलक्ष्मी शाक्य र राजेन्द्र पाण्डे । यो ३ नम्बर प्रदेश अर्थात राजधानी क्षेत्रको हो । यी दुईवीच आआफ्ना दावी रहेपछि न्यायाधीश बनेका पार्टी अध्यक्ष केपी ओलीलाई निकै अप्ठेरो परेको छ । पार्टीभित्रको सन्तुलन मिलाउन माधव खेमाका राजेन्द्र पाण्डेलाई अवसर दिने कि एक महिला जो सात प्रदेशमध्ये मुख्य मन्त्री बन्ने दावेदार छिन्, मातृसमूहलाई अवसर दिने ?
केपी ओल...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
जती खेर बाईसे चौबीसे राज्यहरु लगायत तीन शहरका शासकहरु मोजमस्ती तथा भोग विलासमा मस्त थिए त्यही समयमा बीस बर्षे गोरखाली ठिटो राजा भए पछि निरन्तर जनताको सल्लाह सुझव र सहयोगको निमित्त भौतारिरहेको थियो । बीसे नगर्चीको सल्लाह अनुसार जनताबाट सहयोग र साथको आकांक्षा लिएर भौतारिएको राजालाई जनताले निरास बनाएनन्, बरु शक्ति थपिदिए र नै आधुनिक नेपालका एकिकरण कर्ताको रुपमा श्री ५ पृथ्वी ...
शाश्वत शर्मा -
भारतका विदेशमन्त्ती सुषमा स्वराज गतहप्ता २४ घण्टे नेपाल भ्रमणमा आइन् र फर्किइन् । तर अहिलेसम्म कसको निम्तोमा आइन्, कसैलाई थाहा छैन । महत्व केपी ओलीले दिए र गोप्य भेटवार्ता उनैसँग भयो, भेट्न त प्रधानमन्त्री र राष्ट्रपतिलाई पनि भेटिन् । राष्ट्रपतिलाई त अँगालो नै मारिछन्, भारतको रणनीति बुझिसाध्ये छैन । कहिले नाकावन्दी, कहिले अँगालो मारामार, के हो यो ?
प्रतिक्रिया जारी छ, प्रोटोकल ...
पदम हमाल -
नेपाल भारतवीचका असमान सन्धि के गर्ने ? दुबै मुलुकवीच कसरी सहज र सम्मानित सम्बन्ध कायम गर्ने उपाय पत्ता लगाएर सुझाव दिन इपिजी अर्थात विज्ञ समूह गठन गरिएको हो । तर यो समूहका नेपाली प्रतिनिधिहरु डा.भेषबहादुर थापा, निलाम्बर आचार्य, सूर्यनाथ उपाध्याय, राजन भट्टाराईहरु खाली भारत सकारात्मक रहेको कुरा बताइरहेका छन् । नेपाल भारतवीचको सन् १९५० को सन्धी परिमार्जन गर्न भारत तयार भएको हो क...
सहदेव सिग्देल -
पर्साको छपकैयामा सीमा मिचियो, मधेसी मोर्चा मौन धारण गरेर बस्यो । किन ? सीमा मिचिदा मधेसका जनताको जग्गा भारततिर पारिदा यिनलाई दुख्दैन ? जनताको जमिनसँगै नेपालको स्वाधीनता र सार्वभौमिकता नै भारततिर पारियो, मधेसी मोर्चा जिब्रो तालुमा टाँसेर बस्यो, यस्तो चालाले यो मधेसी मोर्चामा आवद्ध दलहरुलाई नेपाली भन्ने कि नभन्ने ?
हुन त यति नै बेला राजेन्द्र महतो भन्ने नेताले भारत भएन भने नेपाल...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
हुन त ‘संघे शक्ति कलियुगे’ भनिन्छ, यो कुरा ठिक पनि हो । तर पञ्चायत पछि जस्ता किसिमका संघ संगठनहरु सामुन्ने आएका छन्, तिनीहरु सर्वसाधारण जनताको शक्ति बढाउने किसिमका भएनन् । हुनत हरेक जसो धार्मिक, आर्थिक, समाजिक, राजनैतिक आदि स्वरुपका संगठनहरुले उदेश्यमा सर्वसाधारणको भलोको कुरा राखेको भए पनि व्यवहारमा त्यसो भएन । यस्ता संगठनहरु नेता उत्पादन कारखानाको रुपमा ...
(१) भरखरै सम्पन्न नेपालको निर्वाचनमा साम्यवादी दलहरूको प्रचण्ड विजय र धेरै वर्ष देखि सत्ता शयलमा हाली मुहाली गरेको नेपाली कांग्रेसको शर्मनाक पराजयवाट पश्चिमा शक्ति राष्ट्रहरू र भारत समेतको निद्रा भंग भएको छ । नेपालमा भएको यो अप्रत्यासित राजनैतिक परिवर्तनलाई खास गरी अमेरिका, यूरोपियन यूनियन र भारतले नेपालको चीन संगको वढदो संसर्ग र झुकावको कारणले उनीहरूको ‘ाचभभ त्ष्दभत’ मिशनमा ठूलो धक...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
एउटा नेता जो कहिल्यै सत्तामा गएन, जसले सधैं देशको रक्षा र सुरक्षाका लागि बोल्यो, त्यो नेताको नाम हो नारायणमान बिजुक्छे रोहित ।
यी भक्तपुरे नेता हुन् । यिनले भर्खर सम्पन्न चुनावमा नयाँ रेकर्ड के राखे पनि आफू सर्लक्क पन्छिएर युवाले राजनीति हाँक्नुपर्छ भनेर अघि सारे, यस्तो नेता जसले युवामा देशको भविष्य देख्छ, यस्तो विचारको खाँचो थियो तर पिण्ड खानेबेलासम्म पनि राजनीति गर्नेहरुल...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
कुनै वेला नेपाललाई शान्तिक्षेत्र प्रस्ताव गरिनु र विश्वका धेरै मुलुकहरुले त्यस प्रस्तावलाई समर्थन गर्नु त्यस वेला नेपालीहरु शान्तिप्रेमी र नेपाल शान्त थियो भन्ने प्रमाण हो । नेपाललाई शान्तिक्षेत्र प्रस्ताव गरिएसम्मको समय नै नेपालले उपयोग गरेको शान्तिको अन्तिम खुराक थियो भन्ने भान हुने गरेर नेपाल यत्तिसम्म अशान्तिको भुमरीमा पर्‍यो कि अरु मुलुकहरुमा शान्ति स्थापना गर्न श...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
गोविन्द सुब्बा, रत्नेश्वरलाल कायस्थ, अनुराधा कोइराला, बाबुराज कुवर, उमाकान्त झा, दुर्गाकेसर खनाल र मोहनराज मल्लालाई क्रमस: १ देखि ७ नम्बर प्रदेशसम्मका प्रमुख अर्थात गभर्नर नियुक्त गरेको छ यो सरकारले । कुनै हालतमा चुनाव हारेको काम चलाउ सरकारले नियुक्त गरेका प्रमुखसँग सपथ ग्रहण गरिन्न भनेर कुर्लने केपी ओलीजी यतिबेला चुपचाप छन् । किनभने संवैधानिक प्रावधान नै त्...
शाश्वत शर्मा -
अहंकार कसैले नगरे हुन्छ, हरेकका अहंकार टिकेको इतिहास छैन नेपालको, त्यसकारण अहिले धर्मनिरपेक्षता सहितको संघीय गणतन्त्रको जुन सवाल छ, त्यो यिनै राजनीतिक दलहरुका निष्ठाबिहीन चरित्रले सफाचट हुने दिन त्यति टाढा छैन ।
अहिले जे जस्ता परिदृश्यहरु देखिएका छन्, यो त काष्टिङमात्रै हो, गम्भीर प्रकृतिका विश्लेषकहरुको निष्कर्ष छ– देखते जाओ, आगे आगे होता है क्या ? यसकारण पनि यो संविधान ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
राजधानीको नयाँसडकमै बाघका छाला, चितुवाका छाला झोलामा हालेर बेच्न हिडेका व्यक्तिहरु पक्राउ परेका छन् । पक्राउ पर्नेमा बैतडीका महेशराज औजी, जनक महरा र सुरेन्द्र दयाल रहेको प्रहरीले बताएको छ । चितुवा र बाघका छाला बैतडीबाट ल्याएको खुलिसकेको छ । यसको अर्थ पहाडमा बाघ, चितुवा असुरक्षित छन्, मार्छन् बढी पैसाका लागि राजधानीमा ल्याएर बेच्ने गरिएको छ ।
यसैवीच तनहुँको आँबुखैरनीमा बाघको...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल - हो, नेपालमा यही सत्य चलनचल्तीमा छ । नेताका छोराछोरी विशिष्ट हुन्, जनताका छोराछोरी निकम्मा । यसकारण नेताका छोराछोरीले पाउनुसम्म सुविधा पाएका छन्, जनताका छोराछोरी गाँस, बास, कपास, अवसरका लागि सधैं युद्ध लडेजस्तो लडिरहेका छन् । आखिर किन ? यही हो ह्याभ र ह्याभनटवीचको द्वन्द्व भनेको । यो द्वन्द्वलाई जातीय द्वन्द्वतिर फर्काएर कम्युनिष्ट शक्तिले देशलाई अर्को महाभा...
शाश्वत शर्मा - पूर्वराजाको लखनउ भ्रमणको चर्चा अद्यापि जारी छ । त्यसो त राजा भइसकेपछि उनले पहिलो पटक कुनै विदेशी नेतासँग यसरी औपचारिक भेट गरेका हुन् होला, जसरी अहिले भारत, उत्तरप्रदेशका मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथलाई भेटेका छन् । पूर्व राजा भइसकेपछि पनि भारतीय, चिनियाँ र अन्य विदेशीहरुसँग भेटेका थिए तर योगी आदित्यनाथसँगजस्तो औपचारिक अन्य कोहीसँग भेट भएको थिएन भनेर भनिदैछ । अव समाचारमा त पू...
पदम हमाल - आफैले खटाएको बेञ्चबाट प्रधानन्यायाधीशका नागरिकता, शैक्षिक प्रमाणपत्र, न्यायपरिषदका निर्णयहरु झिकाउने आदेश भएपछि सातो गएका प्रधानन्यायाधीश सुरक्षित अवतरणको बाटो खोज्न थालेका छन् । यद्यपि यो आदेशपछि प्रन्या गोपाल पराजुलीले राजीनामा दिइसक्नुर्ने थियो । नेपालमा राजनीतिक, प्रशासनिक, सुरक्षा निकाय र न्यायालयजस्ता संवैधानिक अंगमा समेत नैतिकताको खडेरी छ । झ्याइ झ्याइ प्रचार छ– प्रधान...
धर्मरत्न श्रेष्ठ - गोविन्द केसी र गोपाल पराजुली दुबै चर्चाको शिखरमा छन् । डा.गोविन्द केसीले प्रधानन्यायाधीश गोपाल पराजुलीको नागरिकता र शैक्षिक प्रमाणपत्रमाथि छानविन हुनुपर्छ भनेर प्रश्न उठाईसकेपछि र अदालतले समेत पेश गर्न आदेश दिएको सन्दर्भले प्रधानन्यायाधीश गोपाल पराजुलीले राजीनामा दिनुपथ्र्यो । दिएका छैनन्, उनी भन्छन्– मैले संसदीय सुनवाई समितिमा देखाइसके, किन राजीनामा दिने ? यसो भन्दै उ...
शाश्वत शर्मा -
सामान्यताया लोकतन्त्र भनाउँदो शासन प्रणालीमा बहुमत प्राप्त राजनीतिक दल वा बहुमत प्राप्त त्यस्ता गठबन्धन, जो निर्वाचनमा एक भएर जनतासँग मत माँग्न गएका थिए, उसैले सरकार निर्माण गर्न पाउनुपर्ने हो । यहाँ...। विपक्षमा बस्ने जनादेश पाएको दलले सरकारको नेतृत्व गर्न पुग्छ । अझ संसदमा तेश्रो ठूलो दल भइटोपलेको राजनीतिक दलले सरकारको नेतृत्व लिन पुग्छ । किन त ? ...किनभने यहाँ स्वचालित केही प...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
धनाध्ये विदेशीहरु गरीव नेपाली महिलाको कोख भाडामा लिएर बच्चा जन्माउन पल्केका छन् । त्यसमाथि नेपाली स्वास्थ्य माफियाहरु गरीव नेपालको कोख ३ देखि ७ लाखसम्ममा भाडामा लिने र बच्चा जन्माएर विदेशीलाई दिएर पठाउने गरिरहेका छन् । यो सेवाबापत अस्पतालहरुले विदेशीबाट अस्पतालको सेवाशुल्क, औषधि शुल्कदेखि बच्चा जन्माएर जिम्मा नलगाएसम्मको शुल्क झण्डै करोडभन्दा बढी लिने गरेको रहस्य खुलिसकेको ह...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
केही दशक पहिले नेपाल धेरै कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भर थियो । आत्मनिर्भर मात्र होईन धेरै उत्पादहरु निर्यात पनि गरिन्थ्यो । किशोर र युवा अवस्थामा भएकाहरुलाई यो कुरा अचम्म लाग्न सक्छ, तर चालीस पचासको उमेरका व्यक्तिहरुले त आफ्नो वाल तथा किशोर अवस्थामा देखेकै कुरा हो । विराटनगरको रानी क्षेत्रबाट आफ्नो राजनिति शुरु गरेर मुलुक हाुकेका धेरै नेताले यो संसारबाट बिदा लिईसकेका भए पनि शु...
पदम हमाल -
हामीले खडा गरेको मानवाधिकार स्तम्भको यो कन्तबिजोग । स्तम्भको यो बेहालत छ भने देशमा मानवाधिकारको स्थिति कस्तो होला ?
दण्डहीन मुलुक भनेर विदेशीले भन्ने गरेका छन् । १२ वर्ष भयो जनयुद्ध समाप्त भएको र संक्रमणकालीन न्याय व्यवस्थापनमा देश लागेको । जो दण्डित हुनुपथ्र्यो, उसैको हातमा सत्ता गइरह्यो र चलिरह्यो । अरुले दण्डहीनताको अन्त्यका लागि जति कराए पनि काग कराइरह्यो, पिना सुकिरह्यो । खुइल...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
नैतिकहीनताको पराकाष्ठा भनेको कस्तो हुन्छ ? यो जान्नका लागि २०७२ सालमा बिपत्ती बनेर आएको भूकम्प र त्यसपछि आएको भीषण बाढीले तहस नहस पारेको नेपाली जनजीवनलाई केही राहत होस् भनेर विदेशीहरुले लत्ताकपडा, खाना, दाल चामल सबै पठाइदिए । तर, त्यतिबेला आएका ती सामानहरु गोदाममा थन्क्याएर राखियो, बितरण गरिएन । अहिले आएर खानेकुरा कुहिए, नाना र छानाका सामानहरु कमै नलाग्ने भए । त्यसैले सरकारल...
पदम हमाल -
स्वावास अयोधी प्रसाद यादवजी, जसले आमनिर्वाचन सम्पन्न गराउने तरखर गर्दैछन् । अव राष्ट्रियसभाको निर्वाचन सम्पन्न भएपछि ५ वर्षका लागि हुने आवधिक निर्वाचन सम्पन्न हुनेछ ।
र, अर्को निर्वाचनका लागि तैयारीहरु सुरु हुनेछन् । संविधान जारी भएपछिको संविधान कार्यान्वयन हुन नसकिरहेको स्थितिलाइ चिर्दै निर्वाचन सम्पन्न गराउनु ठूलै काम हो । अव मुलुक आर्थिक समुन्नतिको राजमार्ग खन्नेतिर लाग्नेछ । सं...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
हुनत विरोधीहरुले पञ्चायतलाई लगाउने प्रमुख आरोप नै राजाको सकृय नेतृत्व रहेकोले पञ्चायतलाई विधीको शासन हैन भन्ने नै हो । जनमत संग्रह पछि सुधारिएको पञ्चायती व्यवस्थाले पनि केही मात्रामा भए पनि विरोधीको त्यो आरोप अनुसार विधिको शासनवाट हटने प्रयत्न भने गरेको थियो । जो त्यो व्यवस्थाको मुल ढाँचाको विपरित थियो । यसै कारणले नै त्यस पछिको आन्दोलन थेग्न सकेन । सबै नागरिक एक समान हुन ...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
बेपत्ता र सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगको म्याद सकिदैछ । फेरि म्याद थप्ने प्रपञ्च एकातिर भइरहेको छ भने यी दुबै आयोगले कामै गर्न नसकेकोमा कसैले पनि प्रश्न उठाएका छैनन् । आयोगमा काम गर्न पठाएको हो, कामै नगरी तलवभत्ता पचाएर पटक पटक म्याद थपेर बसिरहनु भनेको जनतामाथि अन्याय र गैरजिम्मेवारीको पराकाष्ठा हो । यस्ता गैरजिम्मेवारहरुलाई म्याद थपेर हुने के ? गर्ने भए म्...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्ेदल -
विकेन्द्रीयकरणकै स्वरुप हो संघीयता । संघीयता भएपछि आमनागरिकको समान पहुँच पुग्छ भनेर संघीयता लागू त गरियो, कतै यो घाँडो नबनोस् ।
स्थानीय, प्रदेश र प्रतिनिधिसभाको निर्वाचन सम्पन्न भइसकेको छ, प्रत्येक घरघरमा सिंहदरवार पुग्छ भनेर आश्वासन दिइएको छ, सिंहदरवार घरघरमा केपी ओलीले भनेझैं घरघरको चुल्होमा ग्यास पुगेजस्तो हावादारी भाषणमात्र पुग्छ कि यथार्थमा आमनागरिकको ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
थपना सम्राटको मुलुक बेलाईतले राज गरेर छोडेका मुलुकहरुमा आफ्नो संस्कृती धेरै कायम रहन पाएन । बेलाईती संस्कार र संस्कृतिको लामो समयाबधिसम्मको गुलामीले ती मुलुकमा भौतिक विकास त गर्‍यो तर मूल्य आफ्नो संस्कृति, परंपरा तथा ज्ञानको विनाशको रुपमा चुकाउनु पर्‍यो । सभ्यता र संस्कृतिको धनी भुखण्ड भारतबर्ष (भारत देश होईन) थियो ।
भारतबर्षको बाटोको खोजी युरोपेली मुलुकको ठूलो अन...
शाश्वत शर्मा -
उकातिर स्थानीय, प्रदेश र प्रतिनिधिसभाको चुनाव सम्पन्न भएर पनि राष्ट्रियसभा गठन सम्बन्धमा राजनीतिक खिचलो दिनानुदिन चुलिदै छ भने अर्कातिर गत कार्तिक ४ गते भाइटीकाका दिन बोलेर केही दिनका लागि तरङ्ग चलाउन सफल पूर्वराजा सपरिवारका साथ यसै हप्ता मध्य र सुदूरपश्चिमको भ्रमणमा निस्कने भएपछि अर्को ज्वारभाटा उठेको छ ।
एकथरिको मत छ– अहिले सम्पन्न चुनावमा देखिएका राजावादीहरु, खासरी...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
बर्दिया नीकितादेखि संगीतासम्म देउवा सरकारको नियुक्ति धरापमा
सबै राजनीतिक नियुक्ति खारेज हुन्छन्( एमाले महासचिव
६ पुस, काठमाडौं । निर्वाचन आयोगले आचारसंहिता लागु गरेदेखि मतपरिणाम आइसक्दासम्म करिब एक दर्जनभन्दा बढी व्यक्तिलाई देउवा सरकारले राजनीतिक नियुक्ति दियो । तर, चुनावपछि एमालेको सरकार बन्ने अवस्था आएकाले कामचलाऊ सरकारबाट नियुक्ति खानेहरुको पद धरापमा पर्न लागेको छ ।
का...
पदम हमाल -
पश्चिम पहाडका जिल्लामा विद्यमान छाउपडी उन्मुलनका लागि एनजीओ, आइएनजीओ खटिए पनि सरकारले चेतना बढाउने कार्यक्रम गर्न नसक्दा घटेको छैन । अछाम, बाजुरा, बझाङ, डोटी, दार्चुला, बैतडी, डडेलधुरादेखि सुर्खेतसम्मका जिल्लाहरू छाउगोठ भत्काइयो तर भत्केका छाउगोठहरु फेरिब न्न थालेका छन् । किन ? यसको जवाफ सरकारले दिन सक्ने स्थिति छैन किनभने सरकारलाई सत्ता र भ्रष्टाचारमा जुन स्वाद आइरहेको छ, समा...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जबाट पुस १ गतेदेखि बाघ गणना फेरि थालिएको छ । वर्षैपिच्छ बाघ गणना गर्ने कि संरक्षण, यो प्रश्नमा सरकारको ध्यान गएन किन ?
विदेशीले डलर दियो भन्दैमा प्रत्येक वर्ष बाघ गणना गर्ने, गैंडालगायतका वन्यजन्तुलाई यताबाट उता सार्ने काम हुनेगरेको छ । महत्वपूर्ण प्रश्न गणनाभन्दा पनि वन्यजन्तुलाई माफिया, तस्कर सिकारीबाट कसरी जोगाउने भन्ने छ ।
वन्यजन्तु सिकारी सिकार...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालको इतिहासमा पृथ्वी नारायण शाह भन्दा पहिले गोरखामा राजा रामशाहले अनि काठमाण्डौ खाल्टोमा राजा जयस्थिति मल्ल र राजा महिन्द्र मल्लले समाजिक व्यबहारका निमित्त थिति बसाएका थिए । यस्ता थितिहरु शासन संचालनका निमित्त मार्ग चित्र त थिए नै त्यस वेलाको समय सापेक्ष ककसले के के गर्नु पर्छ, समाजिक मान्यता कसरी कायम राख्नु पर्छ व्यापार र व्यबहारमा कस्तो नैतिकता राखिनु पर्दछ भन्ने कुर...
शाश्वत शर्मा -
हुन त चुनाव हुँदैमा संविधान कार्यान्वयन हुने होइन । संविधान यति सहजै कार्यान्वयन हुने भए ९१ प्रतिशत सांसदको समर्थन पाएको संविधान कार्यान्वयक ३० महिनासम्म हुनसकेन । यसको अर्थ संविधानमा, जन प्रतिनिधित्वमा कमी कमजोरी छन् ।
अहिले पनि सिंगो पार्टीगत रुपमा भन्ने हो भने कुनै दलको पनि बहुमत छैन । हो, माओवादी र एमाले मिल्यो भने बहुमत हुनसक्छ । मिल्छन् भन्ने कुनै प्रत्याभूति छैन । कि...
शाश्वत शर्मा -
निर्वाचनको परिणाम आइरहदा नेपाली कांग्रेसलाई वाममोर्चाले लतारेको दृश्यले नेपालको राजनीति अव राताम्मे हुनपुगेको छ ।
जनयुद्धमा माओवादीले लतार्दा देशै रगताम्मे भएको थियो, त्यसपछि कांग्रेसले प्रचण्डपथमा विश्वास गरेर वीपीवादलाई लत्याइदियो । वीपीवादलाई लत्याउँदा केही समयको सत्तासुख त मिल्यो कांग्रेसलाई तर निर्वाचन परिणामले कांग्रेस अस्तित्वको संकटमा पुगेको छ । नेपालमा लोकतन्त्र खत...
पदम हमाल -
चुनावका नतिजाहरु आइरहेका छन् र वाममोर्चाको लहर नै चलेको देखियो । जनताले वाममोर्चाले देश चलाओस् भनेर जनादेश दिएको देखिन्छ । केही दिनभित्रै एमालेको नेतृत्वमा सरकार बन्छ, एमालेले सरकार चलाउने निश्चित छ ।
यो अवस्थामा प्रजातान्त्रिक अभ्यास गर्दै आएको एमालेको भावी सरकारले कम्तिमा यी चार काम गर्नुपर्छ, यसमा कमीकमजोरी देखियो भने अर्को चुनावमा वाम मोर्चा, एमालेको त्यही हालत हुनेछ, जुन यतिबे...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
मंसिर २२ गते शुक्रवार राष्ट्रिय मानवाधिकार आयोगले बुझाएको वार्षिक प्रतिवेदन बुझ्दै राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले संक्रमणकालको अन्त्य नभएकाले मानवाधिकारको स्थिति सुदृढ हुन नसकेको भनेर चिन्ता व्यक्त गरिन् । उनले मानवाधिकार आयोगले बुझाएको प्रतिवेदनमा उल्ेख भएका विषयहरुमा सक्रियताका साथ कार्यान्वयन गर्दै जानुपर्नेमा विशेष जोडदिएकी थिइन् ।
आयोगका अध्यष अनुपराज शर्माले प्रतिवेद...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
राणा शासन ढाल्न संगठित भएर खोलिएका दलहरु निरन्तर रुपमा वर्तमानसम्म अस्तित्वमा छन । पञ्चायतको करिव तीसबर्ष नेपालमा कानुनत: दलहरु प्रतिवन्धित रहे । कुरो अनौठो लाग्न सक्छ तर सत्य हो कि त्यही तीसबर्ष दलहरुको विकासको निमित्त सबैभन्दा उर्वर रहे । शासन संग भएको सानो भन्दा सानो असंतोषको फाईदा उनीहरुलाई पुग्यो । कुनै काम गरेर देखाउन सक्ने अवस्थामा प्रतिवन्धको कारण दलहरु थिएनन । स...
गोविन्दप्रसाद पौडेल -
माओवादीले राष्ट्र निर्माताको सम्झना गर्नु हुन्न भनेर विदा कटौती गरेको थियो, बल्ल चुनाव आयो र चुनावी सरकारले विदा पुनस्र्थापना गर्ने निर्णय गर्‍यो । यसकारण यो कार्यको प्रशंसा गर्नुपर्छ ।
१० वर्ष अघि काटिएको राष्ट्रनिर्माताको सम्झनामा मनाइने एकता दिवस यसवर्ष पुस २७ मा मनाइनेछ, यो देशभक्तहरुको जित हो ।
तर एमालेले विरोध गरेको छ । एमाले आफूलाई नेपालवादी भन्छ, स्वाधीनताको...
पदम हमाल -
सय दिनमा सय काम गर्ने प्रतिवद्धता तुहियो, तुहियो, मेयर विद्या सुन्दर शाक्यले धुलोमाण्डौंलाई सफा सुन्दर काठमाडौं बनाउन रातरातभर महानगरको साधन र स्रोत परिचालन गर्न थालेका छन् । ठमेल, रत्नपार्क, सिंहदरवार इलाकालाई राति नै ब्रमरसमेत लगाएर सफा गर्ने अभियान चलाउनु स्वागतको कुरा हो, तर भन्नैपर्छ, मेयरसाव, यो चारदिनको रामछायाँ, फेरि अन्धकार नहोस् ।
धुलोमुक्त क्षेत्र बनाउने अभियान थालनी भएक...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
देशव्यापी रुपमा बम बिस्फोटका घटना बढ्दै गएपछि सुरक्षाकर्मीले निर्वाचन भाँड्नेमाथि गोली हान्ने अधिकार पाएका छन् ।
पक्राउ गर्ने, कानुनी कारवाही गर्नु एउटा कुरा, गोली नै ठोक्ने आदेश दिनुले निर्वाचनप्रति असन्तुष्ट पक्षलाई बुझाउन नसकिएको र असन्तुष्ट पक्ष पनि अतिवादमा उत्रिएका राजनीतिक द्वन्द्वको अवस्था हो । यस्तो विवादले निर्वाचनको महत्व, गरिमा र महिमालाई न्यूनिकरण गरेको पाइन्छ ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
बहस धेरै गर्ने गरिन्छ राष्ट्र राष्ट्रियताको बारेमा । राष्ट्रप्रति त्यसका नागरिकहरु सबैको माया हुन्छ नै, कसको माया ठूलो र कसको माया सानो भनेर तुलो, मानापाथी इन्चफुटले नाप्ने कुरा पनि हैन, नाप्न पनि सकिन्न । नाप्ने कुरा गरेर मानिसको अपमान गर्न त विल्कुलै हुदैन ।
सामान्यतया राष्ट्रलाई त्यसले चर्चेको भूभाग, भौगोलिक अबस्थितिमात्र मान्ने गरिन्छ त्यसैले त फलाना छिमेकीले सिमा...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
भारतले सीमा क्षेत्रमा बनाएका १८ बाँधले हरेक वर्षातमा नेपाललाई डुबानमा पार्छ र मलेरिया क्षेत्र बनाइरहेको छ । डेंगुको रोग पनि डुबानकै कारण आएको बताइएको छ । नेपालमा बाँध बनाएर नेपाललाई नै समस्यामा पारिरहने भारतको रणनीति र त्यही रणनीतिको साझेदार बन्ने सत्तारुढ नेताहरुका सोचका कारण कोशी उच्च बाँध बन्ने खतरा देखिन थालेको छ । कर्मचारीतन्त्र र राजनीति भारतकोपक्षमा...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
ज्ञानेश्वरको उकालोमा भएको एक घरको आँगनबाट आधारातमा कयौ भरिएका ट्रक निक्लिए । सिंहदरवारबाट पनि त्यस्तै ट्रकहरु निक्लिए । ती ट्रकहरुमा किताप र कागजातहरु भरिएका थिए जो रातारात नष्ट गर्न अज्ञात स्थलतर्फ लागे । २०४६ चैत्र मसान्त र २०४७ बैसाख शुरुतिर यो घटना भएको चर्चा साउतीको रुपमा नेपालभरी फैलिएको थियो । ज्ञानेश्वरको त्यो घरमा ‘पञ्चायत नीति तथा जाँचबुझ केन्द्र&rs...
मदनकुमार दाहाल -
अर्थविद दाहालको समय सान्दर्भिक विचार जुन राष्ट्रका नीतिनिर्माताका लागि गम्भिर भएर चिन्तन मनन गर्ने हो भने उपयोगी हुनेछ–
(१) भूकम्प आएको २ वर्ष ७ महिना पश्चात पनि अधिकांश भूकम्प पीडित परिवारहरूको खुला आकाश र त्रिपाल मुनिको वास छ र जाडो याममा ‘निमोनिया’ले वच्चा, वुढा(वुढी र रोगीहरू मृत्यू वरण गर्दै छन् । धेरै भूकम्प पीडित परिवारहरूले सरकारले राहत स्वरूप ...
शाश्वत शर्मा -
माओवादीको टेपकाण्ड हरायो, सांसद किन्न ५० करोड चीनसँग मागेको काण्ड पनि हरायो । यही माओवादीले ‘सांस्कृतिक राजा’ तुरुप फ्याँकेर नेपालका राष्ट्रवादीहरुको समर्थन र सहयोग बटुल्न खोजेका घटना पनि यतिबेला चर्चामा छैनन् ।
त्यतिबेला माओवादीका तर्फबाट उक्त टेपलाई लिएर माओवादीको मुखपत्र भनेर चिनिने जनदिशा दैनिकले ‘र’ को षडयन्त्र अझ नेपालस्थित भारतीय दूतावासमा कार...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
नैतिकता भनेको त्यो बन्देज हो, जसले लोकलज्जामा बस्न सिकाउँछ र कसैले नैतिकहीन भन्छ कि भन्ने सदैव हेक्का राख्न लगाउँछ । त्यसैले त बेलायतमा संविधान नभए पनि नैतिकताले पद्धति चलेको छ । हामी संविधान संविधान भनिरहेका छौं, नैतिक धरातलबाट च्यूत भएको थाहै पाउँदैनौं, नैतिकता नभएपछि केको शरम, यस्तालाई संविधान भनेको कागजको खोस्टो मात्र हो ।
मूलको पानी र कूलको सन्तान ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालमा शिर्ष नेताको विषेशाधिकार भएको छ बारंवार गल्ती गरेर देश र जनतालाई पिर्नु । अघाउन्जेल गल्ती गरेर आफ्नो स्वाथ्र्य पुरा भैसकेपछि कोही माफी आफै माग्छन , कोही आफ्ना भरौटे मार्फत माफी माग्छन । मानौ गल्ती गर्नु उनिहरुको जन्मसिद्ध अधिकार हो माफी मागेपनि नमागे पनि माफ गर्नु जनताको बाध्यकारी कर्तव्य हो । जनतालाई माफी नदिने अधिकार भने विल्कुलै छैन । यसक्रममा मुलुकलाई जनतालाई...
शाश्वत शर्मा -
गत कार्तिक ४ गते भाइटीकाको अवसरमा पूर्वराजाले व्यक्त गरेका उद्गारहरुको समर्थकहरुमा ढिलै भए पनि बिस्तारै स्वागत र समर्थनका स्वरहरु गुञ्जायमान हुनथालेका छन् । मुलुकभरि बरु सानै किन नहोस्, पूर्वराजाको समर्थनमा जुलुस र आमसभाहरु हुनुले बिस्तारै लहरको स्वरुप लिन थालेको आभाष हुनथालेको छ ।
केही राजावादीहरुले मात्र धानेका राजतन्त्रवादी आन्दोलन, हिन्दुराष्ट्रको लागि आन्दोलन अव बिस्ता...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
भारतले नाकाबन्दी गर्दा ठिक हो भनेर भारतको समर्थन गर्ने र सीके राउतले बहुल राष्ट्रवाद र मधेस नयाँ देश भनेर प्रचार गर्द उनकै समर्थनमा उभिएका दमननाथ ढुंगाना खाँटी कांग्रेस बनेर चुनावी मैदानमा छन् । भारतको दबाब झेल्न नसकेर एउटा होनहार कांग्रेसले पाउने चुनावी टिकट खोसेर दमननाथलाई उमेदवार बनाएर सभापति शेरबहादुर देउवाले । यिनलाई भोट हाल्न कांग्रेसी र कांग्रेस समर्थकहरु बाध्य हुने भ...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
पद्धति लोकतान्त्रिक अपनाउने, लोकतान्त्रिक हुँ भन्नेहरुले विवेक र संयम पटक्कै व्यवहारमा नउतार्ने ? यहीकारण हो लोकतन्त्र संस्थागत हुनसकेन, संविधान बन्यो कार्यान्वयन हुनसकेन र लोकतन्त्रप्रति जनतामा नैराश्यता छायो ।
जुनसुकै पद्धति अपनाए पनि नभई नहुने भनेको हरेक तह र तप्कामा विवेक र संयम हुनैपर्छ । विवेक र संयम भएन भने अराजकता बढ्छ । जसरी आज देशका सम्पूर्ण...
शाश्वत शर्मा -
पटक पटक र पालैपालो सत्तामा बसेर पनि जो असफल शिद्ध भए अहिले तिनै चुनावी मैदानमा गठबन्धन बनाएर उभिएका छन् । जनतालाई थाहा छ, यिनीहरुको बिकल्प छैन र यिनले चुनाव जितेपछि गर्ने पनि केही होइन । खाली सत्ताको खेल हो, सत्ता यिनको ध्येय हो, उद्देश्य हो । यिनको दृष्टिमा न देश छ, न आमनागरिक छन् ।
मानौं यिनलाई सत्तापक्ष र प्रमुख प्रतिपक्षको भूमिकाको त कुरै छाडौं, आफ्नै पार्टी चलाउन पनि आ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
नभन्दै चिनियाँ टोली आयो, केरुङ, रसुवा, काठमाडौं, पोखरा र लुम्बिनीसम्मको स्थलगत र नक्सा अध्ययन गरेर फर्कियो ।
यो रेलमार्ग विशेषज्ञहरुको टोलीले काठमाडौं, पोखरा, लुम्बिनीलाई रेलमार्गले जोड्न सकिने आश्वासन दिएर गएको छ ।
नेपालको अनुरोधमा चिनियाँ टोली नेपाल आएको थियो । चाइना रेल्वे एडमिनिस्ट्रेसनका उपप्रमुख चेङ चियन नेतृत्वको ३३ सदस्यीय टोलीले तीन दिन स्थलगत अध्ययन गरेर ने...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
दुई सय चालीस बर्षलाई शाहवंशको शुरुवात भन्ने हो भने पनि त्यो यो कालखण्डमा प्रार्दुभाव भएको होईन । कुनै कुनै इतिहासकारको मत मान्ने हो भने पृथ्वि नारायण शाह भन्दा पहिले नै द्रव्य शाहले शाहवंशको जग हालेका थिए । तर द्रव्य शाह आफै राजाका छोरा भएकाले शाहवंशको जग उनि भन्दा पहिल्यै बसिसकेको थियो भन्न सकिन्छ । गोरखामा शाहवंशको अद्भुदय भएको कुरालाई नै शाहवंशको जग मान्ने हो भने कुरा ब...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
आफ्नो आवाज सुनाउन, हामी पनि नेपाली हौं, हामीलाई पनि हक र अधिकार चाहियो, हाम्रो बादीजातिको संरक्षण र सुधार होस् भनेर वादीजातिहरु आन्दोलन गर्दै यसरी सिंहदरवारको ढोका उक्लन आइपुगेका थिए ।
हामी नांगियुँ कि हामीलाई राज्यले हेर्छ भनेर बादीहरुले यसरी नांगिन थालेपछि सरकारले यिनको आवाज सुन्न थाल्यो । तर अहिले पनि यौन पेशाले पेट पाल्न बाध्य छन् धेरै वादीहरु । केही वा...
शाश्वत शर्मा -
गणतन्त्र, संघीयता र धर्मनिरपेक्षतालाई दिगो बनाउने उद्देश्यले वर्तमान विवादास्पद संविधान अन्तर्गत मंसिर १० र २१ गते केन्द्र र प्रदेशको चुनाव हुन गइरहेको छ । वास्तवमा यो संविधान, जसलई लोकतान्त्रिक भनिन्छ, त्यो विवादास्पद छ । किनभने यसले सिंगो राष्ट्रलाई समेट्न सकेको छैन । यो नेपाली हावापानी सुहाउँदो पनि छैन । एकथरि त यो संविधानलाई पञ्चायती संविधानभन्दा पनि विवादस्पद मान्छन् ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
तत्कालीन भारतका लागि नेपाली राजदूत दीपकुमार उपाध्यायदेखि विमलेन्द्र निधि, मिनेन्द्र रिजाल, अमरेशकुमार सिंह, फमुल्लाह मन्सुर, प्रदीप गिरीसम्मलाई कांग्रेसले चुनावमा प्रत्यासी बनाएर उतार्‍यो तर जसले भारतीय नाकावन्दीलाई अन्यायपूर्ण, अमानवीय भनेर विरोध जनाए, तिनलाई कांग्रेसले दण्ड दियो, चुनाव लड्ने अनुमति दिएन । कांग्रेसको भारतभक्तिको लीला अपरम्पार छ ।
केही भारतले नाकाबन्दी ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
हिजोको व्यवस्थाले सबैलाई पञ्च मानेको थियो । समाज, देश र देशवाशीको काम गर्न कुनै विशेष योग्यताको आवश्यकता नै थिएन, आफ्नो ल्याकत र वर्कतलाई अरुले पत्याई दिए पुग्थ्यो । काम गर्नसक्ने वा नसक्ने योग्यताको प्रमाणपत्र मतदाताले दिन्थे । जसलाई मतदाताले जुनस्तरको मान्थ्यो उ त्यही स्तरमा हुन्थ्यो । यो नयाँ कुरा पनि थिएन, अझै पनि राजनीतिले प्रदुषित गर्न नभ्याएको क्षेत्रमा यहि पद्धती क...
वाशुदेव वाग्ले -
मोरङमा प्रचण्डका ज्वाईँलाई चुनावी टिकट दिलाउन प्रचण्ड सफल भएका छन् । वाम तालमेलबाट प्राप्त सिटमध्ये भरतपुर आफूलाई, मोरङ ज्वाईंलाई र गोरखा आफ्ना मनपरेका नारायणकाजीलाई दिलाएर प्रचण्डले पार्टीभित्र झन झन अलोकप्रिय हुने निर्णय गरेका छन् । यद्यपि एमाले यसबारे मौन छ ।
मोरङबाट सर्वसम्मत सिफारिस भएका व्यक्तिको नाम काटेर प्रचण्डले ज्वाईको नाम लेखेका हुन् । असन्तुष्टहरुलाई चुप लाग्न आद...
बरिष्ठ अभिवक्ता शिवप्रसाद सिग्ेदल -
वैदेशिक रोजगारीमा जिउँदै जाने युवाहरुको शव यसरी बाकसमा बन्द भएर आइरहेका छन् । दैनिक ९ देखि २४ वटासम्म शवका बाकस आउने एयरपोर्टका एक अधिकारीले जानकारी दिएका छन् । युवाहरु अकालमा किन विदेशमा मरिरहेछन्, तिनको ज्यान जानुको कारण प्राकृतिक हो कि अप्राकृतिक ? यस बारेमा तिनले पठाएको रेमिटान्सले सरकार चलाउनहरु यो मुद्दा बारेमा किन जानकारी लिदैनन्, मृत्यु किन भइरहेको...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
सामान्यतया आलोचकहरु ‘पानी माथिको ओभानो’ झै हुने गर्दछन । यस्ता मौका धेरै कम आउने गर्दछन जब आलोचकलाई उनिहरुले नै स्थापना गरेको मापदण्डले मूल्यांकन गर्ने गरिन्छ । त्यसैले आलोचना गर्ने काम सबैभन्दा सजिलो र सहुलियत पूर्ण हुन्छ । विषेश गरेर सत्ता र शक्तिमा भएकाको आलोचना छिटो प्रख्यात हुने अनि तुरन्त फैलिने बिषय हो । मान्छे भित्र रहेको हिनग्रन्थीले आफुभन्दा शक्तिशाली...
शाश्वत शर्मा-
कार्तिक ४ गते पूर्वराजाले केही कुरा भने । भाइटीका र तिहारको अवसर पारेर केही बोल्न आग्रह गर्दा पूर्वराजाले शुभकामना मात्र भनेनन्, अरु धेरै कुरा भने । ती धेरै कुराहरुमध्ये अव समय आइसक्योजसतो लाग्छ, र, जनताले चाहेमा भन्ने वाक्य अलि बढी महत्वपूर्ण थिए भन्ने कुरा केही विश्लेषहरुले मनन गरेका छन् । हुन पनि भ्रष्टाचार, नातावाद, कृपावाद, पार्टिवाद अनि अनाचा, दुरुचारा, आदि बिकृतिहरु गौण भए...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
केही दिन अघिमात्र एनआरएन अध्यक्षमा चुनिएका भवन भट्टको कम्पनी विवादमा मुछिएपछि र लगानी बोर्ड तथा तत्कालीन मन्त्रीले नै बिरोध गरेपछि भवन भट्टको नेपालमा ठूलो लगानी भित्र्याउने योजना हावादारी त होइन भन्ने प्रश्न उठेको छ । तथापि भवन भट्टले केही त गर्छन् भन्ने हावा चाहिं रोकिएको छैन ।
समाचार अनुसार तामाकोसी तेश्रो जलविद्युत् आयोजना सर्वेक्षणको अनुमतिपत्र टीबीआई होल्डिङसलाई दिएको ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालमा लामो समयसम्म राष्ट्रवाद र प्रजातन्त्रलाई एक अर्काको विलोमको रुपमा प्रस्तुत गरियो । वीपीको सरकार राष्ट्रवादी हो तर प्रजातन्त्र विरोधी हो भन्ने कुराको उत्तरमा महेन्द्रले यो कुरा इतिहासले मुल्यांकन गर्ने छ भनेका थिए । १७ सालमा शासन आफ्नो हातमा लिएदेखि मृत्यु पर्यान्त उनले गरेको कामले दल माथिको प्रतिवन्ध बाहेक प्रजातन्त्रका मान्यतामा सम्झौता गरेनन । तर एकथरीले दलतन्त्र...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
लोकतन्त्रमा सरकार भनेको गैंडाको छाला होइन, संवेदनहीन । सरकार भनेको लोकआवाजप्रति संवेदनशील हुनैपर्छ, तव न लोकतन्त्र हुन्छ ।
संवेदना हुदो हो त यी बेपत्ताका परिवारजनले यसरी सडकमा धर्ना दिएर आफन्त कहाँ छन् भनेर सोधिरहनु पर्ने थिएन । यसको अर्थ सरकार त छ, बेपत्ता परिवार अथवा हिंसापीडित, द्वन्द्वपीडितका लागि सरकार छैन ।
नन्दप्रसादको लाश अस्पतालको फ्रिजमा राखेको २...
शाश्वत शर्मा -
बल्लतल्ल संविधान जारी भयो, कार्यान्वयन नै हुनसकेन । संविधान एकातिर, गैरसंवैधानिक तरिकाले सत्ता, संवैधानिक निकाय पदहरुमा भागबण्डा चलिरह्यो, चलिरहेको छ ।
संविधान जारी हुनुपूर्व जनताको सुझाव के थियो र जारी भएपछि राष्ट्रिय मुद्दाहरुका विषयमा किन व्यापक छलफल गरेर एउटा टुंगोमा पुगिएन, यी यस्ता प्रश्न हुन्, जुन नासुर भइरहेका छन् र च्वास च्वास घोचिरहेका छन् । यस्तो बेलामा सबै...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
एनआरएनएको अध्यक्षमा भवन भट्टले जित हासिल गरे । उनलाई बधाई छ ।
तर एनआरएनएका प्रत्यासी भवन भट्टले ठूला चारै दलहरु कांग्रेस, माओवादी, एमाले र राप्रपाको समेत समर्थन पाएको देखियो । यसको अर्थ एनआरएनए राजनीतिबाट अलग छैन, हरेक राजनीतिक दलको ढोका ढकढक्याएर भवन भट्टले जित हासिल गरेका छन् । राजनीतिक पार्टीको आशीर्वाद हासिल गरेर भिजन २०२० यिनले पूरा गर्छन् भनेर कसरी र कसलाई मात्र विश्व...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
सबैभन्दा ठूलो आक्रमण भनेको मानसिक आक्रमण हो । मान्छेको मानसिकता बदलिदिएपछि भौतिक आक्रमण गरिरहन पर्दैन । जसरी १९७५ मा भारतले सिक्किममा मानसिक र भौतिक दुबै आक्रमण गरेर बिस्तारवादको टाउको उठायो, २१औं शताव्दीमा मानसिकता परिवर्तन गरिदिए पुग्छ । आणविक युग हो यो, मान्छेको मानसिकता बदल्न सके कुनै पनि परिवर्तन सम्भव छ । नेपालबाट राजतन्त्र फाल्ने मानसिकता विकास गरेर भ...
शाश्वत शर्मा -
भनिन्छ कि बिदाई चाहे जसको भए पनि त्यो सुद हुँदैन । तर गत बिनवार संविधानसभाबाट रुपान्तरित भई बनेको व्यवस्थापिका संसदको सांसदहरुलाई बिदाई गरियो, त्यो चैं अधिकांश नेपालीहरुलाई सुखद अनुभूति भइरहेको छ । जनताले तिरेको करबाट भत्ता खाएर एकथरि नेपालीलाई मात्र हुने गरी संविधान निर्माण गर्ने संविधानसभा र त्यसलाई कार्यान्वयन गर्न उत्साहित हुने रुपान्तरित व्यवस्थापिका संसद वास्तवमा असफल, अ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
पञ्चायतको समाप्तिपछि त्यसले भोग गरेको अवधिको हाराहारी हुँदा समेत राजैतिक दलहरुले यति कम समय भनेर बहाना बनाउन छोडेका छैनन् । यो ‘नाच्न नजान्दाको टेढो आँगन हो । संविधान निर्माणमा नियन्त्रणकारी भुमिकामा बसेका बाबुराम अझै जनतालाई उल्लु वनाउन सकिन्छ भनेर ‘नयाँ शक्ति’को राग अलाप्दैछन । एक वाक्यको भए पनि संविधान जारी गर्नै पर्छ भनेर उनले संविधानसभा मै बोलेको अभि...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
सीमा मिच्न दिन्नौं भनेर सप्तरी तिलाठीमा लाठी उठाएर लड्ने देवनारायण यादवलाई रिस फेर्न भारतले लगेर थुन्यो, मुद्दा लगायो । छोराले भारतीय बालिक केटीसँग लभ गरेर विहे गर्‍यो भन्ने विषयलाई अपहरण भन्ने गलत व्याख्या गरेर बाबुछोरालाई नै थुनियो । यसको तीब्र विरोध भयो युवा समुदायबाट, तव गएर भारतले यिनलाई रिहा गरिदियो । तिनै देवनारायण यादवलाई भारतीय राजदूत मञ्जिवसिंह पुरीले भेट...
शाश्वत शर्मा -
स्थानीय चुनावको थकाई नमेटिदै, मुलुक फेरि एकपटक चुनावमय हुँदो छ । झन एमाले र माओवादी केन्द्रको वामपन्थी गठबन्धन र नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वको लोकतान्त्रिक गठबन्धनका कारण यो पटकको चुनाव पहिले पहिलेको भन्दा फरक र रोमाञ्चक हुने विश्वासमा छन् कतिपय ।
् आउँदो मंसिर १० र २३१ गते हुन लागेको प्रदेश र केन्द्को निर्वाचन र त्यसपछि चैं पार्टी एकीकरण गर्ने भन्दै दशैं सरप्राइजका रुप...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणमा म सक्छु भनेर नियुक्त भएर काम गर्न आएका डा.गोविन्दराज पोखरेल असफल भएका छन् । अव त उनी देउवा दम्पत्तिको छेउकुना पुगेर राजनीतिमा प्रवेश गर्ने तैयारी गर्न थालेका छन् । यसैका लागि उनी प्यूठानमा डेराडण्डा जमाएर चुनाव प्रचारमा जुटेछन् । यसको खबर पाएपछि निर्वाचन आयोगले समेत यिनलाई तत्काल प्यूठान छाड्न आदेश दिएको छ ।
यिनले सुशील कोइरालाको प्र...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
मलेसियाको डिस्को र बारमा खुलेआम नाङ्गो नाच देखाउने र यौन धन्दामा लाग्ने नेपाली युवतीहरुको भीड नै देखिन थालको छ । हो, मासिक २ देखि ५ लाखसम्म कमाउने युवतीहरु छन् तर रोजगारीको आकर्षक गन्तव्य मलेसिया अर्को मुम्बई बन्दै गएको छ । दलालहरु मुहार राम्री भएका युवतीहरुलाई दिनदिनै ललाईफकाई मलेसिया पुर्‍याइरहेका छन् । रेमिट्यान्स आयो भन्दैमा राष्ट्रको बदनामी हु...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालका नागरिकहरुको पहिलो परिचय नेपाली हो । उसले पाउनु पर्ने सबै अधिकार र गर्नुपर्ने सबै कर्तव्य नेपाली भएर पाउने वा गर्ने हो । एक नेपालीको अनेकौ परिचय हुन्छ, जो समय सन्दर्भ वा स्थान अनुसार दोश्रो स्थानमा रहन्छ । तर पहिलो स्थानमा रहने परिचय त नेपाली नै हो । त्यसैले देशभक्तहरुको पहिलो प्राथमिकता भनेको मुलुक र मुलुकको हित हो । यहि आधार बिन्दुबाट सबै कृयाकलापको मापन हुनु पर्द...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
(स्पष्टिकरण: यस आलेखमा हिन्दु भन्ने शव्द सनातनीको निमित्त प्रयोग भएको हो ।)
दशै नेपाली मौलिक पर्व हो तर यसलाई केवल हिन्दुको बनाईदैछ । अग्रगामी हुने होडमा इशाई धर्मप्रचारकहरुको निर्देशनमा यो नेपालको मौलिक पर्व हो भन्ने कु्रा ओझेलमा पारिदैछ । दशै हिन्दुको चाड हो र केवल नेपालमा मात्र हिन्दु छैनन्, बरु नेपालमा भन्दा ज्यादा हिन्दु अन्य मुलुककै नागरिक छन भन्ने तर्क लिएर आक्रणको...
बरिष्ठ अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
माकुराको जालो र तस्करको जालो बुझ्न नसकिने भयो । एयरपोर्टदेखि पहिले कोदारी र अहिले केरुङ नाकाबाट ८८ किलोसम्मको सुन अवैध रुपमा भित्रिरहेको छ, एकाधपल्ट सुन समातिन्छ, तर सुन मालिक समातिन्न ।
प्रहरी भन्छ– सुराक पाइएको हो । पछि लागेर सुन समातियो । प्रहरी नै भन्छन्– दैनिक सय किलोभन्दा बढी सुन तस्करीमार्गबाट भित्रिरहेको छ । थाहा छ, सुराक पनि छ तर ...
पदम हमाल -
प्रधानमन्त्री तथा कांग्रेसका सभापति शेरवहादुर देउवाले एमालेका अध्यक्ष केपी ओलीलाई खोक्रो राष्ट्रवाद भनेर आलोचना गरेका छन् । ओली के कम, कांग्रेस र माओवादीको सरकार गर्ने नहुने राष्ट्रघात गरिरहेको उनको आरोप छ । अव प्रश्न उठ्छ, खोक्रो राष्ट्रवाद र पोटिलो राष्ट्रवाद । निश्चय नै देशका लागि पोटिलो राष्ट्रवाद चाहिन्छ । कस्तो खालको राष्ट्रवाद पोटिलो राष्ट्रवाद हो ? के भारतले जे जे भन्छ, पहाड...
शाश्वत शर्मा -
१२ बुादे दिल्ली सम्झौतामा उभिएको राजनीतिक दलहरुको “एकता” ढलपल ढलपल गर्न थालेको छ । कतै टाइटाइनिक जहाज डुबेजस्तो गरी डुब्ने हो कि भन्ने खतरा देखिन थालेको छ । दिन त दिल्लीले दिएको लोकतन्त्र हो, दिल्लीको सबै माग पूरा नभएकाले लोकतन्त्र हुरीको दियोजस्तो निभ्ने खतरामा पुगेको छ ।
दिल्लीले केही दिन रोक्न भन्दासमेत संविधान फास्ट ट्य्राकबाट जारी गरियो, जसका कारण संविधान क...
शाश्वत शर्मा -
जसले नेपालको निर्माण गर्‍यो, त्यो शक्ति किनारामा पर्खिरहेको छ । यता ेनेपालको दुर्गति दिनदिनै बढेर गएको छ, आमनागरिकको कुरा सुन्ने कोही पनि छैन । जे छ, राजनीति छ । जे छ सत्ता र शक्तिको दुरुपयोगमात्र छ । बाँकी बिधि छैन, अनविधि भइरहेछ ।
देशको भार थाम्ने कसले ? जनताप्रति उत्तरदायी हुने को ? राष्ट्रिय दायित्व निर्वाह गर्ने कसले ? यी यस्ता प्रश्न हुन्, जसको जवाफदेहिता सरकार, संसद,...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
प्रचण्डले एमाले काठमाडौं र रौतहटबाट चुनाव हारेका माधवकुमार नेपाललाई मनोनित गरेर प्रधानमन्त्रीमात्र बनाएनन्, माधव नेपाल नेपाली राजनीतिमा माधव नारायण नै हुन् भन्ने भान पनि देखाए । तर, समयक्रममा तिनै माधव नेपालको सरकारविरुद्ध आमहड्ताल प्रचण्डले नै गरेका हुन् भने तिनै माधव नेपाललाई भारतको खेताला, कठपुतली समेत भनेका थिए । यस क्रममा प्रचण्डले स्वाधीनता र नागरिक सर्वोच्चताको ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
वर्तमानमा नेपालमा विभिन्न किसिमका अशान्ति भै रहेको छ । मुर्दा शान्ति चाहिन्न भनेर उक्साईएको नेपालीको हालत ‘नाफा खाने चुक्तो, साउँ समेत फुत्क्यो’ भन्ने उखान सरह भई रहको छ । विश्वमा शान्तिको बाटो देखाउने हैसियतबाट विखण्डनको संघारमा भएको मुलुक हुन पुगेको छ । यो अवस्था आउन पच्चीस बर्ष पनि लागेन । विदेहराज जनक, गौतमबुद्ध जस्ता शान्तिका अग्रदुत प्राचिन कालदेखिक...
– तारा सुवेदी - विद्वान तारा सुवेदीले माझी र मोदीको तुलना यसरी गरेका छन् । जुन नेपाल र भारतको सन्दर्भमा यथार्थपरक छ । तारा सुवेदीको विचारमा– विश्व राजनीति परिवेश र परिप्रेक्ष्यमा ‘माझी’ र ‘मोदी’को तुलना गर्न‘ वा सादृश्यता देखाउने जमर्को गर्न‘ स्वाभाविक र सहज हो होइन, थाहा छैन । तर भारतीय उपमहादेश खासगरी सार्क संगठनका सदस्य राष्ट्रहरु...
swoyambhunath karki-
पञ्चायती संविधानको रुपमा आएको २ हजार १९ सालको संविधानको मौलिक हकमा नभएको दल खोल्ने स्वतन्त्रता र मृत्युदण्ड हुने गरेर कानुन नबनाउने कुरा बाहेक आधारभूत हकहरु वर्तमान संविधानमा पनि समानरुपले छन । तर ती हकहरुमा प्रतिवन्ध लगाउने वाक्यांशहरु वर्तमान संविधानमा प्रचुर छन । समानताको हकमा कानूनको नजरमा सबै समान हुन्छन भनेपनि प्रतिवन्धात्मक वाक्यांश मात्र हैन अर्को धाराम...
पदम हमाल -
ज्ञानको माध्यमबाट संसार हल्लाइदिएका बुद्धलाई एकदिन सपनामा देखेर मैले पनि अलिकति ज्ञान मागे तर बुद्धले मलाई सोझै दिन नसक्ने हुनाले मैले एउटा किताबको चोरी गरं,े त्यसले पनि मेरो दिमाग भरिएन तब लाचार भएर बुद्धसँग क्षमा माग्दै भने किताबको चोरी हुन सक्छ तर ज्ञानको चोरी कहिल्यै हुन सक्दैन त्यसैले एक पटकलाई माफ गरेर जति सक्नुहुन्छ त्यति मात्र ज्ञान दिनुहोस् त्यसपछि म संसार कै राम्रो र सक्षम...
शाश्वत शर्मा -
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले केही दिन अघिमात्र दिल्ली भ्रमण गरे, फर्किए । भ्रमणका क्रममा त्यहाँ आफ्नो कान समाते... र भने– मधेसी दलहरुको माँग बमोजिम संविधान संशोधन हुन्छ... पुन: दोश्रो पटक संशोधनको प्रस्ताव संसदमा पेश गर्नेछु । संशोधनका लागि भारतले पनि सघाउने विश्वास गरेको छु । त्यसपछि दिल्ली खुशी भयो, यता मधेसवादी मोर्चा जो संविधान संशोधन नभई चुनावमा भाग लिदैनौं भन्दैथि...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
यो तस्वीर मलेसियाको जेलमा नेपाली युवाहरुलाई एउटै कोठामा खाँदेर राखिएको परिदृश्य हो । यति हृदयविदारक फोटोहरु सामाजिक सञ्जाल भरिएका छन् । असरल्लमा परेका र उद्धारको पर्खाईमा रहेका अनेकन युवाहरु दूतावास, जेल, यस्तै कोठाहरुमा कोच्चिएर हारगुहार लगाइरहेका छन् । यिनको अभिभावकत्व श्रम सहचारी र राजदूतले लिनुपर्ने हो, उनीहरुले नेपाली युवाहरुको यस्तो हृदयविदारक दृश्य हेर्छन्, केही गर्दै...
शाश्वत शर्मा -
ठूला पार्टीहरु नेपाली कांग्रेस, माओवादी केन्द्र र एमाले : उनीहरु मात्र सत्ता राजनीति गरिरहेका छन् । उनीहरुलाई भूकम्पपीडित को हो ? बाढी पीडितलाई के गर्ने ? पहिरो पीडित जेसुकै हुन्, केही मतलव देखिदैन ।
सिंगो तराई चुर्लुम्मै डुब्यो, श्रीसम्पत्ति बगायो, उनीहरुको नाना, खाना र छानाको बन्दोबस्त गर्न युद्धस्तरमा जुट्नुपर्ने बेलामा ठूला दलहरु असोज २ गते कसरी आफूले बाजी मार्ने, ठूलो पार्...
दिर्घराज प्रसाई–
तराईका पीडित र पिछडिएका अभावग्रस्त जनताको समस्याहरुको अध्ययन गरेर आवश्यक बुँदाहरु कार्यावयन गराउनु पर्छ ।
नेपाल अधिराज्यको सबैभन्दा सुगम क्षेत्र तराई नैं हो । यहाँ सरकारको तर्फबाट पनि बाटो घाटो, सिंचाई, उद्योग, कलकारखाना आदि इत्यादि विकासका पूर्वाधारहरु विकसित भएका छन् । नेपालको पहाडी क्षेत्रको दाँजोमा तराई समृद्ध छ । तर तराईका कतिपय जातका जनता सामाजिक र आर्थिकरुप...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
गतसाल इन्टरपोलको बैठकसमेत नेपालमा भएको थियो । अहिले पनि नेपालमा इन्टरपोलका अधिकारीहरुको बाक्लै आवतजावत र सम्पर्क हुने गरेको छ । यसको कारण नेपाललाई ट्रान्जिट बनाएर वन्यजन्तु सिकारीदेखि माफिया र आतंककारीसम्मको चलखेलका कारणले हो । यद्यपि नेपाली सुरक्षा निकाय सक्षम छ तर केही समयदेखि प्रहरीभित्र राजनीतिकरण हुनथालेपछि राजनीतिक संरक्षणले असामाजिक र अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको समे...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
गुटगत स्वाथ्र्य र नेतृत्वको अहमले नेपाली समाज आक्रान्त भैसकेको थियो । २०१५ सालको आम निर्वाचनमा १०९ स्थान मध्ये ७४ स्थानमा जितेको नेपाली कांग्रेसलाई आफ्नो सरकार बचाउन धौधौ परेको थियो । आफ्नै सांसदबाट सरकार बचाउन १९ स्थान लिएको गोर्खा परिषद र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका ४ जनाको समर्थन आवश्यक परेको थियो । यो कुरा स्वयं वीपी कोइरालाले आत्मवृत्तान्तको परिच्छेद ५३ मा भ...
Swoambhu Nath Karki-
महापञ्च र महामण्डलेहरुले नेतृत्व गरेको राप्रपा स्थानीय निर्वाचनको एक चरण बाँकी हुँदै तीन टुक्रा भएको छ । हाललाई राप्रपा, राप्रपा (प्रजातान्त्रिक) र एकिकृत राप्रपा (राष्ट्रवादी) तीन टुक्रा भए पनि निकट भविष्यमा थप टुक्रिने प्रवल संभावना छ । ४० प्रतिशतले अडकाउने भनेको व्यवस्थापिका संसदका सांसदहरुको पद कायम राख्न मात्र हो । यसरी दल फुटदा आफ्नो सभासदको पद कायम राख्न र त्यसबाट &...
Shaswot Sharma-
भनिन्छ, भारतका प्रधानमन्त्री गोर्वाचोभका नयाँ अवतार हुन् । पेरोस्त्रोइका र ग्लास्तनोभ भन्नेन ीति ल्याएरत्यत्रो सोभियत संघलाई छरपस्ट पारिदिए भने बाँकी कसर पेत्सिनले पूरा गरिदिए । त्यस्तै हुन् भारतका नरेन्द्र मोदी पनि । सबका साथ सबका विकास– भन्ने मूलमन्त्र जपेर करीव तीनवर्ष अघि भारतको केन्द्रीय सत्ता कव्जा गरेका नरेन्द्र मोदीको पछिल्लो गतिविधि छिमेकीहरुलाई कब्जा गर्नु...
Padam Hamal- कुर्ता सुरुवाल, सलवार, घाँटीमा पोते, पर्यटकहरुले समेत तीजको महिमामा रमाएको दृश्य हो यो । पशुपति क्षेत्रमा यस खालका पर्यटक महिलाहरुको व्यापक भीड नै लागेको देखियो । हाम्रा चेलीहरु तीघ्रा देखाएर यसपालीको तीजमा भोड्का पिइन्छ भन्दै नाचे । तीज चड्किलो र भड्किलो पनि देखियो तर विदेशी महिलाहरुको सादगी देख्दा लाग्यो– नेपालमा तीजको महत्व विदेशीले पो बुझेछन् ।
विदेशीहरु मन्दिर मन्दिरमा ...
dharma ratna shrestha- यी हुन् कमल प्रसाद त्रवाली । जो किस्ट बैंंक हुँदा कार्यकारी िथए र यिनैले धितोबापत कम्पनीको पुस्तक र भक्तपुरमा रहेको जग्गाको मूल्य रु १७ करोड पाँच लाख हुने गरी कमसल धितोको अधिक मूल्यांकन गराई २०६७ असार १ गते किष्ट बैंकबाट १२ करोड जोखिमयुक्त कर्जा लिएको र सो कर्जा दुरुपयोग गरी बैंकलाई ठगी गरेका थिए । यिनका परिवारजनले समेत वेंकको दोहन गरेको आरोप छ ।
ठगी गरेकै कारण यिनी मुद्...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
एउटा सार्वभौम राष्ट्रले आफ्नो सुरक्षा र सम्पत्तिको सबैभन्दा बढी ख्याल गर्नुपर्छ । राष्ट्र गरीव हुँदै गएको छ, व्यक्ति र व्यापारी, नेता र प्रशासक धनी हुँदै गएका छन् । व्यक्तिले धन कमाउनु पर्छ, व्यक्ति सम्पन्न हुँदा राष्ट्र कंगाल हुँदैन । व्यक्ति राष्ट्रको पहिचान हो, प्रतिनिधि हो भने राष्ट्र विपन्न भएर केही व्यक्तिमात्र सम्पन्न हुनु भनेको बेइमानी मौलायो भन्ने हो । रुख...
शाश्वत शर्मा -
सबका साथ, सबका बाप : श्रीमान शेरबहादुरदेउवा, जो अहिले नेपालका प्रधानमन्त्री पनि हुन्, उनले केही दिन पहिला लैनचौरस्थ्ति भारतीय दूतावासमा आयोजित भारतको स्वतन्त्रता दिवस अग्रीम रुपमा मनाउने क्रममा आयोजित कार्यक्रममा यसै गरेर भाषण गरेका थिए त्यसो त उनले त्यहााका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको सबका साथ सबका विकास भन्ने नारा घोकाएका थिए, काठमाडौं आएकी विदेशमन्त्री सुषमा स्व...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
भूकम्पपीडितलाई २ प्रतिशत व्याजदरमा घर निर्माण गर्न ऋण दिने निर्णय गरेर बैंकहरुलाई निर्देशनसमेत दिएको राष्ट्र बैंकले आफ्नो त्यो निर्णय लागू भए नभएको अनुगमन गर्न छाडेको छ । गाउँमा १५ लाख र नगरमा २५ लाखसम्म ऋण दिने निर्णयको परिपत्र भएको हो, तर बैंकहरुले अनेक झमेला देखाएर त्यस्तो खालको ऋण प्रवाह नै गरेनन् । बरु अन्धाधुन्ध जग्गाजमीन र सवारी साधन खरिदमा लगानी गरेर मुनाफा कमाउनतिर ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
पञ्चायत व्यवस्थाको नाम नै समाप्त पारिएपछि जन्मेको पुस्ता बाबुआमा बन्ने उमेरको भईसक्यो । यो उमेर भनेको उर्जाश्रोत हो, जीवनमा सबैभन्दा धेरै जोस जाँगर र बल हुने अवस्था हो । जीवनमा तर्क विचार र धैर्यता भने सबैभन्दा कम उपयोग हुने अवस्था हो । यो पिढीले आफ्ना अग्रजहरुले सुनाएको किंवदन्तीको आधारमा विगतको मूल्यांकन गर्दछ । यसले जसलाई मान्दछ त्यसलाई ईश्वरभन्दा ठूलो स्थानमा राख...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
परम्परा, श्रुती, अधिकारी वा शासकहरुको विवेकको आधारमा शासन व्यवस्था चल्ने गरेको थियो । यो कुरा नेपालमा मात्र नभएर संसारभरको प्रचलन थियो । धर्मभाक्ने, भारदारी सभाबाट निर्णय गराउने चलन पनि त्यो युगको प्रचलन हो । अझैपनि कतैकतै यो चलनको अवषेश कायम छ ‘जुरी’को रुपमा । यसले न्याय सम्पादनमा, शासन प्रवन्धमा व्यक्तिको तात्कालिन रिस, खुशी आदिले फरक पर्ने नै भयो । त्यो फरक ...
शाश्वत शर्मा -
भरपुर महानगरको निर्वाचनले लोकतन्त्र जित्यो कि हार्‍यो ? लोकतन्त्र संस्थागत गर्ने यही तरिका हो भने लोकतन्त्रका लागि सरकार, सत्तारुढ दल, निर्वाचन आयोगले सदर होइन, बदर गरिदिए भन्दा हुन्छ ।
हो, कांग्रेस सभापति देउवाको प्रधानमन्त्रित्वको कार्यकाल लम्बियो होला, माओवादी केन्द्र र अध्यक्ष प्रचण्ड खुशी भए होलान् । लोकतन्त्र विधिमा चल्यो कि चलेन, लोकमत लोकबल बन्यो कि बनेन ? लोक...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको भारत भ्रमणको तैयारी सुरु भइसकेको छ । देउवा भारत भ्रमणमा जानुपर्ने एजेन्डा के के हुन् ? यसबारेमा कुनै बहस हुन सकेको छैन । प्रतिपक्षीहरुसमेतको विश्वास जितेर भारत भ्रमणमा जानसके भारतसँग कुरा गर्न बल मिल्ने ज्ञान देउवाका सल्लाहकारहरुले दिन सकेनन् ।
एक्लो ढेडुजस्तो भएर बहुमत छ,कसले मेरो सरकार हल्लाउने भन्ने अहंकारी बनेर भारत जानुको कुनै तुक छैन । ...
पदम हमाल -
डा.केसीको समर्थनमा राजधानीमा जनप्रदर्शन भइरहेको छ । यो प्रदर्शनमा सहभागीहरुले राजेन्द्र पाण्डे र बंशीधर मिश्रजस्ता सांसदहरु नै माफियाका सहयोगी भएपछि माफियालाई के गाली गर्नु भन्नेजस्ता अभिव्यक्ति दिएका छन् । पूर्व प्रधानन्यायाधीश सुशीला कार्कीसमेत सहभागी भएको साउन २१ को जनप्रर्दनमा यस्तै आरोप लगाइयो । हुन पनि मनमोहन अधिकारीका नाममा खोलिएको मेडिकल कलेजलाई सहकारीमार्फत चलाउने सम्...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
विगत लामो समयदेखि नेपाली सर्वसाधारणले पुकारा गर्दै रहे ‘राजा आउ देश बचाउ’ । तत्कालीन ‘राजा’ भने सातदलले गरेको भनेको सम्झौता लागु होला कि भनेर कुर्दै रहे । गीरिजा मरेर गए, अरुले सम्झौता नै छैन भने, गिज्याए । तैपनि अपार धैर्यताको साथमा त्यही सम्झौता लागु गर्छन् कि भनेर बसेका छन् । शायद त्यसवेलाका साछी पुकार्दै पनि छन् । तर त्यसवेला साछी बस्नेको आफ्न...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
आर्थिक अनीयमिततालाई लगाम कसेर सेवाग्राहीलाई सुशासनको झल्का दिनुपर्ने देउवा सरकारले फेरि पार्टीका पहुँचवालाहरुलाई राज्यढुकुटी वितरण गर्न थालेका छन् । भूकम्पपीडित, बाढीपीडितसम्म पुग्न नसकेका र असरल्ल सहरहरुको हालत सुधार्नतिर नलागेर ढुकुटी रित्याउन थाल्नु पहिलो गाँसमै ढुंगा लागेजस्तो भयो ।
यतिमात्र होइन, कर्मचारीलाई विदेश भ्रमण गर्न अनुमति दिएर प्रधानमन्त्रीले प्रशासनमा अर...
शाश्वत शर्मा -
संवैधानिक राजतन्त्र र हिन्दुराष्ट्र भनेपछि जनता लोभिन्छन् । जनता आकर्षित हुन्छन् । यो कुरा प्रमाणित पनि भएको हो । जब हिन्दुराष्ट्र र संवैधानिक राजतन्त्रप्रति अलिकति तलमाथि हुन्छ, जनतामा आशंका बढ्छ र त्यस्ता सिद्धान्त बोकेका र बगारेका पार्टीहरुले मत पाउनन्न्, तिनको साख स्वात्तै झर्छ, ज्वरो झरेजस्तो गरेर ।
स्थानीय निर्वाचनमा फेरि उही कांग्रेस र एमाले दुई प्रतिस्पर्धी देखिए,...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
हाम्रो देश अचम्मको छ । भगवान शिवको लिङ्ग पूजा गर्छ र जोगीबाबाको लिङ्ग ढोग्छ । भगवानप्रतिको आश्चर्यलाग्दो विश्वास अन्यत्र कुनै पनि मुलुकमा पाइन्न । नेपाल त्यस्तो देश हो, जहाँ पाइलैपिच्छे भगवानको मूर्ति भेटिन्छ र मूर्ति देख्नासाथ मान्छेहरु दुई हात जोड्छन् र मान्छेभित्रको पवित्रता झल्किन्छ ।
यस्तो देश संसारमा पाइन्न । कुनै ठाउँमा साह्रै फोहर गरे भनेर ...
स्वयम्भनाथ कार्की-
‘राजा’ महेन्द्रले सेनाको बलमा ०१७ सालको कदम चालेको भन्ने भ्रम छरिएको छ । भन्न त यहाँसम्म पनि भनिन्छ कि यो कदम नेहरुको सहमतिमा चालिएको थियो । पत्याउनेहरुको कमी पनि छैन । हुनत ‘प्रचण्ड’ भन्ने मान्छे निर्मल निवासमा वस्छसम्म पनि भनियो । अनौठो कुरा त के छ भने त्यही निर्मल निवासबाट गएर गद्दी सम्हालेर प्रचण्डको मेहेनतले गद्दीच्युत हुुँदा पनि प्रचण्ड ...
शाश्वत शर्मा -
अचम्म तरिकाले निषेधको राजनीति गरिदैछ । अग्रगमनकारी लोकतन्त्रमा निषेधको राजनीति पनि सफल होला र ?
हिजो पञ्चायतले निषेधको राजनीति गरेको थियो, ०४६ सालपछिको बहुदलीय राजनीतिमा पनि निषेधको निषेध हुनसकेन । तत्कालीन विद्रोही माओवादीलाई ह्याकुल्लाले मिचेरै सिध्याउँछौं भनेर यिनै शेरबहादुर र उनका पछि प्रधानमन्त्री बनेकाहरुलाई लागेकै थियो । सफल भएनन् ।
अन्तत: जंगल र सहरमा आतंक मच्चाउनेलाई ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
अन्तराष्ट्रिय नागरिक उड्डयन संगठन (आईकाओ) ले ४ वर्षअघि गम्भीर सुरक्षा चासोका साथ कालोसूचीमा राखेको नेपालको उड्डयनलाई बल्ल गम्भीर सुरक्षा चासो सूचीबाट हटाएको छ । आइकाओको निरीक्षणबाट नेपालले ६६।०८ अंक पाएपछि गम्भीर सुरक्षाचासोबाट मुक्ती पाएको हो । यही आधारमा नेपालले अनुरोध गरेपछि इयुले नेपाललाई कालोसूचीबाट हटाउने छ ।
भित्री कुरो नेपालले चीनसँग जहाज खरिद गरेपछि युरो अ...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
कुरो विक्रम सम्बत् १६७५ देखि १६९८ सम्म काठमाडौंमा शासन गर्ने राजा लक्ष्मी नरसिंह मल्लको शासनकालको हो । राजा लक्ष्मीनरसिंह मल्लको राज्य व्यवस्थामा काजी भीम मल्लको ठूलो हात थियो । भीम मल्ल अर्थशास्त्रका निकै ज्ञाता थिए । बुद्धिमान, दूरदर्शी तथा व्यवसायकुशल व्यक्ति थिए । राज्यमा ३२ वटा पसल खोल्न लगाएर भोटसित पनि व्यापारिक सम्बन्ध स्थापित गरो थिए । भोटस“...
पदम हमाल -
काठमाडौं । साउन १ गतेदेखि लागू हुने भनेर सरकारले ल्याएको क्लिन फिड नीतिले हावा खाएको छ । विचारै नगरी त्यस्तो नीति ल्याउ“दा टेलिभिजन कम्पनीहरुले यसरी आपत्ति प्रकट गरे कि प्रधानमन्त्री झुक्न बाध्य भए, नीति लागू हुनसकेन ।
क्लिन फिड नीति भनेको नेपालमा प्रशारण हुने विदेशी टीभीहरुमा विज्ञापनरहित हुनुपर्ने नीति हो । चर्को आलोचना र विरोध भएपछि सञ्चार मन्त्रालयले सो नीति कार्यान्वयनका...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
डाक्टर उपेन्द्र देवकोटाले खुलेर भनेका छन्– म राजाबादी होईन, तर महेन्द्रको राष्ट्रवाद मलाई मन पर्छ । डा. उपेन्द्र देवकोटा, बरिष्ठ न्यूरोसर्जन, पूर्व स्वास्थ्यमन्त्री । डाक्टर भएर पनि जुनसुकै राष्ट्रवादी कार्यक्रममा जाने र देशको चिन्ता गर्ने गर्छन् । देशको चिन्ता गर्ने व्यक्ति प्रतिगामी हुनसक्छ ? ठूला पार्टीहरु सबैलाई झोले बनाउन खोजिरहेका छन् र देशको चिन्ता र चिन्...
शाश्वत शर्मा -
राप्रपाभित्रको विवाद चुलिदै गएको छ । स्वयम् बरिष्ठ नेता पशुपतिशमशेर जबरा र संसदीय दलका नेता दीपक बोहराहरु नै विवादलाई मलजल गर्न लागेपछि पार्टी फूटको संघारमा जस्ता शीर्षकहरु पत्रिकामा छाएका छन् ।
एकथरि भन्छन्– अध्यक्षले ४२ जनाको नाम केन्द्रीयसदस्य भन्दै निर्वाचन आयोगमा बुझाएपछि विवाद दावानल बनेको हो । अर्कारिका अनुसार राणा र थापाको गठबन्धन नै अप्राकृतिक थियो । राजतन्...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
केही दशक पहिले नेपाल धेरै कृषि उत्पादनमा आत्मनिर्भर थियो । आत्मनिर्भर मात्र होईन धेरै उत्पादनहरु निर्यात पनि गरिन्थ्यो । किशोर र युवा अवस्थामा भएकाहरुलाई यो कुरा अचम्म लाग्न सक्छ, तर चालीस पचासको उमेरका व्यक्तिहरुले त आङ्खनो वाल तथा किशोर अवस्थामा देखेकै कुरा हो । विराटनगरको रानी क्षेत्रबाट आङ्खनो राजनिति शुरु गरेर मुलुक हा“केका धेरै नेताले यो संसारबाट बिदा लिईस...
शाश्वत शर्मा -
अव केही दिनभित्र संविधान संशोधन नभए संसद नै छाड्ने धम्की दिएको छ राजपाले । संविधान संशोधन भए २ नम्बर प्रदेशको निर्वाचनमा सहभागी हुने पनि तिनै नेताले बताएका छन् ।
दोश्रो चरणको निर्वाचनको परिणाम करिव करिव आइसकेको स्थितिमा मुलुक फेरि संविधान संशोधनको गा“ठो फुकाउनतिर लागेको छ । प्रधानमन्त्री देउवा मन्त्रिमण्डल पूर्णाकार दिन छाडेर संविधान संशोधनमा सघाउन विभिन्न दलहरुलाई मनाउने...
रोशन कार्कि -
सोलुदूधकुण्ड नगरपालिकाले दूधजस्तै पवित्र निर्णय गरेछ । नगरभित्रका ७९ नाघेका जेष्ठ नगारिकहरुलाई घरमै डाक्टर लगेर उपचार सेवा दिने । अव तिनले पाउने भत्ता पनि घरमै गएर हातमै दिने व्यवस्था पनि हुनलागेछ । नगरप्रमुख नाम्गेल जाङ्बु शेर्पा धन्यवादका पात्र भएका छन् । यस्तो निर्णय देशभरिका गाउ“पालिका र नगरपालिकाले गर्नुपर्छ । जेष्ठ नागरिकलाई स्वास्थ्य, भत्ता र सवारी साधन...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
१३ वर्षअघि गोर्खा फुजेलका कृष्णप्रसाद अधिकारीलाई माओवादीले चितवनमा मारे । यसबारेमा अदालतमा मुद्दा परेको छ । न्याय पाउ“ भनेर कृष्णप्रसादका बाबु नन्दप्रसाद अधिकारी र आमा गंगामाया अधिकारीले भोक हडताल गरे । आमनागरिक, अधिकारकर्मी, सरकार, संसद सबैको ध्यानकर्षण भयो । तर अदालत मुद्दाको किनारा लागेन । अहिले पनि मुद्दा चलिरहेकै छ ।
११ महिना भोक हड्ताल गर्दागर्दै न...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
१९७५ मा सिक्किम भारतमा मिलाएपछि लामो समय चीनले विरोध गर्‍यो । तर भारत र चीनवीचको व्यापारका कारण चीनले सिक्किमबाट जोडिने नाथुला नाका खोलेर अप्रत्यक्ष रुपमा सिक्किम भारतले खाएकोमा समर्थन जनाएको थियो । यद्यपि घोषित रुपमा चीनको विरोध कायमै छ । खतरा के पनि छ भने व्यापारमा लाभ भयो भने भारतले नेपालमा हस्तक्षेप गर्दा पनि चीन चुप बस्ने त होइन ?
सिक्किम भारतमा मिलाएको ४२ वर्ष...
शाश्वत शर्मा -
पर्सी असार २३ गते शुक्रवार पूर्वराजाको ७१औं जन्मोत्सव । सदाझैं यसवर्ष पनि जन्मोत्सव हर्षबढाइँका साथ मनाउन ३५ सयको शुभजन्मोत्सव समिति गठन भइसकेको छ । यो समितिको काम अहिलेसम्म सडकमा केही देखिएको छैन । जयजयकार गर्नु र शुभकामना दिनु यस्तो समितिको विशेषता हो ।
जन्मोत्सवमा शुभकामना दिनु राम्रो । यो नेपाली विशेषता पनि हो । तर, राजावाद, हिन्दुवाद संकटमा परिसकेको छ र संकटका बेलामा राजाव...
अधिबक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
निर्वाचन आयोग कस्तो हुन्छ, हुनुपर्छ ? यसबारेमा भारतकै सिको गरेको भए पनि निर्वाचन आयोग सवल र सक्षम देखिने थियो । सरकारको मुखबीरका रुपमा निर्वाचन आयोगको छवि देखिनु भनेको लज्जास्पद कुरा हो । निर्वाचन आयोग संवैधानिक निकाय हो, यो निकायले आफ्नो संवैधानिक स्तरलाई कुनै हालतमा पनि कायम राख्नुपर्छ । निर्वाचन आयोगको सक्षमता र सवलतामा जनमत, जनबलको कदर हुनेमात्र होइन, लोकतन्त्र...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
१८१४ देखि १८१६ सम्म चलेको अंंग्रेज नेपाल युद्धको गौरवशाली समर ‘नालापानी’ हो । ३१ अक्टोबर १८१४ देखि ३० नाभेम्बर १८१४ सम्म चलेको यो युद्धमा अंग्रेज मेजर जनरल रोवर्ट रोलो जिलेस्पी सुरुमै नेपाली सैनिकको गोलीको तारो भएका थिए । त्यसपछि जिलेस्पी (धेरैले गिलेस्पी उच्चारण पनि गर्छन्) गर्दै आएको कमान कर्नल सिब्राइट मुबेले सम्हाले । नालापानीको किल्ला गुमाउनु परे पनि...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
मध्ययुगतिर राजाको कर्तव्य राज्यको सुव्यबस्था त छदै थियो तर राज्य विस्तारको कामलाई राजाको सबैभन्दा महत्वपुर्ण काम मानिन्थ्यो । रोमन सम्राट अलेकज्याण्डर हुन् वा सम्राट अशोक परापूर्वकलदेखि अहिलेसम्म जुनसुकै रुपमा भए पनि नाम लिइने व्यक्तित्वहरु हुन् । उन्नाइसौ शताव्दिको मध्यसम्मको गौरवशाली मानिने सिमा विस्तारलाई वर्तमानले विस्तारवादको रगतमुच्छेल कलंक मान्छ । द...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
राष्ट्रपति विद्या भण्डारीले भूकम्पले ध्वस्त भएका पुनर्संरचना महाभियान सञ्चालनको कोशेढुंगा हालेको दिन जनवरी १६, २०१६ को दिन हो । त्यसको साक्षी बसेका थिए– उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुन, प्रधानमन्त्री तथा नेताहरु सुशील कोइराला, पुष्पकमल दाहाल, केपी ओली, कमल थापा, विजयकुमार गच्छदार, महानगरकपिता, पुननिर्माण प्राधिकरणका प्रमुख लगायतका उच्च नेता, पदाधिकारी, प्र...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
मधेसवादी राजपा पछि हट्यो, सुरक्षाकर्मीले कडाइ गरिदिए । जसका कारण निर्वाचन रुपमा उमेदवारी दर्ता भयो । भोलि दोश्रो चरणको निर्वाचन ।
क्षेत्र नम्बर १, ५ र ७ नम्बर क्षेत्रका ३५ जिल्ला, जसमा ३ सय ३३४ स्थानीय तहहरु रहेका छन् । सबै क्षेत्रमा भोलि निर्वाचन हुनेछ । उमेदवारी दर्ता, निर्वाचन प्रचारप्रसार जुन शान्तिपूर्ण तरिकाले भइरहेको छ । यसबाट क...
शाश्वत शर्मा -
हिजोसम्म माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाललाई अविश्वासिला र भर पर्नै नहुने नेता भनेर चित्रित गरिन्थ्यो, अव त्यो स्थान मधेसी नेताहरु खासगरी राजपाका शीर्ष नेताहरुले लिन थालेका छन् । मधेसी समुदायमै मधेसी नेताहरुको इज्जत धुलिसात भएको छ ।
राजपा र यिसका नेताहरुमाथि पैसा र पहाडी स्त्रीका लागि मरिमेट्नेहरु भनेर आरोप नलागेको होइन । तर पछिल्ला दिनहरुमा यिनका भना...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
पञ्चायती संविधानको २०३२ सालमा गरिएको दोश्रो संशोधनले त्यो प्रणालीको आत्मा नै मारेको थियो । दुई अलग अलग कुराको योगबाट निर्मित यो प्रणालीको आत्मा त्यतिखेर समाप्त भयो जव पञ्चायत प्रणाली र यसको संचालनको निमित्त चुनिने जनप्रतिनिधिहरु जनता र राष्ट्र बाहेक अरुप्रति प्रत्यक्ष वा परोक्षरुपले जिम्मेवार हुनु नपरोस भनेर जोडिएको निर्दलियतालाई अप्राकृतिक मिश्रण गरेर क...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
स्थानीय तहको निर्वाचनमा जे जस्ता अतिवाद देखिए, त्यो नेपालको स्थिरता, शान्ति र एकताका लागि साह्रै खतरनाक संकेतहरु हुन् । खासगरी राष्ट्रिय जनता पार्टी नामको मधेसी राजनीतिक दलहरुले जुन प्रकारले पहाड र मधेस टुक्य्राउने, दुईथरि राष्ट्रवाद देखाउने र मधेस छुट्टै देश बनाउने षडयन्त्र गरेको देखियो, त्यसमा राज्यले संवैधानिक सख्ती कायम गर्न सकेन ।
&nb...
कर्णाली बचाउ अभियानमा योजना आयोग, सरकारी निकाय कसैले पनि ध्यान दिएनन् । कर्णालीप्रति किन विभेद गरिरहेको छ राज्यले ? यो बुझ्न नसकिने विषय बनेको छ । ’कर्णाली बचाऔं अभियान’को चलाइएको पनि छ तर किन कर्णालीप्रति उचित ध्यान र उचित समानता दिइएको छैन ? यो प्रश्न समयक्रममा बढी महत्वपूर्ण बन्न पुगेको छ । कर्णाली बचाउ अभियानकर्ताका अनुसार हामीले यसलाई केही कोठे राजनीतिक बैठकहरुबाट बाहिर निकालेर...
धर्मन्तन श्रेष्ठ -
प्रत्येक मन्त्रालय, संस्थान, उद्योगमा पार्टीपिच्छेका ट्ेरड युनियन । तिनको दबदबा देखेर र तिनीहरुसँग मन्त्री, सचिवकै भागभाग देखेर पूर्व मुख्यसचिव विमल कोइरालाले भनेका थिए– ट्ेरड युनियनका यी साँढेहरुलाई राष्ट्रसेवक भन्न मिल्दैन । दलका नेताहरु यस्ता साँढेहरुका दास बने । यसपछि निजमती प्रशासनमा एउटै ट्ेरड युनियन बनाउने भनेर निर्वाचन भयो । तैपनि साँढेहरुको ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
जनताको सर्वोच्चताको नाममा दलहरु तथा त्यो दलका मठाधीश भएर बसेका नेताहरुको सर्वोच्चता जनता माथि थोपर्ने प्रयास नेपालमा सात साल पछि शुरु भएको हो । मुखले सत्ता चाहिएको छैन भनेर फलाक्दै जाने तर सत्ताको निमित्त हमेशा षडयन्त्र गर्ने चरित्रबाट नेपालका नेताहरु कहिल्यै मुक्त भएनन् । कुनै कालखण्डमा यस्तो मनोकांक्षा केही गोप्य राखे पनि हालसालका दिनमा यस्ता मनो...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल -
मेरी स्टोप्स र नेपाल परिवार नियोजन संघ (एफपान ) नेपालको अध्ययनले घण्टामै ३३ भ्रुणहत्या हुने गरेको तथ्य सार्वजनिक भएको छ । यसको अर्थ दिनमा ७९२ र वर्षमा २ लाख ८९ हजार ८० सय भ्रुणहत्या हुने गरेका रहेका छन् । यो त वैध र दर्तावाला भ्रुणहत्या भए, अवैध र लुकिछिपी हुने भ्रुणहत्या जोड्ने हो भने नेपालमा भ्रुणहत्याको महामारी फैलिसकेको छ ।
 ...
रोशन कार्की -
संविधान संशोधन नगरे हामी विदेशीसँग सहकार्य गरिन्छ भनेर खुलेआम धम्क्याए । जबरजस्ती चुनावमा गए दुर्घटना हुन्छ, सरकार जिम्मेवार हुनेछ भनेर धमास पनि दिए । यी सब संविधान विरोधी अभिव्यक्तिलाई सरकारले सुनिरह्यो, सही रह्यो, आखिर किन ? कसलाई खुशी पार्नका लागि ?
यता संसदवादी भनिने मधेसी दलका नेताहरु यसरी अराष्ट्रिय अभिव्यक्ति दिइरहने र उता सिके ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
योग, ध्यान आफैमा राम्रो विषय हो । एकाग्र चित्त लगाउँदा चिताएको विषयमा सफलता हासिल गर्न सकिन्छ । स्वास्थ्यका लागि पनि ध्यान, योग जरुरी छ । तर, राजनीतिक नेताहरुको ध्यान, योगको उद्देश्य देश हुनुपर्छ, देसवासी हुनुपर्छ । केही गरौं भन्ने इच्छाशक्तिबाट प्रेरित हुनुपर्छ । के देउवा दम्पत्तिको यो ध्यानको केन्द्रमा राष्ट्र र राष्ट्रवासी छन् कि भर्खर प्राप्त सत्ताको स...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
अंग्रेजीमा ‘रिलीजन’ भनिएको शव्दको ‘धर्म’ अनुवादले सनातनलाई समेटन सक्दैन । त्यो अनुवादले समेट्न सकेको अर्थ जनाउने अर्को शव्द छ, त्यो हो ‘सप्रदाय’ । यो धर्म र सप्रदायको व्याख्या अर्कै वृहद विषय हुन जान्छ । तैपनि उल्लेख गरिनुको कारण के हो भने सिन्दू यस पारको सम्पूर्ण जीवन पद्धति र तिनीहरुमा भएका अनगिन्ति विविधता सबै...
शाश्वत शर्मा -
पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र के गरेर बसेका होलान् ? धेरै नेपालीहरुको सामुहिक प्रश्न हो यो । गणतान्त्रिक नेपालको गन्दातन्त्रदेखि वाक्क भएको म पनि राजतन्त्रवादको समथृक हुँ । पूर्वराजा के गरेर बसेका होलान् ? मेरो पनि जिज्ञासा छ ।
पार्टीरङमा रङ्गिएका पत्रिका र अनलाइनका अनुसार पूर्वराजा आजकल निकै सक्रिय छन् रे । स्थानीय निर्वाचनको पहिलो चरण सुरु हुनु अ...
रोशन कार्की -
चीन जे बोल्छ, गरेर देखाउँछ भन्ने उदाहरण केन्यामा देखिएको छ । ३.२ अर्व डलर लगानी गरेर केन्यामा चिनियाँ रेल दगुर्न थालिसक्यो । काठमाडौंमा सन २०२० सम्ममा रसुवासम्म चाइनिज रेल ल्याएर काठमाडांै, पोखरा, लुम्बिनी पुर्‍याउने र भारतहुँदै बाँकी दक्षिण एसियामा चाइनिज रेल गुडाउने चीनको लक्ष्य छ ।
चीनले वान बेल्ट वान रोड अर्थात सीजिन पिङको आधुन...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
राष्ट्रपति संविधानको, देशको संरक्षक हुनुपर्ने हो । राष्ट्रपतिले नै आँखा चिम्लिदिएपछि देशको बेहाल हुनु स्वभाविक हो ।
भारतको सशस्त्र सुरक्षा बलका डिएसपी नागराजको टिम नै दिपायल सिलगडी पसेर लालबहादुर आउजीलाई हातखुट्टामात्र बाँधेनन्, आँखामा पट्टी बाँधेर अपहरणको कर्तुत गरे । यो खबर राजधानीमा पनि आयो । प्रधानमन्त्री, गृहमन्त्री बोलेनन्, ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
राजा महेन्द्रले कविता लेखे ‘तिम्रै हो नागरिक हक, लेउ काँधमा काँधै गरी’ । उच्चतम प्रजातन्त्रमा पुग्ने भनेको लक्ष यहि नै हो, नागरिकहरुले आफ्नो हकको प्रयोग आफैले गरुन् । राजा महेन्द्रले यो लेख्दा उनमा इमानदारी थियो वा थिएन, त्यसको यो आलेखको प्रयोजन हैन । मुल्यांकन कुरो सही हो कि होइनले हुनु पर्दछ । चिनीको स्वाद शत्रुको हातबाट वा अभिन्न मित्रको हातबाट जसबाट...
शाश्वत शर्मा -
पहिलो चरणको स्थानीय चुनावको सरगर्मी सेलाउन नपाउँदै, दोश्रो चरणको चुनावको तातो लाग्न सुरु भइसकेको छ । यही जेठ ३१ गते हुने भनिएको दोश्रो चरणको स्थानीय चुनावमा सहभागी गराउन अहिलका प्रधानमन्त्री प्रचण्डले पेरि छलफल सुरु गरिरहेका छन् । दोश्रो चरणको चुनाव अन्तर्गत अधिकांश मधेसको भूभागमा पर्ने प्रदेशहरु भएकाले तराई मधेसमा रहेका राजनीतिक दलहरु मध्येका सबैभन्दा ठूलो रा...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
एसएलसीका बोर्डफस्ट बाबुराम २०७४ को स्थानीय तहको निर्वाचनमा फेल । निकै फुर्तिफार्तीका साथ नयाँशक्ति पार्टी गठन गरेर झ्याली त पिटियो, नतिजा बाठो खान्छ तीन बल्ड्याङ पो देखियो । अनि मुख नछोपे के गर्ने ?
पालुङटार, बाबुरामको आफ्नै निर्वाचन क्षेत्र । उनको गाउँक्षेत्र पनि यही हो । दुई दुई संविधानसभाको निर्वाचनमा रेकर्डतोड मत ल्याएर जित हा...
राजन कार्की -
स्थानीय तहको पहिलो चरणको निर्वाचनको परिणाम आउने क्रम जारी छ । पहिलो चरणको निर्वाचनबाट सरकार, निर्वाचन आयोग र राजनीतिक दलहरुले के कस्ता शिक्षाहरु हासिल गरे । ती शिक्षाहरुलाई दोश्रो चरणको निर्वाचनमा अमलमा ल्याउन जरुरी छ । घुम्दैफिर्दै रुम्जाटारकै नियतिमा रहने हो भने दोश्रो चरणको निर्वाचनमा पनि उही क्लिष्टता, उही समस्या र उही अन्यौलता बढ्नेछ । जसले लोकतान्त्रिकरण ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
कुनै न कुनै भावनाले, सोचले जोडिएका जनता अनि तिनलाई जोडेर राख्ने परंपरा, इतिहास, रितिरिवाज, गौरव आदि र यस्ता कुराले जोडिएका जनता वस्ने देश नामको भूगोलको समष्टि नाम हो राष्ट्र । अनि राष्ट्रलाई माया गर्ने वाद हो राष्ट्रवाद । राष्ट्रका तीनै तत्वहरु एक राष्ट्रवादीको निमित्त पुजनिय हुन्छ । यस भन्दा अतिरिक्त न राष्ट्रवादको परिभाषा हुन्छ न राष्ट्रवादीको कर्तव्य नै । अरु कुनै...
शाश्वत शर्मा -
इतिहास साक्षी छ, देउवाले प्रचण्डको टाउकोको मूल्य तोकेर सुरक्षा निकाय परिचालन गरेका थिए । तिनै प्रचण्डले बर्दियाबाट फर्कदै गरेको देउवामाथि बम प्रहार गरेर सिध्याउनै खोजेका थिए । त्यो विगत अव बाँकीरहेन, यतिबेला यी दुबै उत्तर दक्षिणी ध्रुवका सिद्धान्त बोकेका व्यक्तिहरु एकदोश्राका सहयोगी बनेका छन् र हातेमालो गरेर अघि बढेको देखिन्छ । देश, पार्टी कार्यकर्ता र तिनका स...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
स्थानीय चुनावको मुखैमा भारत र चीनका सीमाबाट सामान आयात गर्ने व्यापारीका ट्रक कन्टेनरलाई ठाउँ ठाउँमा पक्राउ गरेर दु:ख दिइयो । कारवाहीबाट बच्नका लागि खुलेआम चन्दा मागियो र नदिनेको कन्टेनर कुनै बाटोमै खोलेर बजार लगाइयो भने धेरैलाई भन्सार र राजस्व अनुसन्धान विभागमा ल्याएर थन्क्याइयो । भन्सार तिरेर आयात गरेका व्यापारीहरुलाई यतिसम्मको दु:ख दिनुको कारण व्या...
सहदेव सिग्देल -
महाभियोग आउनु ठिक थियो कि बेठिक ? यो संसदको बहसको विषय हो । संविधान अनुसार महाभियोग ल्याइएको थियो, त्यो पास फेल जे भए पनि तत्काल निर्णयमा पुग्नुपथ्र्यो । हो, आमजनता महाभियोगलाई सरकारको नकाम भनिरहेका छन्, त्यो जनभावना संसदमा पनि मुखरित हुनसक्नुपथ्र्यो । यो बहसमा संयुक्त राष्ट्रसंघ पनि अगाडि आयो र भन्यो– महाभियोग फिर्ता लेउ ।
राष...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
कुनै समयमा हिन्दचीन भाईभाईको नारा दिने भारत र चीन विचमा अद्भुत शत्रुता भयो । २०१७ सालतिर दलाईलामालाई शरण दिए पछि भारतचीन सम्बन्धमा केही अमिलो हुनसक्छ कि भन्ने अनुुमान कसैकसैले गरेका थिए । तर यो करिव १ महिना चलेको युद्धको कारण भने दलाई लामा थिएनन्, सिमा विवाद थियो । २० अक्टोवर १९६२ (४ कार्तिक २०१९) देखि २० नोभेम्बर १९६२ (५ मंसिर २०१९ं)सम्म चलेको युद्ध अचानकको नै थियो । त्यो...
शाश्वत शर्मा -
वास्तवमा नेपाली जनता अचम्मका छन् । ...अदभूत छन् भन्दा पनि हुन्छ, नेपाली जनता । सोझासाझा र वीर त छँदै थिए, अब पछिलाले समयमा आएर खासगरी २०४६ सालपछि प्रत्येक नेपालीहरुलाई नै बिर्सने रोगले गाँजेको छ । झन् ०६२/६३ सालको कथित जनआन्दोलन पछि त नेपालीहरुमा यो रोग उच्च रुपमा देखा परेको छ । खासगरी आफ्ना पक्षका नेताहरुले के बोलेका थिए ? के गर्छु भनेका थ्एि ? मुलुकलाई कसरी,...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
चिनियाँ राजदूत गोङले यो सूचना सार्वजनिक गरेपछि पोखरामा हौसला देखिएको छ । आफ्नो सरकार र मन्त्रीहरुले सधैं आश्वासनमात्र बाँड्ने गरेकोले के हो के हो भनेर द्विविधामा पाकिरहेका पोखरावासीलाई पोखरामै पुगेर नेपालका लागि चिनियाा राजदूत यु होङले पोखरा अन्तर्रार्िष्ट्रय विमानस्थलको काम अब छिट्टै सुरु हुने बताएपछि हौसला बढेको हो ।
राजदूत होङले पोखर...
रोशन कार्की -
बैंक तथा वित्तीय संस्थासम्बन्धी ऐन (बाफिया) कार्यान्वयमा आएपछि सांसद र बैंक सञ्चालक बन्ने बाटो छेकिनेमा परेकाहरुले धमाधम राजीनामा दिन थालेका छन् । पहिलो राजीनामा माछापुच्छ्रे वैंकका अध्यक्ष वीरेन्द्र महतो, दोश्रो राजीनामा सिभिल वैंकका अध्यक्ष इच्छाराज तामाङ र तेश्रो राजीनामा उमेश श्रेष्ठले प्राइम वैंकबाट र उदय नेपालीले जनतावैंकबाट राजीनामा दिइसकेका छन् । एनसीसीका सञ्चालक मो...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
संसार भर नै राजाको अर्थ ठूलो, मान्य लाग्दछ, अरुभन्दा विशेष । चाहे त्यो मुलुक राजतन्त्रात्मक होस् बा गणतन्त्रात्मक यो कुरामा समान छन् । सबैभन्दा कान्छो गणतन्त्र नेपाल अरे, यसलाई संस्थागत गर्न हम्मेहम्मे परको छ । दैवले हो वा बैरी योजनाले हो अकल्पनीय प्रहार गरेर घिटघिट पारेको राजसंस्थालाई त्यही वेलामा प्रहार गरेर कपटपूर्ण तरिकाले कायम गरिएको गणतन्त्र । जसले...
शाश्वत शर्मा -
राष्ट्रपतिले समेत सेना परिचालन गरेर भए पनि स्थानीय चुनाव गराउने सरकारको इच्छा र देशको आवश्यकतामा सहमति जनाएपछि मधेसवादी दलहरु मध्येको एक प्रभावशाली घक संघीय समाजवादी फोरम नेपालले एक विज्ञप्ति नै प्रकाशित गरेर यस्तो कार्यप्रति आपत्ति जनाएको छ । अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले जारी गरेको विज्ञप्तिमा ‘चुनावमा सेना परिचालन गरिदा सेनाको प्रतिष्ठासमेत खस्किने’ भन्दै चिन्ता व्यक्त ...
रोशन कार्की -
अमेरिकाले युद्धपोतहरु दक्षिण कोरियामा तैनाथ गर्न थालेको छ भने राष्ट्रपति ट्रम्पले उत्तर कोरियालाई युद्ध गर्नपरे पनि साइजमा ल्याउने बडा अभिव्यक्ति दिएपछि उत्तर कोरियाले कुनै पनि बेला हमला हुनसक्ने भनी आफ्नो सैनिक क्षमतालाई अलर्ट पारेको छ र थप व्यालेस्टिक मिसाइलहरु परीक्षण गरिरहेको छ । झन कडा नाकावन्दी गर्न तम्सिएको अमेरिकालाई चीनले ज्यादा क्रोधित नहुन सुझाए पनि ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
नेपाली राजनीतिमा यो पहिलो अवसर हो, २१ वर्षकी रञ्जना दर्शना काठमाडौं महानगरपालिकाको मेयरको उमेदवार बनेकी छिन् । उनलाई ठूला दलले होइन विवेकशील नेपाली संस्थाले उमेदवार बनाएको हो । यो संस्थामा अध्यक्ष उज्वल थापा छन् र उनका अनुसार अव राजधानीवासीले विवेक देखाउने बेला आएको छ । हेरौं, राजनीतिक दलहरुको पिछलग्गु बनिसकेका राजधानीबासीले विवेकको प्रयोग कुन हदसम्म गर्न सफल...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
आफ्नो ब्रम्हले देखेको, आफुले अनुभव गरेको तथा आफ्नो विवेकले कुनै कुराको पक्ष विपक्ष रोज्न पाउने अवस्था नै सहि अर्थमा स्वन्त्रता र सार्वभौमिकताको आधार हो । तर व्यवहारमा यस्तो अवस्था देख्न पाईन्न । आज प्रत्येक दलका महन्तहरुको एक मात्र ध्याउन्न छ, आफ्ना कार्यकर्ताहरुले आफुले जे भन्यो त्यसैलाई ध्रुव सत्य हो भन्ने कुरा मानुन् अनि त्यसैको पक्षमा ज्यान समे...
शाश्वत शर्मा -
समाचारमा आएअनुसार यदि राष्ट्रिय जनता पार्टी, जसको पार्टीको झण्डा करीव करीव भारतीय तिरङ्गाझैं छ र संघीय समाजवादी फारेमलाई मान्य हुनछ भने प्रधानमन्त्री लगायत सबै सत्तारुढ दलहरु दुई चरणमा चुनाव गराउन सहमत भएका छन् । त्यसो त यो नेपाल हो, यहाँ आजको कुरा भोलि नै मात्रै होइन कि एकछिनमै पनि गलत सावित हुनजान्छ । तर अहिलेसम्म आएको कुरा यही हो । त्यसो त, हिजो अस्तीसम्म नेपाल सक...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
एनजीओ, आइएनजीओहरुले पुनर्निर्माणका नाममा २८ अर्व खर्च गरेछन्, ४ सय २० घर पनि हेर्न लायक बन्न नसकेको समाचार आयो । राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणका कार्यकारी डा. गोविन्द पोखरेल पैसा खेलाएर, भ्रष्टाचारमा भैंसी आहाल बसेझैं बसेका छन्, तिनका सामु सिताराम कट्टेल र कुञ्जना घिमिरे धेरै माथि, धेरै अग्ला साबित हुनपुगे । सबैको सम्मान छ ती कलाकार ज...
सहदेव सिग्देल -
सरकारले चीनको अनुरोधलाई सम्मान गर्दै चितवनमा रहेका दुई जोडी गैंडा चीनलाई उपहार दिने भएको छ । गैंडा नेपाल र चीनवीचको मैत्री सम्वन्धको परिचायकका रुपमा देखिएको छ । पहिले पनि नेपालले एकजोडी गैंडा चीनलाई उपहार दिइसकेको छ । नेपालको एकसिंगे गैंडा संसार प्रशिद्ध जनावर हो ।
हुन त अहिलेलाई कर्मचारी तहमा सहमति भएको हो । केही समयमै सरकारी तहमा स...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपाली कांग्रेसबाट कारवाहीमा परेको झ्वाँकमा भंग गरिएको प्रतिनिधि सभाको निर्वाचन निर्धायरित मितिमा गराउन नसक्ने भएकाले शेरबहादुर देउवालाई कामचलाउ प्रधानमन्त्रीबाट ‘अक्षम’ भनेर हटाईएको थियो । ‘जननिर्वाचित’ सरकारको प्रधानमन्त्री हटाईएको थिएन, आफु अल्पमतमा परेको जानेर प्रतिनिधिसभा भङ्ग गरेर आफैलाई काम चलाउ सरकारको प्रमुख बनाउने शेरबहादुर देउवा उनैको सिफ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले वैशाख १ गतेबाट रक्सी छाड्ने कुरा गरे, छाडे होलान् । पौडीखेल्ने पोखरीभन्दा बढी पिएपछि पिउन छाडे, कसका लागि ? देशका लागि होइन, ‘मेरो वर्ष: म स्वस्थ’ भन्नका लागि । यद्यपि उनले ‘मेरो देश स्वस्थ’ भन्ने नारा लगाउन चाहिं बिर्सेनन् । प्रधानमन्त्रीले स्वास्थ्यमन्त्रीसँग हात मिलाएर रक्सी नपिउने बताए । रक्स...
रोशन कार्की -
भारत नेपालमा मधेस प्रदेशका लागि, संविधान संशोधन गरेर भारतीय नागरिकहरुका लागि, हिन्दी भाषाका लागि अनेक तिकडम गरिरहेको छ । संक्रमणको अन्त्य र शान्ति, स्थिरता र समुन्नतिका लागि भारतले टाङ अडाउँदै आएको छ । यहीकारणले गर्दा जारी भएको संविधानसमेत कार्यान्वयन हुनसकेको छैन ।
त्यो भारतको अरुणाचल प्रदेशका बासिन्दाले भारतमा रहन इन्कार गर्दै चीनमा गाभिन इच्छा जाहेर गरेका छन् । भारत चीनविरोधी...
शाश्वत शर्मा -
करीव करीव मिलिसकेको कुरा अकस्मात मधेसी मोर्चाले चित्त बुझाएन र कुरा मिलेन । तर मधेसी मोर्चा भन्छ : अव निर्वाचन हुन दिन्नौं, निर्वाचन विथोल्छौं । मधेसी दलहरु एक भएर आन्दोलनमा उत्रियों । यसो भन्दै मधेसी नेताहरु आमहड्तालसहितको आन्दोलनको कार्यक्रम घोषणा गर्न पुगेका छन् । हामीलाई प्रचण्डले ढाँटे, चुनावमा भाग लिन्नौं । पहिले हामीसँग भएको प्रतिवद्धता पूरा गर । अन्यथा हामी सके बिथोल्छौं...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
हुनत ‘ढाँटको निम्तो खाई पत्याउनु’ भन्छन् तैपनि साँच्चै नै राजनैतिक दलहरु निर्वाचन चाहान्छन् भन्ने कुरा एकछिनलाई पत्याए हुन्छ । राजाले स्थानीय निर्वाचन गराउन खोज्दा गिरिजाबाबुले आफुलाई त्यो रोक्न बरु केही उम्मेदवार मार्न आग्रह गरेको भनेर प्रचण्डले भनेका नै हुन् । यो कुरा परिवर्तनमा गरेको अतुलनीय योगदानको चर्चाको प्रसंगमा प्रचण्डले गीरिजा...
शाश्वत शर्मा -
गत चैत १७ गते विहीवार, पूर्व नवयुवराज हृदयन्द्र वीरविक्रम शाहदेवको शुभ उपनयन भव्यताका पूर्वक सम्पन्न भयो । शुभ उपनयनका कर्महरु सम्पन्न भइसकेपछि हृदयन्द्रलाई राजधानीका विभिन्न देवदेवीहरुको दर्शन गराइयो । त्यस अवसरमा फेरि एकपटक राजा आउ देश बचाउको नारा लाग्यो । हृदयन्द्रलाई बधाई तथा शुभकामना दिने आमनागरिकले सडकबाटै राजा आउ देश बचाउ भन्ने नारा घन्काएका हुन् । गणतन्त्र गणतन्त्र...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
बैद्य बाको गजबको चरित्र देखिएको छ । नेकपा–माओवादीका अध्यक्ष हुन् मोहन बैद्य । उनले चुनावको क्रान्तिकारी उपयोग गर्ने नीति अगाडि सारेर जग हसाएका छन् । संसद नमान्ने, चुनाव मान्ने ? चुनावको क्रान्तिकारी उपयोग गर्ने ? बरु सिधै भने भयो नि माओवादी केन्द्रसँग एकीकरण भइसकेको छैन, नहुन्जेल चुनावको पक्षमा केन्द्रलाई सघाउँछौं । बरु यो पो इमान्दारी हुन्थ्यो...
रोशन कार्की -
पोलिमर नोट छपाइ काण्डबारे अख्तियारमा उजुरी पर्‍यो तर छानबिन नै भएन । अहिले पनि त्यो नोट छपाइ काण्डको भ्रष्टाचारबारे अख्तियारले कुनै छानबिन गरेको छैन । किन छानबिन भएन भन्ने रिट परेपछि सर्वोच्च अदालतले छानबिन नगर्नेलाई बाञ्छित अवस्था मान्न सकिन्न भनेको छ ।
प्रधान न्यायाधीश सुशीला कार्की तथा न्यायाधीश ईश्वरप्रसाद खतिवडाको संयुक्त इजलाशले पोलिमर नोटमा भए...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
बहुदलीय व्यवस्था पुन:स्र्थापना भएपछि केवल दुई स्थानीय निर्वाचन भए । २०५४ सालमा भएको त्यो अन्तिम निर्वाचनमा १८ बर्ष पुग्न केही दिनले छुटेर मतदानबाट बञ्चित भएको व्यक्ति यो घोषित निर्वाचनमा ३८ बर्ष पूरा गरेको प्रौढ भएको छ । तर कुनै न कुनै तरिकाले मुलुकको बागडोर थाम्न दल र त्यसका नेताहरुले केन्द्रीय संसदको निर्वाचन भने गर्दै रहेका छन् । अहिले आफैलाई लोकतन्त्रको अर्को नाम...
शाश्वत शर्मा -
वास्तवमा भन्नु नै पर्दा एकथरि नेपाली सपनामा बाँचेका छन् । आफूलाई राष्ट्रवादी र राजावादी भनाउन अहिले पनि औधि रुचाउने तिनीहरुलाई राष्ट्रको त कुरै छाडौं, आफ्नो गन्तव्य र भविष्य के हो? भन्ने समेत थाहा छैन । एकोहोरो रुपमा राष्ट्र र राजा भनेर भन्दै बसेका यिनीहरु पूर्वराजाका हरेक कृयाकलापबाट सन्तुष्ट हुने गर्छन् । जस्तो कि पूर्वराजाका भ्रमणहरु, पूर्वराजाले पाएको स्वागत सत्कारहरुब...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
यी हुन् प्रा.डा. गोविन्द पोखरेल । यिनले संसदको विकास समितिमा पुगेर भनेका छन् : यस्तै हो भने राष्ट्रिय पनुर्निर्माण प्राधिकरण बिघटन गरिदिए हुन्छ । बिघटन गरे हुन्छ भन्ने प्राधिकरणमा सोर्सफोर्स लगाएर यी प्रा.डा. के खान नियुक्ती लिएर आएका हुन् ? गर्न केही नसक्ने, अनि संस्था नै खारेज गरिदिए हुन्छ भनेर यिनको बौद्धिकताले कसरी सकेको ? यिनको काम त प्रा. माने प...
रोशन कार्की -
राप्रपाका अध्यक्ष उपप्रधानमन्त्री छन्, उनी पहिले पनि उपप्रधानमन्त्री भइसकेका नेता । कांग्रेसका नेता विमलेन्द्र निधि उपप्रधानमन्त्री छन्, उनीभन्दा कमल थापा नै सिनियर । बोआओ सम्मेलनमा भाग लिन चीन गए प्रधानमन्त्री, कार्यबाहक कसैलाई नदिई गए । अहिले सरकार छ, तर प्रधानमन्त्री छैनन् । टाउको विहीन सरकार अर्थात मुर्कट्टा स्थितिको सरकार । सरकार कसैको नियन्त्रणमा छैन ।
भएछ के भने कमल थापा ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
सामान्यतया राजनैतिक दलहरुलाई जनताले आफ्नो अधिकार उपभोग तथा कर्तव्य निर्वाहनको औजार भनेर मान्ने गरिन्छ । अझ बहुदलिय व्यवस्थामा त जनताको यो काम राम्रोसंग गर्ने अनि जनता प्रति उत्तरदायित्व निर्वाहनको प्रतिस्पर्धा हुन्छ भन्ने मान्यता राखिन्छ । तर यो मान्यता केवल विभिन्न विचारधारा स्विकार गर्ने पद्धतिको निमित्त मात्र हो । केहि समयदेखि छलफलमा आउने गरेको बहुलवाद र बहुदलको आ...
शाश्वत शर्मा -
मुलुक आउँदो वैशाख ३१ गते हुने भनिएको स्थिानीय तहको चुनाव गराउने कि नगराउने भन्ने दुई कित्तामा बाँडिएको छ । त्यसो त, चुनाव भाँड्न उद्दत भनिएको मधेसी मोर्चा पनि चुनाव विरोधी चैं होइन । तर परिमार्जित गरिएको संविधान संशोधन विधेयक, जसमा प्रदेश सिमांकनलाई प्रमुख उपलव्धि बताइएको छ, लाई पारित नगराई स्थानीय तहको चुनाव गराउन नदिने भनाइ मात्र मधेसी मोर्चाको । गतहप्ता मात्र वर्तमान प्रचण्ड ...
रोशन कार्की -
ओमान, कतार र इजरायलका प्रस्तावित राजदूत शर्मिला पराजुली, निरञ्जन थापा र रमेश कोइरालाका विरुद्धमा उजुरी परेको छ । गम्भीर उजुरी शर्मिला पराजुली र रमेश कोइरालामाथि परेको छ भने थापाविरुद्ध एकमात्र उजुरी पर्‍यो । तर, उजुरीले केही लछार्दैन भनेर यिनीहरु सुनवाईप्रति विश्वस्त छन् ।
त्यसो भए संसदीय सुनवाई भनेको कर्मकाण्डमात्र हो त ?
थापाविरुद्ध मल्लिक आयोगले दाग लगाएको भनिए पनि शर्मि...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
तेह्रौं योजना असफल भयो । सरकारले त लाज मानेन, मानेन योजना आयोगका उपाध्यक्षदेखि कुनै सदस्यले पनि लज्जावोध गरेनन् । पढेलेखेकाहरुले पनि पार्टीको पुच्छर समातेर पदमा जाने र लज्जाहीन भएर राजस्व खानेमात्र काम गर्ने हो भने यिनको गैह्रजिम्मेवारी र नैतिक आचरणमा प्रश्न किन नउठाउने ?
प्रधानमन्त्री त प्रधानमन्त्री भइहाले, उनलाई सरकार बनाउन, टिक...
राजन कार्की
परिवर्तन बुलेट ट्ेरनको गतिमा भयो, परिवर्तनलाई जीवनचरित्र बनाउने गति भने सिमसिम राजाको पालाको जनकपुर–जयनगर रेलसेवाजस्तो छ । एकपटक जयनगरबाट जनकपुरतिर जानुपर्ने रेलमा चालक बसेकै थिएनन्, रेल चल्यो । धन्न त्यतिबेला ठूलो दुर्घटना भएन । त्यस्तै चालढाल र गतिमतिमा चलेको छ, हाम्रो लोकतन्त्र । सरकार भए पनि चल्छ, नभए पनि चल्छ । सरकार आलोपालो भए पनि चल्छ । नेताहरुवीच सह...
नेपालका लागि श्रीलंकन राजदूत डब्लु एस परेराले सभ्य समाज निर्माणका लागि नारीप्रति हुादै आएका विभेद्लाई अन्त्य गर्नैपर्ने र समान र सम्मानभाव विकसित गर्नैपर्ने बताएकी छिन् । राजधानीको किमडोल पुगेर निर्वाणमूर्ति बिहारले १०७ औा अन्तर्रािष्ट्रय नारी दिवसको उपलक्ष्यमा आयोजित ‘बुद्ध र नारी मुक्ति’ विषयक गोष्ठीमा सहभागी भएर राजदूत परेराले बुद्वकालीन समयमा नारीप्रति रहेको विभेद्लाई न्यु...
D.Ratna Shrestha - गोविन्द गौतम : यी युवालाई कैलालीमा भारतीय सीमा सुरक्षा बलले गोली ठोकेर मारिदियो । यी र यस्तै सामान्य नागरिकका घरघरमा पसेर एसएसवीले धुस्नु बनाएर कुट्यो, हातपात गर्‍यो र घरका श्रीसम्पत्ति लुट्यो पनि ।
यति ठूलो अन्याय भारतले गर्दा पनि प्रधानमन्त्रीले भारतका प्रधानमन्त्रीसँग कुरा गर्ने हिम्मत राखेनन् । नेपाली युवाको ज्यानै लिएकोमा आपत्तिसम्म ...
SN Kakri - अन्य कुरा जे जसो भए पनि आफुले चुनेका प्रतिनिधिहरुले संविधान बनाउँदा भने आफ्नो विवेकलाई दलको हुकुम भन्दा ठुलो मान्लान भन्ने झिनो आशा थियो । जनताले बनाएको भनिएको सम्विधानमा जनताले प्रत्यक्ष भाग लिन नपाए पनि केबल त्यँहा पुगेका दलका प्रमुखहरुको विचार मात्रको प्रतिनिधित्व हुँदैन पुरै छ सय एक नभए पनि एक वा डेढ सय विचार त पक्कै होला भन्ने आशा गर्ने ठाउँ थियो । तर समय अभावको बह...
स्वयम्भुनाथ कार्की - जनता जनार्दन हुन भन्ने कुरा आजकल भट्याउने मात्र भएको छ । जनतालाई राम्रो मुख गरेर कसरी दास बनाउन सकिन्छ यो कौशललाई नै राजनैतिक कुशलता मान्ने गलत प्रचलन चलेको छ । अझ कुनै निर्वाचनको वेलामा त जनताहरुलाई आफ्नो खोरको भेडा बाख्रा सरह व्यवहार गर्ने गरिन्छ । कुन विवशताले हो जनता आफ्नो यो चरम अपमानको घुट्कोलाई कुनै स्वादिष्ट पेय जस्तो पिउने गर्दछ । एक्काईसौं शताब्दिका चेतनशिल ज...
शाश्वत शर्मा -
प्रमुख भनिएका राजनीतिक दलहरुले जबरजस्ती स्थानीय चुनावको माहोल बनाउन प्रयास गरिरहेता पनि अव यो शासन व्यवस्था नै रहन्छ कि रहन्न भन्ने प्रश्न पनि उव्जिसकेको बताउँछन् विश्लेषकहरु । तिनको धारणा छ, व्यवस्था राम्रो भएर के गर्ने ? नेतृत्वमा नैतिकता नभएपछि । र, प्रमुख दलहरु सन्तुष्ट रहेको यो संविधान जन्मजात विवादित हुनपुगेको छ । त्यसो त सबैलाई थाहा भएकै हो, एकातिर संविधानको घोषणा ह...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
दुबै मेनपावरवाली, दुवैले पैसा बुझाएर राजदूतपद किनेकै हुन् । दुबैको नाममा सहमति भएकै हो, पार्टीलाई बदनाम हुनबाट बचाउन दुबैको नाम फिर्ता लिने निर्णय भएको पनि हो । तर, एकाएक सत्ता टिकाउने नाममा एउटीको नाम डिलिट गरियो, अर्कीको नाम रिफ्रेस । रिफ्रेस हुने शौभाग्य पाउने मेनपावरवाली हुन्– शर्मिला पराजुली । उनलाई फोरम गणतान्त्रिकले राजदूत बनाएरै छाड्ने भयो । कांग्रेसका सभ...
रोशन कार्की -
खुलेआम भागबण्डा गर्ने र सत्ताको भागबण्डामा कानेखुसी गर्ने चलन लोकतन्त्र आएपछि निकै बढेको छ । आफैले खडा गरेको ओली शासनलाई देउवासँग कानेखुशी गरेर गर्लम्मै ढलाएका प्रचण्ड प्रधानमन्त्री बने । कानेखुशीमै देउवासँग ९, ९ महिनाको शासन आलोपालो गर्ने कानेखुशी भएकै हो, यस्तो कानेखुशीलाई यिनले भद्र सहमति भन्ने गरेका छन् ।
जसरी कानेखुशीको भद्रसहमति ओलीले मानेनन् र प्रचण्डले तोडे, अहिले ...
रोशन कार्की -
वाह नेपाल, नेपालको शासन, लोकतन्त्रमा चोर्न पाउनुपर्छ भन्ने नारा लाग्छ, जुलुस निस्कन्छ र सरकार तिनको हड्ताल रोक्न समर्थन गर्छ ।
टेक्सीमा प्रिन्टर जोड्ने नीति आयो, टेक्सीले टेर्दै टेरेनन् । टेक्सीवालाहरुले मनलागी भाडा असुल गर्न पाउनुपर्छ भनिरहे, सरकार सुनिरह्यो ।
बिजुली चोरहरु नेपाल विद्युत प्राधिकरणमा जागीर खाइरहे र विजुली चोरेर बेचिरहे । यता तलव, उता कमिशन । तिनीहरुको पोल...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
नेपालीमा एउटा उखान छ ‘आशलाग्दो केटो, जेठाजु पर्‍यो’ । राजसंस्था र राष्ट्रवाद वर्तमान नेपालमा एक अर्काका परिपुरक हुन भन्नेधार बोक्नेहरुलाई लगातार यो उखान चरितार्थ हुँदैछ । राप्रपाहरुको चटक सरहको नाटकले विस्तारै त्यतावाट मोहभंग हँुदै गएको अवस्था हो । गणतन्त्रवादी धारका सय भन्दा धेरै दल हुँदा ‘भ्यागुताको धार्नी’ पुर्‍याउन जस्तै असंभव प्रा...
शाश्वत शर्मा -
यो मुलुकमा दुई व्यक्तित्वप्रति जनताको अध्यधिक चासो देखिन थालेको छ । पहिलो पूर्वराजा र दोश्रो प्रधानसेनापति राजेन्द्र क्षेत्री । लोकतन्त्र, नेता, महानेता जोकोहीको कुनै चासो राख्न छाडिसके आमनागरिकहरुले ।
फागुन ७ गतेको पूर्वराजाको प्रजातन्त्र दिवसको कडा सन्देशपछि सेना दिवस, फागुन १३ गते प्रधानसेनापतिको झन कडा खालको सन्देश आएको छ । प्रधानसेनापति राजेन्द्र क्षेत्रीले सकल दर्जा...
धर्मरत्न श्रेष्ठ
भारतबाट युरिया मल ल्याउने अनेक प्रयत्न गर्दा पनि सम्भव नभएपछि सरकारले युरिया मल, चीन र युएईबाट आयात गर्न पहल थालेको छ । भारतले दिन्छु दिन्छु भन्ने नदिएपछि वर्षाअघि नै मलको व्यवस्था गर्न वैकल्पिक सोचिएको हो ।
तत्काल गहुा, त्यसपछि मकै र चैते धानखेतीलाई समेत मलको हाहाकार भइसकेको छ । आश्वासनमा भर परेर बस्नाले आगामी वर्ष उत्पादनमा समेत प...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
किसानले खेतमा, मजदूरले कार्यस्थलमा, पैदलयात्रीले सडकमा, सेवाग्राहीले प्रशासनिक निकायमा, पिडितले न्यायालयमा, उपभोक्ताले बजारमा, उद्यमी, व्यवसायीले आफ्नो कर्मक्षेत्रमा, स्वास्थ्यकर्मी, शिक्षक, कानुन व्यवसायी एवं पत्रकारले आफ्नो पेशा व्यवसायमा, सुरक्षाकर्मीले आफ्नो कर्तव्य निर्वाह गर्ने क्रममा, विद्यार्थीले विद्यालयमा, युवाले राष्ट्र निर्माणमा र नारीले पाइला पाइलामा सुख...
शाश्वत शर्मा -
फागुन ८ गते भित्र स्थानीय चुनावको मिति घोषणा गरेरै छाड्छु भन्ने प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको दृढता बालुवाटारमा मधेसी मोर्चासँग भएको वार्ता असफल भएपछि पूरा हुनसकेन । त्यस वार्ताअघि मेधसी नेताहरु माने पनि नमाने पनि अन्तिम पटक वार्ता गर्ने भन्दै प्रम दाहाल कुर्लिएका थिए ।
वनको ढुकुर र सिंहदरवारका दाहाल कुर्लिनु उस्तै भयो । के भिन्नता देखियो र ?
वार्ता असफल भए पनि चुनावको ...
शेखर ढुंगेल-
नेपालको सार्बभौम अस्तित्वको लडाइमा फसेको ७ दशक भयो । बिश्वको १७औं जेष्ठ देश नेपालको यो नियति लज्जास्पद र विडम्बनायुक्त छ । नेपाल आज हाम्रो बौद्धिक पराधीनताको पछिल्लो उदाहरण बन्न पुगेको छ । न त हामी लोकतन्त्र संस्थागत गर्न सक्षम भयौ, न राष्ट्रियताप्रति ढुक्क हुन सकेका छौ । लोकतन्त्रको नाममा भारतको वा युरोपियानको हस्तक्षेप वा राष्ट्रियताको नाममा भारत बि...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
फागुन ७ : प्रजातन्त्र दिवास, प्रजातन्त्र दिवसजस्तो रहेछ । यो दिवस त परेवा दिवसमा सिमित हुनपुग्यो । सत्ताधारीले सेनाले समातेर ल्याएको सेता परेवा उडाउने, प्रधानमन्त्रीले भाषण गर्ने र स्कुले केटाकेटी र सुरक्षा निकायको कवाजमा सिमित हुनपुग्यो प्रजातन्त्र दिवस । संविधान दिवस, सहिद दिवस, लोकतन्त्र दिवस सबे यस्तै औपचारिकतामा सिमित भइसके । सत्ताधारी जमघट हुने ...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
नेपालीको राष्ट्रप्रेमलाई हमेशा कठघरामा खडा गरियो । कहाँसम्म भने राष्ट्रवादको उच्चारण गर्न पनि धक मान्नु पर्ने अवस्था पनि श्रृजना भयो । नेपालीले राष्ट्रको प्रतिक मानेका हरेक विम्बहरुमा प्रहार हुदैछ । कुनै ढालि सकियो कुनैमा ढाल्न प्रहार हँुदैछ , हुँदाहुँदा देशको नाम पनि कसै कसैलाई अपच भयो । झण्डा कसैलाई अपच भएको छ । पृथ्वीनारायण शाहले दुई केपुचिन पादरीलाई देश निका...
शाश्वत शर्मा-
फागुन ५ गतेपछि पूर्वराजा सक्रिय हुने : योमुरुख्य समाचारको खबर अहिले प्रायजसो अनलाइन मिडियाहरुमा अइरहेका छन् । बेंकक भ्रमणबाट हालै फर्किएका पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाह सकृय हुनलाइ फाुगन ५ नै किन पर्खिनुपथ्र्यो र ? बेला बेलामा हुने देशाटन, वक्तव्य, अन्तर्वार्ताहरुमा पनि पूर्वराजा सकृय भइरहेको लख काट्न सकिन्छ । त्यसो त, फागुन ५ गतेको साइत पूर्वराजाको आधिकारिक साइत होइन । वामपन्थ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
नेपाल राष्ट्र बैंक र स्टेट बैंक अफ पाकिस्तानका वीचमा एक सम्झौता भएको छ । यो सम्झौता भएपछि नेपाल र पाकिस्तानवीच सुपरभिजन तथा एक्सचेन्ज अफ सुपरभिजर इन्फरेशनका क्षेत्रमा सहकार्य गर्न सहज भएको छ ।
हुन त यस अघि पाकिस्तानको हविव बैंक र नेपाली साझेदारीमा धेरै वर्ष अघिदेखि नै हिमालयन बैंक सञ्चालनमा आएको हो । यो बैंकमा हबिब बैंकको २० प्रतिश...
रोशन कार्की -
हामीले साह्रै विश्वास गरेर मतदान गरीगरी बनाएका नेताहरु सरकारमा छन्, संसद र निर्णायक बनिरहेका छन् । तिनले गरेका निर्णय र चलाएको सरकार लोककल्याणकारी हुन नसक्नुको कारण के हो ? यो विषय यति गम्भीर बनिसकेको छ कि यसको कारण र निदान खोजिएन भने नेपाली नेता लेण्डुप दोर्जीको तहबाट माथि उठ्न सक्ने छैनन् भने नेपाली जनता हात मलेर र पछुताएर बस्नुपर्ने छ । किनभने हस्तक्षेप गर्ने बेला यही हो...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
माहुरी पालकले जान्नु पर्ने जरुरी कुरा मध्ये माहुरीको बित्तपाते अबस्था र त्यसको पहिचान पनि एक हो । यदी उसले माहुरीको यो अबस्था जान्न र बुझ्न सकेन भने माहुरीको घार नै नष्ट भएर जान्छ । त्यसैले यो अबस्थाको जानकारी र त्यसको उपचारको ज्ञान नितान्त जरुरी छरस् । यसै गरी कुनै मुलुकमा पनि नेतागणहरुमा यो बित्तपाते अबस्था आउँछ, यस अबस्थामा मुलुक नै नष्ट हुने खतरा पैदा हुन्छ । यहि ...
शाश्वत शर्मा-
पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र फेरि एक पटक चर्चामा छन् । विभिन्न समयमा आफूले दिएका बक्तव्य, अन्तर्वार्ता र देशाटनहरुबाट चर्चामा आइरहेका पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र, पछिल्लो समयमा राष्ट्रपति विद्या भण्डारीकी छोरीको विवाहको निम्तो मान्न शितल निवास गएर चर्चाको शिखरमा पुगेका थिए । यसपटक उनी फेरि बैंककको भ्रमणबाट एकाएक चर्चामा चुलिएका छन् ।
समाचारमा आएअनुसार नर्णायक वार्ता गर्न पूर्वराजा वैंक...
शेखर ढुंगेल -
बिश्वको कुनै पनि देश राष्ट्रप्रति जिम्मेवार अनि अनुशासित नागरिक बिना बनेको छैन, त्यसको लागि बिबेकसिल र जिम्मेवार राज्यको आबस्यकता हुन्छ जसको अर्को नाम सुशासन हो । हाम्रो देशलाई सम्बृद्ध बनाउन आधारभूत र अनिबार्य नीति निर्माण एबम कार्यान्वयन गर्न केही बिषयहरु यहाा प्रस्तुत छ –
१. सडक, ढल निकास, खानेपानि, बिजुली, संचार र यातायातको सुब्यवस्थाको जिम्मेव...
अधिवक्ता शिवप्रसाद सिग्देल-
२० वर्ष अघि वर्तमान कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाको सरकारले महाकाली सन्धि पेश गरेर आधारातमा पास गरायो । महाकाली सन्धि पारित भएपछि भारतको प्रतिक्रिया थियो– मीठो संगीतको धून बजेजस्तो लाग्यो । नेपाली नेताहरुको प्रतिक्रिया थियो– अव नेपालको सूर्य पश्चिमबाट उदाउाछ ।
वर्तमान एमाले अध्यक्ष केपी ओली सबैभन्दा बढी उत्स...
रोशन कार्की-
मुख हुँदाहुँदै नाकले पानी खाने उखानजस्तो भयो प्रचण्ड सरकारको चालामाला । स्वयम् प्रधानमन्त्री क्याविनेट बैठकबाट निर्वाचन आयोगलाई चुनावका बारे पत्र लेख्ने निर्णय गराउँछन्, प्रधानमन्त्रीका सल्लाहकार संविधान संशोधन प्रस्ताव पारित नभएसम्म चुनावको मिति घोषणा हुँदैन भनेर फर्मान जारी गर्छन् । कस्तो लुते सरकार हो यो ? यस्तै हुन्छ सरकार ?
प्रधानमन्त्रीका राजनीतिक सल्लाहकार चक्रपाणि ख...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
नागरिक भए वापत पाउनु पर्ने सुरक्षा, सेवा वा सुबिधाहरुको निमित्त पनि आन्दोलन गर्नु पर्ने र सरकारले सकभर त्यसलाई दवाउन दमन गर्नु पर्ने संघीय लोकतान्त्रिक गणतज्त्र नेपालको नियती नै भईसकेको छ । त्यसमा पनि सत्ता सम्हाल्नेहरु भरसक आन्दोलनलाई थकाउने प्रयत्न गर्ने नयाँ तरिका आविष्कार भएको छ । यसले जनताको अकाल मरणको दर ह्वात्तै बढाएको छ । विपक्षिलाई पनि ज्ति...
शाश्वत शर्मा-
नेपालको अवस्था एकदमै नाजुक छ । गम्भीर भएर सोच्ने हो भने त कहालीलाग्दो, डरलाग्दो अनि अस्तित्व नै समाप्त हुने खालको देखिन्छ । नेपाली नेपालीका वीचमा फुट पैदा गराएर मुलुकको अस्तित्व नै मेटाउन भारतीय कित्ताका सबै खाले एकजुट भएर खागेको देखिन्छ । भूमिका फरक छ, तर लक्ष्य सबैको एउटै हो । नेपालको एयरपोर्टमा भारतीय एयरमार्शल राख्ने कुरादेखि लिएर तथाकथित मधेसी मोर्चाले आफ्ना माँग पूरा ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
दूतावासभित्र ६८औं गणतन्त्र दिवस मनाइदै थियो, मधेसका पार्टीहरु मजाले भत्तेर खाँदै थिए, बाहिर ग्रेटर नेपालका अधियन्ता फणिन्द्र नेपाल र उनका कार्यकर्ताहरु भारतीय हस्तक्षेप मूर्दावाद भनेर नारा लगाइरहेका छन् ।
उनलाई प्रहरीले कर्‍यापझ्याप पार्‍यो, लठ्ठी पनि हान्यो र विरोध प्रदर्शन गर्ने र तिनले बोकेका ब्यानर कब्जा गरेर लग्यो । प्रश्न उठ्यो यी प्रहरी नेपालका कि भारतका...
रोशन कार्की-
पत्रपत्रिकामा छ्यापछ्याप्ति विज्ञापन प्रकाशित भयो– नांगो सावुनको विरोधमा । यति महगा र करोडौं खर्च गरेर विज्ञापन कसले गर्‍यो ? यसबारेमा ठूलै मुद्दा उठिसकेको छ । प्रेस काउन्सिल नेपालको ध्यानाकर्षण भइसकेको छ र यस्ता गैरजिम्मेवारपूर्ण विज्ञापन नछाप्न प्रेस काउन्सिलले अनुरोध गरेको छ । अनुरोधले मात्र हुन्छ ? यस्ता विज्ञापन छाप्नेहरुलाई आचारसंहिता उल्लंघनको कारवाही गर्नुप...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
आफ्नो ब्रम्हले देखेको, आफुले अनुभव गरेको तथा आफ्नो विवेकले कुनै कुराको पक्ष विपक्ष रोज्न पाउने अवस्था नै सहि अर्थमा स्वन्त्रता र सार्वभौमिकताको आधार हो । यस कुराको खुल्लमखुल्ला विरोध जनाउने हिम्मत गर्ने कोही पनि पाउन कठिन छ । तर व्यवहारमा यस्तो अवस्था दख्ेन पाउनु सपनासरी भएका छ । आज प्रत्येक दलका महन्तहरुको एक मात्र ध्याउन्न केवल एउटै छ, आफ्ना कार्य...
रोशन कार्की-
प्रधानमन्त्रीको काम पद र पैसा बााड्ने मात्रै हो कि देश र जनताका लागि काम गर्ने पनि हो । ढुकुटी र सत्ता बााड्ने मात्रै काम प्रधानमन्त्रीले गर्ने हो भने त त्यो पदमा नेता नै किन चाहियो, जसलाई राखिदिए पनि त भयो नि ?
राष्ट्रलाई कहाा पुर्‍याउने, कसरी उकास्ने, जनताको जीवनस्तर र जनजिविकालाई कसरी सहज र सजिलो पारिदिने, सेवाग्राहीलाई कसरी सेवा उपलव्ध गराउने र विधिको शासन पद्...
सहदेव सिग्देल- ओशोभक्त स्वामी आनन्द अरुणको कामना छ : धोती र टोपी दुबै होस् । आाप र स्याउ दुबै फलोस् । संघीयता, धर्मनिरपेक्षता र समानुपातिक–समावेशी प्रणाली तत्काल आवश्यक छैन । यसले नेपालमा राजनीतिक अराजकता बढेको र नेपाली जनतामा चरम निराशा छाएको हो । ओशोभक्तले नेपाली राजनीतिप्रति यसरी खरो टिप्पणी गरेको यो पहिलो अवसर हो । यद्यपि प्रचण्ड ओशोधाम पुग्दा हार्दिक स्वागत ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
इन्टरपोलको २३औं एसिया क्षेत्रीय काठमाडौं सम्मेलन सम्पन्न भएको छ । यो सम्मेलनमा इन्टरपोलले योजना सार्वजनिक गरेको छ, योजनाअनुसार गैडाको सिंग तथा अन्य विभिन्न दुर्लभ जनावरको तस्करी गर्नेहरुलाई विशेष सतर्कता साथ निगरानी गरिनेछ । अपराधीहरुको जालो, ट्रान्जिट र तस्करी भएका जनावरका अङग पुग्ने गन्तव्यको पहिचान गर्नका लागि इन्टरपोलले विशेष योजना बनाएको हो । र, यो योजना नेपालबाटै ...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
धेरै बर्ष पहिलेको कुरा पनि होईन , न त उहिलेका मान्छेहरुको कुरा हो । केवल केहि बर्ष मात्र पहिलेको कुरा हो र ति मान्छेहरु मध्ये सबै जसो वर्तमानमा पनि रहेकै छन । मुलुकको वागडोर समाउने स्थानमा भएका दलका शिर्ष नेताहरु, आफुलाई नागरिक समाजका अगुवा भनाउने बुद्धिजीविहरु, सम्पूर्ण मुलुकवाशीलाई निदाएको देख्ने र गाउँ शहर विउँझाउने जिम्मेवारी स्वेच्छाले लिने संच...
शाश्वत शर्मा-
पूर्वराजाको एकपछि अर्को वक्तव्यहरु आउँदैछन् । समसामयिक राजनीतिलाई ठाढो रुपमा व्यङ्ग र चुनौती एकसाथ दिदै आएका ती वक्तव्यहरु हेरेर, सुनेर र मनन गरेर पनि के बुझिन्छ भने, पूर्वराजा सन्तुष्ट छैनन्, असन्तुष्टि लिएर उनी अगाडि आउने तरखरमा छन् । उनलाई चिन्ता छ, देशको, उनलाई सुर्ता छ नेपाली जनताको । यो चिन्ता र सुर्ता सक्रिय नभई कसरी प्रष्ट होला र ?
देश नै नरहने हो कि ? भन्ने आशय उन...
राष्ट्रपतिको बाराक ओबामाको बिदाइ भाषणको केही अंश हाम्रा नेताहरूलाई कोसेली–
१. म एकिनको साथ भन्नसक्छु कि अब परिवर्तन ल्याउन सक्ने क्षमता ममा छैन तर तपाईहरुमा त्यो क्षमता छ । २. म यो भन्न चाहान्छु कि मुस्लिमहरु र अमेरिकीमा कुनै भेदभाव गरिने छैन् । ३. बितेको ८ वर्षमा कुनै पनि आतंकवादी संगठनले न अमेरिकामा आक्रमण गर्न सके न त त्यसको योजना नै बनाउन सके । ४. जो मानिसहरु देशलाई विभाजन गर्न...
रोशन कार्की-
जति चिच्याए पनि न्याय नपाएपछि दार्चुला राजधानी आएको छ । सांसद गणेशसिंह ठकुन्नाको नेतृत्वमा आएको दार्चुलावासीको प्रतिनिधि मण्डलले राजधानीका पत्रपत्रिकामार्फत सरकारको ध्यानाकर्षण गराए– भारतीय नाकामा धेरै दु:ख पाइयो, भारतले साह्रै अन्याय र अत्याचार गर्‍यो, हामीलाई टिंकर नाका खोलिदिनुपर्‍यो । चीनपक्षसाग कुरा भइसक्यो, सकारात्मक छ, नेपाल सरकारले अनुरोध गर्ने हो भने च...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
बहुदलीय प्रजातन्त्र बाहेक प्रजातन्त्रको अन्य स्वरुप हुनै सक्दैन भनेर गरिएको आन्दोलनले बहुदलिय संसदीय व्यबस्था पुर्नस्थापना गरेको तेश्रो दशक छुन लाग्दैछ । यस अवधिमा प्रजातन्त्रका पण्डितहरुले भने अनुसार राजतन्त्रले प्रजातन्त्रमा व्यवधान पुर्‍याएको भनेको अवधि तीन वर्ष भित्र शासन प्रणालीमा आएको व्यवधान हटाएर मुलुलाई निकास दिन्छु भनेर शासन व्यबस्थामा प्रत्यक्ष हात हाले...
उपेन्द्र प्रेमी-
परिवर्तित नेपाली राज्य पद्धतिलाई अग्रगामी नवीन, नूतन, समावेशी र सर्वस्वीकार्य जनहितकारी भनेर भनिन्छ । तर विगत दश वर्षमा नौवटा सरकारहरुको कामकरवाही गतिविधि र सालबसालीको स्थितिलाई हेर्दा देख्दा स्पष्ट हुन्छ– बस्तुत: परिणति त्यस्तो छैन । शव्दमा पद्धति स्थिति जति नै चित्ताकर्षक भए पनि व्यवहार कर्म र सार रुपमा पद्धतिको चरम विकृति एवं सर्वत्र बेथिति व्याप्त छ ।
जनताको ज...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
२४ वटा सुरक्षापोष्ट, त्यसमाथि एक्सरे मेसिनबाटै ढिक्काका ढिक्का सुन पास हुन्छ भने सुरक्षा प्रणाली कस्तो होला ? सामान्य जनले पनि भन्नसक्छ– बिना सेटिङ सम्भव नै छैन । त्यसो हो भने नेपाल प्रहरीको सुरक्षा एयरपोर्टमा फेल भयो ।
पछिल्लो घटनामा पक्राउ परे गोपालबहादुर शाही । उनले सीआइवीलाई बयान दिए– वर्षदिनमा ३ सय किलो सुन पास गरिसके । यसपटक धोका पाइयो अर्थात कसैले सु...
रोशन कार्की-
नेत्रविक्रम चन्द विप्लवले खुलस्त भनिदिए– १२ बुँदेमै छ नेपालको पराजयको जरा । यथार्थ यही हो र यसरी सत्य बोल्ने नेता कमै छन् राजनीतिमा ।
यो निष्कर्ष नेकपा माओवादीका महासचिव नेत्रविक्रम चन्द विप्लवको हो । उनले सही बोलेका छन् तर सत्य कुरा सुन्ने ताकत उनीसागै जनयुद्धमा होमिएका प्रचण्ड, बाबुरामहरु सुन्न तैयार छैनन् । राष्ट्र बचाउन एकपटक फेरि विद्रोहमा उठ्नु परेको विप्लवको नि...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
नेपालीमा एउटा उखान छ ‘कागले आफ्नै नाम काढ्छ’ । यो उखान नेपाली नेताहरु, तिनका भरौटे चाकर बुद्धिजीवि अनि नेताहरुका भजने संचारकर्मीहरुका ठ्याम्मै लागु हुने रहेछ । हुनत भाषशास्त्री श्रद्धेय बालकृष्ण पोखरेलले पनि नेपाली शव्दकोष संपादन गर्ने क्रममा मंडले शब्दको अर्थ आफुखुशी राखेर आफुले आस्था राखेको राजनैतिक दलको सानो भए पनि चाकरी गर्नु भएकै हो । यो किन गर्नु भयो भन्ने...
शाश्वत शर्मा -
समाचार छ, सत्ता साझेदार प्रमुख दुई दल कांग्रेस र माओवादी तथा आन्दोनरत मधेसी मोर्चाका वीचमा यसै हप्ताभित्रमा सकेसम्म भोलि बुधवार नै दर्ता गरिएको संविधान संशोधन प्रस्ताव संसदमा टेबुल गर्ने समझदारी बनेको छ । समाचारमा भनिउको छ– त्यस लगत्तै स्थानीय निर्वाचन घोषणा गरिनेछ । २०७४ माघ ७ भित्र तीन तहको निर्वाचन नभए संविधान धरासायी हुने भनेर डर देखाउँदै आएका प्रमुख दुई दलहरु राष्ट्रि...
धमैरत्न श्रेष्ठ-
एमालेका अध्यक्ष केपी ओलीले ५ विकास क्षेत्रलाई ५ प्रदेश बनाउने कुरा झिके र सेलाए पनि । उनको यो कुरालाई कुनै पनि दलले पछ्याएनन्, अन्य ठूला दल मधेसीलाई मनाउन २ नम्बर प्रदेशजस्तो ५ नम्बर प्रदेशलाई पहाडबाट अलग गर्ने गरी संविधान संशोधनको तैयारीमा जुटेका छन् । जसरी पनि संविधान संशोधन गरेर निर्वाचनमा जाने र संविधान कार्यान्वयन गर्ने रन्को छ सत्ताधारीलाई ।
तर जनता हिमाल, पहाड र तराई अ...
रोशन कार्की–
मानवाधिकार आयोगले सिफारिस मानवाधिकार उल्लंघनका विषयमा अनुसन्धान गर्ने र सरकारलाई कारवाहीका लागि सिफारिसमात्र गर्ने गरेको छ । राजनीति गैंडाको छालाजस्तो भइसक्यो, सरकार त्यही राजनीतिका छायाामा छ, अनि कसरी दण्डहीनताको अन्त्य र शान्तिव्यवस्था कायम हुनसक्छ ? मानवाधिकार आयोगकी प्रवक्ता मोहना अन्सारीले नेपालगञ्ज पुगेर खुलासा गरेकी छिन्– मानवाधिकार उल्लंघनकर्ताहरुको नामनामेसी स...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
राजाले असह्य नै भएर विनाकुनै अवसर विज्ञप्ती निकाल्नु पर्‍यो । हमेशा राजा बोलेपछि तुरन्त वेअर्थी प्रतिक्रिया दिन खप्पिस बाबुरामले समाजिक सञ्जालमा बिष वमन गर्न भ्याए । क्रान्तिपछि राजाले बोल्ने छुट नेपाल मै मात्र पाएको र यो कहिलेसम्म
भनेर । राजाको यो वक्तव्यलाई रोक लगाउनु पर्छ भन्नु राष्ट्रिय चिन्तनलाई छेकावार लगाएर अराष्ट्रिय चिन्तनको प्रवर्धन गर्नु हो । यो कुरा नेपाली...
शाश्वत शर्मा-
अस्थिर र अराजक देखिदै आएको राजनीतिमा थप अन्यौलता सिर्जना भएको छ । संसदमा पेश भएको संविधान संशोधन प्रस्तावको पक्ष र विपक्षमा राष्ट्र नै विभाजित हुँदै गएको छ । त्यसो त, उक्त प्रस्तावका कारण देशभरि नै फेरि एकपटक राष्ट्रवादको पक्षमा जनआवाज उर्लिएर आएको छ । तापनि, यसै प्रस्तावका कारण पहाड र मधेस गोरो र कालोका वीचमा खाडल गहिरिन थाल्यो भनेर चिन्ता गर्नेको संख्या पनि धेरै छ । मधेसी मोर्च...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
मोहनविक्रम सिंह, मोहन वैद्य विप्लव अर्थात नेकपा मसाल, नेकपा क्रान्तिकारी र नेकपा माओवादीवीच कार्यगत एकता भएको छ । यो मोर्चावन्दीको उद्देश्य विराटनगरबाट भारतीय काउन्सिलर कार्यालय हटाउने, राष्ट्रियताका पक्षमा संघर्ष गर्ने कुरा सार्वजनिक गरेका छन् । तर, सुतिरहेको मसाल, उठ्नै नसकेको क्रान्तिकारीलाई जुरुक जुरुक उफ्रिरहेको माओवादी अर्थात विप्लवले कसरी हाँक्लान्, देशविरुद्ध यति धेर...
रोशन कार्की-
२०६५ साल जेठ १५ मा गणतन्त्र कार्यान्वयन भइसकेपछि आमनागरिकले झैं शान्ति र न्यायपूर्ण समाजको अपेक्षा गरेर बसेका पूर्वराजाले परम्पराअनुसा राष्ट्रिय पर्वहरुमा शुभकामना दिने, बेला बेलाम धर्मकर्ममा लाग्ने गरेका छन् । यही क्रममा हालै पूर्वराजाले राष्ट्रमा अराजकता बढ्यो, जनता पनि जागरुक हुनपर्छ भनेर आह्वान गर्दै वक्तव्य प्रकाशित गरे, यो वक्तव्यले बमको काम गरेछ, मन्त्रिप...
स्वयम्भुनाथ कार्की-
राज्यको संरचना सामन्ती भयो, त्यसैले यसको पुनस्र्संरचना गर्नु पर्छ भनेर हजारौको ज्यान जाने गरेर विद्रोह हाँक्ने ‘प्रचण्ड’ सरकार प्रमुख छन । आफुलाई प्रजातन्त्र वा लोकतन्त्रको पर्यायवाची घोषणा गर्ने नेका र त्यो प्रजातन्त्रलाई सामन्ती मान्ने माओवादी ९हरेक २,४ महिनामा नाम बदल्नेक्रममा स्थायी रहने शव्द० मिलेर पुरानै संरचनामा निर्वाचन गर्ने निर्णयमा पुगेका छन । नेपालको...
शाश्वत शर्मा-
संविधानको संशोधनका विषयलाई लिएर राजनीतिक बिबाद जारी छ । कांग्रेस, माओवादी, मधेसी मोर्चा र राप्रपासमेत एकातिर छन् भने एमालेलगायतका नेमकिपा, राष्ट्रिय जनमोर्चाहरु अर्कातिर छन् । त्यसो त, राप्रपालाई अझै बुझ्न सकिएको छैन । पार्टीको नीति संशोधनको विपक्षमा जाने भएता पनि त्यस पार्टीका नेताहरुको व्यक्तिगत विचार सुन्दा चैं रनभुल्लमा नै परिन्छ । मधेसको समस्या समाधान हुनुपर्छ भनेर राप्रपाका...
रोशन कार्की-
संघीय समाजवादी फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले पहाड र तराईलाई मिलाएर संघीयतामा जानुपर्छ, संविधान संशोधन हुनुपर्छ भनेका छन् । भारतीय दूतावासले समर्थन वा बिरोध गर्नुको तुक छैन, उनको तर्क छ ।
दलहरुले हठ देखाउन थाले । यही हठका कारण ठूलो योगदानबाट प्राप्त भएको संघीयता, गणतन्त्र र धर्मर्िनरपेक्षता खतरामा परेको छ । एमालेले लुम्बिनी पुगेरै ५ नम्बर क्ष...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
नेपाल–भारतवीचका सम्बन्ध सुधार गर्ने र असमान भनिएका सन्धि सम्झोता परिमार्जन गर्ने उद्देश्यले गठित प्रवुद्ध समूहको वैठक पुस ६ गते पोखरामा बस्ने ठेगान भएको थियो, संसदमा संविधान संशोधनको प्रस्तावमा एमालेले अवरोध गरेका कारण भारतले अर्कै बिङ्गो लगाएर वैठक हालका लागि रद्द गरिदिएको छ । भारतले देखाएको कारणमा उत्तर प्रदेशमा यसै महिना निर्वाचन हुने भएकाले निर्धारित मितिमा बैठक हुन...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
अन्य कुरा जे जसो भए पनि आफुले चुनेका प्रतिनिधिहरुले संविधान बनाउदा भने आफ्नो विवेकलाई दलको हुकुम भन्दा ठुलो मान्लान भन्ने झिनो आशा थियो। जनताले बनाएको भनिएको सम्विधानमा जनताले प्रत्यक्ष भाग लिन नपाए पनि केबल त्याूहा पुगेका दलका प्रमुखहरुकोे विचार मात्रको प्रतिनिधित्व हुूदैन पुरै छ सय एक नभए पनि एक वा डेढ सय विचार त पक्कै होला भन्ने आशा गर्ने ठाूउ थियो। तर समय अभावको ...
बालबालिकाको काम पढ्ने हो, उनीहरुलाई राजनीतिक स्वार्थपूरा गर्न उपयोग गर्ने नीति नै गलत हो। स्कूलै बन्द गराएर प्रधानमन्त्रीको स्वागतमा लगिएका बालबालिकाको पूर्ण जिम्मेवारी सरकारले लिनुपर्छ।
प्रधानमन्त्री जसले आफ्नो स्वागतका लागि स्कूले बालबालिकालाई ल्याउन लगाए र आफू १२ बजे आउँछु भनेर ३ बजे पुगे। १० बजेदेखि ३ बजेसम्म उभिदा उभिदा बेहास भएकी १३ वर्षकी बालिक समीक्षा आचार्यले आखिर ज्यानै गुमाउनु...
विदेशी लगानीमा उत्पादन भएको विद्युत भारतले नकिन्ने निर्णय गरेर विद्युतमा पनि विभेद गरेको आश्चर्यपूर्ण समचार सुनियो। भारतले जारी गरेको कुकुन आधारमा उत्पादित विद्युत भारतले खरिद गर्न सक्छ भन्ने निर्देशिकामा विदेशी लगानीमा उत्पादिन नेपाली विजुली भारतले नकिन्ने उल्लेख छ। भारतले यस्तो निर्णय गरेपछि नेपालमा वैदेशिक लगानीको सम्भाबना न्यून हुनेछ। नेपालका ठूला आयोजनामा लगानी गरेर के गर्ने, जब भारतले विद...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
अंग्रेजले बंगाली सेनामा लोभीपापी खोज्ने क्रममा नबाबका सेनापति मीरजाफर व्यक्तिगत लाभ हुन्छ भने देशै बेच्न तैयार रहने व्यक्तिका रुपमा भेट्टायो र उसलाई हतियारका रुपमा प्रयोग गर्न थाल्यो। मीरजाफर अंग्रेजले दिएको र देखाएको सम्पत्तिमा यसरी लोभियो कि उसले सेनापतिको निर्णय हैसियतसमेत अंग्रेजका सेनापति रोबर्ट क्लाइबललाई दिए। यिनै मिरजाफरलाई अंग्रेजहरु आज पनि हड्डी दिएपछि चुसेर ...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
पञ्चायतको समाप्ती पछि त्यसले भोग गरेको अवधीको हाराहारी हुादा समेत राजैतिक दलहरुले यति कम समय भनेर बहाना बनाउन छोडेका छैनन। यो “नाच्न नजान्दाको टेढो आंगन“ हो।
संविधान निर्माणमा नियन्त्रणकारी भुमिकामा बसेका बाबुराम अझै जनतालाई उल्लु वनाउन सकिन्छ भनेर 'नयाँ शक्ति'को राग अलाप्दैछन। एक वाक्यको भए पनि संविधान जारी गर्नै पर्छ भनेर उनले संविधानसभा ...
पदम हमाल-
धर्मशालाको पनि नियम हुन्छ, आचार हुन्छ र अनुशासन हुन्छ। नेपालमा त विश्वका कुनै पनि मुलुकका नागरिक झ्वासझ्वासी पस्छन् र पैसा फालेर नागरिकता किन्छन्। असनको साग महगो होला, नेपालको नागरिकता त्यति सस्तो भयो। त्यसमाथि तिब्बतीदेखि सिरियासम्मका शरणार्थी र दुई नम्बरी नागरिक नेपालको नागरिकतामात्र होइन, एमआरपी नै लिन सफल भइसकेका घटना सार्वजनिक भइरहेका छन्। पहिले भुटानी, बंगलादेशी, पाकिस्तानी, ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
३९ महिनामा सम्पन्न हुनुपर्ने कोटेश्वर कलंकी रिंगरोड विस्तार गर्ने काम आधा पनि सकिएन। संघाई कन्स्ट्रक्शन छिटो निर्माण गर्ने कम्पनी भनेर चिनिएको हो, तर यो कम्पनीले पनि ढिलासुस्ती नै देखायो। नाकावन्दी र नेपाल सरकारले सडकका रुख, पोल नहटाइदिएकाले वर्षदिन ढिलो भएको हो, अव निर्माणले गति लिइसकेको दावी छ सडक विभागको। कलंकीचोकमा अन्डरपास बनाएपछि निर्माण ह्वात्तै बढ्छ र काम पनि द...
शाशवत शर्मा -
मुलुकको राजधा अस्तव्यस्त छ, मध्यपश्चिम आन्दोलित। अशान्त मध्यपश्चिमको चिन्ता र चासो सरकारले गरेन। ५ नम्बर क्षेत्रका पहाडी र मधेसी जिल्ला टुक्य्राउन संसदमा सरकारले दर्ता गराएको संशोधन विधेयक फिर्ता लिन माँग गर्दै सत्ता र विपक्ष दुबैखाले नेता कार्यकर्ता, आमनागरिक मिलेर आन्दोलन गरिरहेका छन्। मन्त्री हितराज र विक्रम पाण्डेसमेत विधेयकको विरोधमा उत्रिएका छन्, कतिपय सांसदले त विधेय...
फणिन्द्र नेपाल- वैवाहिक अंगीकृतले राज्यको संवैधानिक अंगमा नियुक्ति पाउनुपर्ने भन्ने माग आप्रवासीले गरून् कि उपेन्155 यादवहरूले, त्यो कदापि स्वीकार्य हुादैन र नेपाल तराई विदेशी केटा(केटीहरूको संग्रहालय होइन र तराईका नेपाली युवकहरूसाग विवाह गराउन इंडियाले ठूलो लगानी गरेको छ र नागरिकता लिएकी नेपाली युवतीसाग इन्डियन युवकको विवाह हुादा दहेज दिनु नपर्ने गरिएको छ र इन्डियाकी छोरीले आ136ना छोरा...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
राजनीति र आफ्नो भलोको निमित्त जे पनि गर्न सक्नेहरुलाई नेपाल लगायतका पुर्वेली मुलुकमा ठूला मानिन्छ। यस्ता छोटा नामधारी नेताहरुले सिद्धान्तको आधारमा हैन आफ्नो नामको आधारमा दल गठन गर्दछन। त्यसैले यीनिहरु दलको सिद्धान्त, विधान भन्दा माथी हुन्छन। केही आफुप्रति समर्पित कार्यकर्ताको बलमा सदैव हावी हुन्छन्। दुईदेखि तीन नेपाली वा अंग्रेजी अक्षरमा नाम भएका यस्ता कुनै पनि...
पदम हमाल-
नेपाल हाम्रो देश, हाम्रो देशको सार्वभौमिकता, स्वतन्त्रता र अखण्डताका लागि चीनले बोलिदिनुपर्ने। हाम्रा राजनीतिक नेताहरुको के काम? चीनले प्रत्याभूत गरेपछि हामी गर्वले नाक फुलाएर बस्ने, चीनले नबोल्दा भारत र पश्चिमाले खाने भए कि भनेर मन ढुक्क फुलाएर बस्ने? कति कमजो भएछों हामी वीरका सन्तानहरु? आज पनि भारतीय र बृटिश गोर्खामा नेपालकै शूरवीरताको गाथा छ। राष्ट्रसंघले विश्वशान्तिका लागि ...
रोशन कार्की -
१९२७ मा अंग्रेज सरकारले रक्सौलस्थित २७ बिगाह जमिन नेपाललाई बेचेको थियो। नेपालले किनेर उपयोग गरेको पनि हो। यसको सबुत प्रमाण अहिले पनि जिवितै छ। तर, त्यो २७ बिगाह जमिनमा भारतले आफ्ना नागरिकको २ सय छाप्रा बनाएर बस्न दिएको छ र रक्सौल भन्सार, एसएसवी र रेलवे कर्मचारीले समेत उपभोग गरिरहेका छन्। नेपाली भूमि हो भन्ने प्रमाण भएपछि नेपालले भारतसाग फिर्ता मागेर त्यसको उपयोग गर्न ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
राष्ट्रलाई शान्तिमार्गमा चलाउने कि फेरि रक्तपात मच्चाउने? यो प्रश्न यसकारण पनि जटिल बनेको छ कि राजनीतिक दलहरु ध्रुविकृत भएका छन्, संविधान पहाड बनेर थिच्न थालेको छ। विधिको शासन सपना बनिसक्यो, शोषण सुनामी बनेर बर्बर बनेको छ। यी सबैका कारक भनेको राजनीतिक विवाद नै हो। जति पनि राजनीतिक विवाद छन्, तिनलाई अव ठूला दलको सहमतिले मात्र सुल्झाउन सक्दैन। ठूला दलले लिएको जनादेश पनि ...
शाश्वत शर्मा -
कथित बिस्तृत शान्ति सम्झौता सम्पन्न भएको १० वर्ष पूरा भएको छ। १० वर्षसम्म चलेको जनयुद्धलाई गिरिजाप्रसाद र प्रचण्डले एउटा सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेर टुंग्याएका थिए। त्यसो त, त्यो सम्झौता भएपछि मुलुकमा कायकापलट नै हुन्छ, रामराज्य नै आउँछ पनि भनियो। सम्पूर्ण समस्याहरुको जड त्यही शाहबंशीय राजतन्त्र भएकाले त्यसलाई संविधानसभाको पहिलो वैठकले निर्णय गर्छ भनेर जबरजस्ती बैठक राखेर राज...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
यु होङ– चिनियाँ राजदूत हुन्। उनी भर्खर नेपाल आएकी हुन्, उनले पदभारसमेत नसम्हाल्दै विभिन्न पार्टीका अध्यक्ष, परराष्ट्रमन्त्री, प्रधानमन्त्री र केही कूटनीतिक व्यक्तित्वहरुलाई भेटघाट तीब्र पार्न थालेकी हुन्। उनको चिन्ता यही छ कि ओली सरकारका पालामा भएको पारवहन सन्धि कार्यान्वयन हुन्छ कि हुन्न, चीनको वान बेल्ट वान रोड, दक्षिण दक्षिण सहयोग नीति र नेपालमा रेललाइन जोड्ने...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
राजश्व असुली लक्षको नजिक र कुनैकुनै बेलामा त लक्षभन्दा ज्यादा पनि भएको छ। मृत्युको मुखमा पुगेको विमारीले आफ्नो उपचारमा लागेको खर्चमा सरकारबाट सहुलियतको कुरै छैन बरु थपमा स्वास्थ्य सेवा कर तिरेको छ। संविधानमा मौलिक हक भागमा धारा ३५ ले स्वास्थ्य सम्वन्धी हक दिएको छ तर उपचार गर्दा कर तिर्नु पर्दछ। धारा ३१मा शिक्षाको हक दिएको भनिएको छ तर पाठशालामा तिरेको शुल्कमा थप शिक्ष...
पदम हमाल -
राजदूत लिलाम बढाबढ गर्ने पद हो कि होइन? देशका प्रतिनिधि हुनुपर्नेले नेता अथवा पार्टीका प्रतिनिधि बन्दा राष्ट्रलाई कति लाभ हुन्छ? कूटनीतिको क नजानेकाहरु राजदूत बन्न थाले भने देशको अन्तर्राष्ट्रिय व्यक्तित्व र क्षमताको क्षयीकरण हुन्छ कि विकास हुन्छ? यी महत्वपूर्ण विषयहरुमा ध्यान दिन ठूला दलका गजब नेताहरु अजव मान्छन् र आफ्नै सुरमा राजदूत नियुक्त गर्ने कर्मकाण्ड पूरा गर्दैछन्। फेर...
पदम हमाल -
भारतका राष्ट्रपति सम्बन्ध सुमधुर पार्न आएको भनेर गए, तर नेपालका घाउहरु जो भारतले पारेको थियो, ती घाउहरुका बारेमा जनताका प्रतिनिधि, संसदले विश्वास दिएर बनाएका प्रतिनिधि, जनताप्रति जिम्मेवार छौं भन्ने पार्टीहरुले देखाएनन्। मित्रले दिएको चोट लुकाएर मित्रता बढ्दैन। बरु सूल पल्टिन्छ, खिल क्यान्सर बन्दै जान्छ, यति ज्ञान हाम्रा नेताहरुले राखेनन्।
मानौं भारतीय राष्ट्रपति नेपाली नेताहरुका र...
रोशन कार्की -
वर्षको १८ अर्वको मदिरा आयात हुनेरहेछ नेपालमा। स्वदेशमै उत्पादन गरिएका र घरेलु मदिरासमेत जोड्ने हो भने खर्वको मदिरा पिउने रहेछन् नेपाली। यो आश्चर्यलाग्दो तथ्यांक हो। किनभने गरीवीको रेखामुनीको ठूलो जमात जनसंख्याले सामान्य ओखतीसमेत पाउने गरेका छैनन्। वर्षेनी कतिपय जिल्लाका बासिन्दा भोकमरीको हाहाकारको चपेटमा पर्छन् तर धनी र नवधनीहरु १८ अर्वको विदेशी मदिरा आयात गरेर पिउने र लठि्...
शाश्वत शर्मा -
भारतलाई नेपालबाट सुरक्षा थ्रेट छ, आतंककारीहरु नेपाल भएर भारतमा छिर्ने गरेका छन् भन्दै आइरहेको भारतले जे चाहेको थियो, पुष्पकमल दाहालको सरकारले त्यही काम गरिदियो। नेपाली सेनाले नै सुरक्षाको जिम्मेवारी लिइसकेपछि भारतबाट आएका ब्ल्याक कमाण्डोलाई किन आउन दिइयो? नेपालको सुरक्षा प्रवन्धप्रति भारत अविश्वास देखाउन चाहन्थ्यो र त्यो चाहनाको परिपूर्ति गरिदिएका छन् प्रम पुष्पकमल दाहालले...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
गणतान्त्रिक नेपालको उद्घोष भएदेखिका सरकारहरुले आफ्नो नीति तथा कार्यक्रम र बजेटमा अनिवार्य राख्ने गरेको वाक्यांश हो 'तीन खम्बे आर्थिक नीति अवलम्वल गरिने छ'। सरकारी उद्यम पहिलो नीजि उद्यम दोश्रो र सहकारी तेश्रो खम्बाको रुपमा व्याख्या गरिने गरिएको छ। पुर्वेली समाज र दर्शनको नक्कल गरेर बेलाईतमा शुरु भएको भनेर भनिएको साझ या सहकारीको अबधारणालाई यसको प्रारम्भ ...
तारा आलेमगर, संयोजक–
मूलवासी राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चा नेपाल -
नयाा संबिधान अनुसार नेपाललाई पूनः हिन्दू राष्ट्र बनाइएको छ। संविधानको धारा ४ मा धमर्ि्नरपेक्षता भन्नाले सनातनदेखि चलिआएको धर्म संस्कृतिको संरक्षण गर्ने भनी स्पष्टीकरण समावेश गरिएको छ। नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानले प्रकाशन गरेको नेपाली बृहत् शब्दकोशका अनुसार सनातन भन्नाले 'अचेल चलेको हिन्दू धर्म' भनी व्याख्या गरेको...
पदम हमाल-
माओ र महेन्द्र: यति दुर्लभ फोटो, यो फोटो आफैमा नेपाल र चीनवीचको मित्रता र इतिहासको साक्षी पनि हो। इतिहासलाई मेटेर मेटिन्न, नेपाल र चीनवीचको सम्बन्धको चर्चा भइरहदा यो मैत्री सम्बन्धलाई नजरअन्दाज गर्न मिल्दैन। यो सम्बन्ध जति प्रगाढ छ, त्यत्तिकै ऐतिहासिक पनि छ। यो सम्बन्धलाई जति विकास गर्न सक्यो, उति नेपालको स्थिरता, शान्ति र प्रगतिका श्रृंखलाहरु बढ्दै जानेछन्। चीन आज विश्वशक्ति ब...
स्वयम्भूनाथ कार्की
अन्तरराष्ट्रिय विराट हिन्दु महासम्मेलन २०७३ को सम्बोधनमा धेरै आयाम छन्। मोटामोटी रुपमा केहीलाई यसरी बुँदा टिपोट गर्न सकिन्छ। नेपालीले भनेको हिन्दूत्व र हिन्दू केवल धर्म मात्र होईन गौरवशाली परंपरा, उदरता, राष्ट्र, सामाजिक सद्भाव आदिको मिलन हो। नेपालबाट उद्गम भएको दर्शन र सस्कृतिमा यहँाका सबै परंपरा सामेल छन् र सबै यसका अभिन्न अंग हुन। सबैले मिलेर यसको जगेर्ना गर्नु पर्दछ। हाम...
शाश्वत शमा
विश्वहिन्दूमहासंघले तुरुन्तै नेपाललाई हिन्दूराष्ट्र घोषणा गर्न माँग गरेको छ। तीनदिने अन्तर्राष्ट्रिय विराट हिन्दू महासम्मेलनको तेस्रो तथा अन्तिम दिन गत शनिवार ५ बुँदे घोषणापत्र समेत जारी गरेको छ। त्यसो त महासम्मेलनले महासंघका लागि उही पुराना भरत केसर सिंह नै अध्यइामा निर्वाचित गर्‍यो। सिंह नै अध्यइा निर्वाचित हुने पक्कापक्की जस्तो भएपछि एकजना व्यक्तिले त्यसकोविरोध गर्दै मत...
नेपाली जीवन पद्धतीको हिस्सा भएको चाड दशैले आँगनमा टेकिसकेको छ। केही भ्रम केही अतिबुद्धिमत्ता अनि सबै कुरालाई धर्मसंग जोडने प्रवृतिले दशैलाई फिक्का पार्दै गएको निकै समय हुन थाल्यो। यी सब कुरा पन्छाएर नेपाली परंपरामा दशैको उपस्थिति हेर्ने हो भने यो नेपालको मौलिक र नेपालीको चिनारी बोकेको चाड हो भन्ने कुरा प्रष्ट हुन्छ। संसारका अन्य कुनै पनि हिन्दूहरुले मान्ने दशै भन्दा नेपालीहरुको दशै मान्ने ...
रोशन कार्की -
साझा बिघटन हुनलाग्यो, बिघटनबाट बचाउनु पर्‍यो भनेर साझाका अध्यक्ष डोलिन्द्रप्रसाद शर्माले गजबको अक्किल निकालेका छन्। साझा प्रकाशनको ७ रोपनी जग्गा बेच्ने र धन संकलन गर्ने अनि साझा प्रकाशनलाई तदारुकताका साथ चलाउने। यसका लागि साझाका अध्यक्षले प्रधानमन्त्रीलाई भेटिसके, सहकारी विकास वोर्डमा कुरा राखिसके, राजनीतिक सहमति जुटाउने उनको प्रयास जारी छ। ताकि पछि लफडा नहोस्।&nbs...
पदम हमाल-
नेपालका शासक भनेका कांग्रेस, एमाले र माओवादी हुन्। बाँकी दलहरु कहिले कसलाई, कहिले कसलार्य सघाएर सत्ताको रस चुस्नेमात्र हुन्। जनताले मिलिजुली देशको विकास गर भनेर कसैलाई बहुमत दिदैनन्, परिणामतः बहुमत जुटाउन कहिले पहिलो, कहिले दोस्रो त कहिले तेस्रो दल साना ठूलासँग मिलेर बहुमतीय सरकार बनाउँछन् र चलाउँछन्। यस्तो हङ गभर्मेन्ट जुनसुकै बेला ढल्न र नयाँ सरकार बन्ने जोखिम भइरहन्छ। २०६५ ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
संवधान जारी भइसक्दा र ठूला पार्टीहरुले पालैपालो सरकार चलाइरहदा पनि राजनीतिक परिदृश्य संग्लिएन। एकदोस्राप्रति आरोप प्रत्यारोप चलिरहेकै छ। कसैले कसैलाई केही भन्न बाँकी नै छैन। अव त नेताहरुको स्तर यसरी खस्किएको छ कि एमालेले कांग्रेसलाई भैंसी भनिदिए, कांग्रेस के कम कुकुर पार्टी भनिदियो। गाली गर्न अव राजनीतिक मञ्चमात्र होइन, सामाजिक सञ्जालको समेत दुरुपयोग हुनथालेको छ। नेपाल...
देशको अग्रणी मोबाईल सेवा प्रदायक एनसेलले चाडपर्वको अवसरमा ‘दोब्बर पैसा ब्याक’ योजना ल्याएको छ ।
यस अन्तर्गत एनसेलका सबै प्रिपेड ग्राहकले प्रत्येक दिन निश्चित रकम मेन ब्यालेन्सबाट प्रयोग गर्दा प्रयोग भएको रकमको दोब्बर रकम बोनस ब्यालेन्स स्वरुप फिर्ता पाउनेछन् ।
चाडपर्वको अवसर पारी आफ्ना ग्राहकलाई थप लाभ प्रदान गर्ने उद्देश्यले ल्याएको यो योजना बिहीबारबाट लागू भएको छ ।
एनसेलक...
राजन कार्की -
नेपालको दुर्भाग्य: बुख्याँचा सार्वभौम जनताको द्वारपाले बस्यो, भाग्य र भविष्य बन्यो। नेपालीहरु रगतको आँसु रोइरहेका छन्। चित्कार सुनिन्छ, जता हेर्‍यो उतै चिहान देखिन्छ। बास भग्नावशेष भयो, आस्था तुहिएर गयो, सभ्यता र संस्कृति छिन्नभिन्न पारिदैछन्, यी सबै बेथितिहरु सम्हाल्नका लागि एउटा पनि राजनेता धरहरा बनेर उभिन सकेन।
व्यवस्थामात्र परिवर्तन भएर राष्ट्रिय जीवन परिवर्त...
‘१२ वर्षको उमेरमा विवाह भएकी झुमा (नाम परिवर्तन) को श्रीमानको २०६० सालमा काठमाडौँमा काम गर्नेक्रममा मृत्यु भयो । एकल महिलाका लागि सरकारले दिने भत्ता पाउनका लागि श्रीमानको मृत्युदर्ता आवश्यक थियो । श्रीमानको प्रमाण पत्र लिन राजधानी छिरेकी झुमा सिधै सडकमा यौन व्यवसायमा लाग्न बाध्य भइन् । भन्छिन्, ‘मैले श्रम बेच्न खोजे तर अरुले मेरो शरीर किन्न खोजे ।’ हलकारोको क्यामेराले उनको...
उपेन्द्र प्रेमी -
अचम्म अचम्मका नेपाली नेताहरुका आआप्ना मनगढन्त बुलन्द बुलन्द अभिव्यक्ति सुन्दा सुन्दा टट्याइएका नेपालीक ानहरु, तैपनि विवश छन् विचित्र विचित्रका कुरा सुन्न। नेकपा माओवादी केन्द्रका एकजना ठूलै नेताले बोलेको अनौठो वाणी पनि यसै क्रममा मिसिएर आएको छ। उनले प्वाक्क बोलि दिएछन्– विगत सरकारले नौ महिनामा नगरेको काम वर्तमान सरकारले डेढ महिनामै गरेको छ। उनको दावी रहेछ&nda...
नेपाल विश्वकै उत्कृष्ठ देश हो। यहाँ सबै छ मात्रै नेतासँग इमान्दारिता र इच्छाशक्ति छैन, २०११ मा नोबेल रसायनशास्त्र पुरस्कार विजेता इजराईली वैज्ञानिक इन्जिनियर, प्रोफेसर दनिएल शेक्चमनको विचारमा सफलताको लागि नेपालसंग वश्यक सबै चिज छ मात्र छैन राजनीतिक इमानदारिता भनेका छन्। नेपालले मानवीय क्षमता वृद्धिमा लगानी गर्न इजरायलबाट केही सिक्नसक्छ। सिकाउन इजरायल तैयार छ, उनले भने।
यी वैज्...
उद्योग मन्त्री नवीन्द्रराज जोशी मन्त्री त भए, उनले वन्द भएका उद्योग चलाउने कसरत गरिरहेका छन् तर युरेनियमको पछि किन लागिरहेका छन् भन्ने बुझ्न सकिन्न। किनभने आणविक अस्त्र निर्माण गर्ने कच्चा पदार्थ हो युरेनियम। युरेनियमको खानी मकवानपुरमा बढी छ भन्ने पहिले नै खुलासा भइसकेको छ तर उद्योग मन्त्री मुस्ताङमा युरेनियम छ भनेर उत्खनन् गर्ने तारतम्य मिलाउन थालेका छन्।
मुस्ताङमा एक त सडक विकास भ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ -
सञ्चारमन्त्री सुरेन्द्रकुमार कार्कीले उत्तरतिरको बाटो बनाउँदा वातावरण बिग्रन्छ भन्नुभएपछि तहल्का मच्चिएको छ। दक्षिणतिरको बाटो सबै वातावरण मैत्री छन् त? उत्तरतिरको बाटो बनाउँदामात्र किन वातावरण बिग्रने रहेछ, बुझ्न सकिएन। मन्त्रीले बुझाएका पनि छैनन्।आधुनिक जमानामा यति धेरै प्रविधिको विकास भइसकेको छ कि पर्यावरण बचाउनका लागि अनेक उपायहरुको आविष्कार भइसकेका छन्। वातावर...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
भन्नलाई नेपालमा गणतन्त्र घोषणा भयो, धर्मनरपेक्ष मुलुक पनि घोषणा भयो अनि संघीयता हुने पनि घोषणा भयो। अब ती घोषणाहरु निर्विवाद भए भएनन्, स्विकार्य भए भएनन् अहिलेलाई त्यसको गहिराईमा नगएर घोषणा गर्नेहरुको भनाई कै आधारमा सोच्ने हो भने पनि एक विशाल प्रश्न चिन्ह देखापर्छ। अरुले भनेको हैन स्वयं आफुलाई परिवर्तनको ठेकेदार भन्नेहरुले नै भनेको हो यी सबै कुरा संस्थागत...
शाश्वत शर्मा - राज्य र प्रतिपक्षीहरु एकातिर र अख्तियार अर्कोतिरको स्थिति देखापरेको छ। सरकारमा रहेका र विपक्षमा रहेका केही अख्तियार प्रमुख लोकमानसिंह कार्की विरुद्ध खनिएका छन्। अव लोकमान सिंह नियुक्त हुँदाका सरकारले पूरा गरेका नियमहरु संविधानसम्मत छन् कि छैनन् भनेर फाइल मगाइएको छ सर्वोच्च अदालतले। ...अफसोच, भूकम्पमा हराएका फाइल जति खोजे पनि कहाँ भेटिन्छ र? (मन्त्रिपरिषदमै रहेको अपुष्ट खबर आएको छ...
हरेक नौ नौ महिनामा फेरिदै जाने सरकारको नीति नियम र कार्यक्रम नारा नाटक एवं नौटंकीमात्र हुने नेपाली यथार्थ हो। ओलीको बोलीपछि भरेभोलिको आशा आश्वासनका साथ आएको प्रचण्ड सरकारले पनि ५० दिनको यात्रा गुजारिसकेको छ। तर सात हप्ता लामो यो अवधिमा कुनै तात्विक र सार्थक काम गरिरहेको छैन। अनि गर्ने कुनै छेकछन्द पनि देखाइरहेको छैन।सत्ता हत्याउनु र सत्तारोहण गरेर आफ्नो तथा आफन्तहरुको शुभलाभ गर्नु बाहेक आखिरमा ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
राजनीतिक फाइदाका लागि जनजाति उराल्नु र मादल ठोकेर जनजाति उफार्नु जति कायरता हो, त्यत्तिकै रुपमा भारत पुगेर अपेक्षा गरिएका कुनै पनि कुरा उठाउन नसक्नु पनि कायरता नै हो। यस्ता कायरता प्रधानमन्त्रीको भ्रमणको सफलताको मापन कसरी हुनसक्छ? भदौ ३० गते भारत जानुअघि बुद्धिजीवी, पत्रकार, कूटनीतिज्ञ, व्यापारी, उद्यमी र भारत बुझेकाहरुले प्रधानमन्त्रीलाई सुझाव दिएका थिए। सिमानामा भइरह...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
सामान्यतया राजनैतिक दलहरुलाई जनताले आफ्नो अधिकार उपभोग तथा कर्तव्य निर्वाहनको औजार भनेर मान्ने गरिन्छ। अझ बहुदलीय व्यवस्थामा त जनताको काम राम्रोसंग गर्ने अनि जनताप्रति उत्तरदायित्व निर्वाहनको प्रतिस्पर्धा हुन्छ भन्ने मान्यता छ। यसको निमित्त विभिन्न सैद्धान्तिक भिन्नताले अलग अलग दल बन्छन्। सिद्धान्तको भिन्नताले नभइ व्यक्तिपूजा वा व्यक्तिप्रतिको आस्थाले दल बन्छन् भने तिनीहरु...
शाश्वत शर्मा -
परराष्ट्रमन्त्री डा.प्रकाशशरण महतले ताजा अन्तर्वार्तामा भनेका छन्– सडकमा कराएर हाम्रो राष्ट्रियस्वार्थ रक्षा हुँदैन। साँचो कुरा गर्ने हो भने जति पनि राष्ट्रिय स्वार्थको रक्षा भएको छ, त्यो सडकमा कराएरै भएको छ। आफ्ना छोराछोरीका लागि एउटा छात्रवृत्तिका लागि राष्ट्रस्वार्थ बिर्सने सत्ताधारीहरु, खासगरी ०४६ साल पछिका नेताहरुले गर्दा मुलुककोस्वार्थमात्र होइन, स्वाधीनता नै द...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
गतसाता ५ दिनमा ८ अर्व ५२ करोड, १९ लाख ४८ हजारको सेयर खरिद बिक्री भयो। नेपालमा कसैको मूल्य बढेको छ भने सेयरको छ र पैसाको बाढी कतै चलेको छ भने सेयरबजारमा देखिन्छ। के यी सबै रकमको स्रोत खुलेको छ, सबै रकम ह्वाइट मनी नै हो? यसबारेमा ठूलै हल्ला चलेपछि छानबिन समिति बनाइयो र कसको दबाबमा हो, समिति नै बिघटन गरियो। सेयर बजार गुल्जार छ, पैसा टनाटन छ। अन्यत्र आर्थिक हाहाकार होला, स...
पदम हमाल -
शरीर थोत्रो भए पनि राजनीति गर्नेहरुको विचार सधैं ताजा भइरहनुपर्छ। नेपाली नेताहरुमा उल्टो गति छ, उल्टो मति छ। चन्द्र ढकालले चन्द्रागिरी केबुलकार चढाएर चन्द्रागिरी डाँडामा पुर्‍याएरपछि यता उपत्यका, उता मकवानपुरका दृश्यहरु देखेपछि एमाले नेता केपी ओली झल्यास्स भए र भनिहाले– चन्द्रागिरी डाँडामा बडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाहको जुँगामा ताउ लगाएको सालिक राख्नुपर्छ। चन्द्र...
राष्ट्रवादको परिभाषा भनेको राष्ट्रलाई माया गर्नु, राष्ट्रको निमित्त काम गर्नु हो। देश भुगोलले वन्छ भने राष्ट्र भुगोलले मात्र बन्दैन। देश राष्ट्र् हुन जनता हुनुपर्दछ, जनतालाई एक सुत्रमा जोडने भावना नभए राष्ट्रको आकार मात्र हैन कल्पनासम्म पनि असंभव छ। यो भावनाको श्रोत भनेको परंपरा संस्कृति रिति रिवाज हुन। इतिहास, पुर्खाको गौरव राष्ट्र निर्माताको आदर छैन भने त्यो राष्ट्र देश त रहला तर राष्ट्र रहन ...
समाचार छ– पूर्वराजाले हिन्दूधर्मको वा अझ भनौं नेपाल हिन्दूराष्ट्र हुनुपर्छ भनेर नेपालभरि भ्रमण गर्ने भएका छन्। यद्यपि यो समाचारलाई पूर्वराजाको कार्यालयले पुष्टि गरिसकेको देखिदैन। तापनि यो समाचारले पूर्वराजाका समर्थकहरु फेरि हौसिएका छन्। यहाँनेर 'फेरि' भन्ने शव्दलाई यस निम्ति महत्व दिइएको हो कि यस्तै घटनाहरुलाई लिएर पूर्वराजाका समर्थकहरु खुशी हुने गरेका छन्। पहिले पहिले यस्तै देखिए...
चीनका राष्ट्रपति नेपाल आउलान् कि नआउलान् भनेर नेपालमा भन्दा दिल्लीलाई चासो बढेको बेलामा चीनबाट खबर आयो– असोज २२, २३ र २४ गतेमध्ये एकदिन चीनका राष्ट्रपति नेपाल भ्रमण गर्न चाहन्छन्। दिल्लीको ढुकढुकी बढ्यो। चीनका राष्ट्रपतिले नेपालमा विकास, स्थिरता र सहयोगमा हार्दिकताका साथ दिल खोलेर सहयोग गरिदिए भने....। चीन दक्षिण दक्षिण र वान बेल्ट वान रोडको नीतिमा छ र केरुङमा रेललाइन ल्याएर त्यहाँबाट लुम...
बाउभन्दा छोरो जान्ने, खुकुरीभन्दा कर्द हान्ने? यस्तै देखिएको छ– फास्ट ट्रयाक भारतलाई दिने सम्बन्धमा। प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल छन् तर दिल्ली पुगेर निर्णय गरेर आउँछन् विमलेन्द्र निधि। यी निधि नेपाली कांग्रेसकै नेता हुन्? कांग्रेसी नेताले घाटाजति नेपालले बेहोरेर भारतीय कम्पनीलाई फास्ट ट्रयाक बनाउन दिन्छु भनेर किन भने? यसअघिको ओली सरकारले नेपाल आफैले बनाउने निर्णय गरेर बजेट समेत छुट्यायो।...
धर्मरत्न श्रेष्ठ - माओवादी केन्द्रका ८ सांसद मानव बेचबिखनमा फसे, उनीहरुलाई कुनै कारवाही भएको छैन। माओवादीकै पूर्व शान्ति मन्त्री विश्वनाथ साहसहितका १० माओवादी नेता अपहरण मुद्दामा फसेका छन्। तिनीहरुलाई पनि कारवाही हुनेछैन। किनभने माओवादीका अध्यक्ष प्रचण्ड नै देशका महाराज बनेका छन्। महाराजको कोपभाजनमा पर्न कुन कर्मचारी चाहला र? यसकारण अपहरण, ज्यानमारा, ठगी कसैलाई पनि कारवाही हुनेछैन।पूर्वमन्त्री ...
राजन कार्की -
नेपाल पहाडी मुलुक भएकाले ढुंगा फालाफाल छ। यही ढुंगा नभएर बंगलादेश हरेक वर्ष बाढीले डुबानमा पर्छ, हामी ढुंगा भएर विकास गर्न सकिरहेका छैनौं। ढुंगे मुलुकका भएर हो कि नेताहरु पनि ढुंगाजस्तै चरित्रका छन्– विवेक, संवेदनहीन। राजनीतिक विश्लेषकहरु त हाम्रा नेताहरुका गिदी हुने स्थानमा लिदी भरिएका छन् भन्नेसम्मको टिप्पणी गर्छन्। १० वर्षे जनयुद्ध र जनआन्दोलनपछिको ११ वर्ष नयाँ नेप...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
सुदुर पश्चिममा बाढीले प्रलय मच्चायो, राजपरिवारको संलग्नता भएको हिमानी ट्रस्ट सहायता लिएर पुग्यो। तर खिलरराजको सरकारलाई त्यो अपच भयो। निर्वाचन आयोगको काँधमा राखेर बन्दुक चलाईयो। पिडितलाई सहायता दिँदा निर्वाचन आचार संहिताको उलंघन हुने भनियो। विपत्तिमा परेकालाई निर्वाचनको नाममा मानविय सहायता गर्न रोक लगाईनु मानवता विरुद्ध हुने कुरा गौण भयो। किनभने त्यसैवेला बाबुरामले ...
– प्रधानसेनापति राजेन्द्र क्षत्री
काठमाडौं तराई जोड्ने फास्ट ट्रयाक नेपाल आफैले निर्माण गर्ने कि भारतीय ठेकेदारलाई दिने भन्ने रस्साकस्सीवीच नेपाली सेनाका प्रधानसेनापति राजेन्द्र क्षत्रीले मुख खोलेका छन्। भारतलाई किन गुहार्ने? कठिन काम सेनालाई जिम्मा दिनुहोस्, सेनाले सम्पन्न गर्छ। नेपाली सेनाको यो अभिव्यक्तिले नेपाली सेना राजनीतिक स्थिरता र विकास, शान्ति र सम्पन्नताको पक्षमा छ भन्...
- शाश्वत शर्मा -
प्रचण्ड नेतृत्वका सरकारका उपप्रधानमन्त्री कांग्रेसी नेता विमलेन्द्र निधि प्रचण्डको हलकारा बनेर दिल्ली पुगेका थिए। उनले संविधान संशोधन, तराई मधेसको संवोधन गर्ने प्रम प्रचण्डको प्रतिवद्धताप्रति राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्री प्रणव मुखर्जी र नरेन्द्र मोदीलाई आश्वस्त पार्नासाथ मोदीले प्रेस नोट नै प्रकाशित गरेका थिए। मोदीले पहिले नेपालका प्रधानमन्त्रीको भारत भ्रमण हुनुपर्छ भनेप...
स्वयम्भूनाथ कार्की -
संविधानको कुनै राजनैतिक शक्ति संतुलनको सन्धीपत्र होईन। राष्ट्र र जनताको सर्वोपरि हित गर्न , बलियको निर्धामाथि हुनसक्ने अत्याचार रोक्न आदि कामको निमित्त बनेको कानुन मध्ये मुल कानुन हो। राजनैतिक शक्तिहरुको उपस्थिति अलि दह्रोरुपमा हुने समाजमा संविधानलाई शक्ति संतुलन मिलाउने प्रवन्धपत्रको पनि भूमिका संविधानको हुन्छ। तर राजनैतिक शक्तिहरु बीचको शक्ति संतुलनको सन्धीपत्र भने किम...
उपेन्द्र प्रेमी- राजनीतिको कखरा पढेर मात्रै नेता होइँदैन। जेलनेल, क्रान्ति र आन्दोलनको बिल्ला भिर्देमा पनि कुशहल नेता होइने होइन। अझ मुलुकको राज्य शासन सञ्चालनक निम्ति त निकै साधना समझ, गहन चिन्नको जरुरत हुन्छ। राजनीति र राज्य व्यवस्था बुर्लुक्क उफ्रेर वा बकम्फूस गफ गरेर निर्वाह हुने होइन। तैपनि हामीकहाँ राजनीति र राज्य सञ्चालन विधि प्रक्रिया हलुका ढंगले लिइन्छ। अन्त्र फिट नभएपछि टपर्टुइया ढंगल...
मदनकुमार दाहाल –
लाश अर्थतन्त्रको कालरात्रि
अहिले नेपाल अत्यन्त संकटको घडीमा छ। 'क्यासेटप्लेयर'को पसल झैं १८७ दलहरू निर्वाचन आयोगमा दर्ता रहेको पुष्टि हुन्छ। निकृष्ट स्वार्थ प्रेरित गठवन्धनको दलदलवाट उत्पन्न म्यादी सरकारको हठात आगमन र विना कुनै परिणाम शीघ्र पतनले राजनीति सजिलै कमाई खाने भाँडोमा परिवर्तन भएको छ। राजनैतिक अकर्मण्यताले गर्दा जनतामा सरकारप्रतिको विश्वसनीयता समाप...
राजन कार्की -
हामी बुद्धका देशका मानिस, बुद्धत्व हाम्रा लागि अझै महत्वहीन भइरहेको छ। हामी आपसमै जुधिरहेका छौं, लडिरहेका छौं र खुट्टा तानातातानको बालक्रिडामा भुलिरहेका छों।
बुद्ध बुझ्नेहरु बुद्धत्व जान्न, बुझ्न, जीवन सार्थक पार्न नेपाल आइरहेका छन्, नेपालमै बस्न पाए हुन्थ्यो, बुद्धकै शरणमा मर्न पाए हुन्थ्यो भनेर झुत्ती खेलिरहेका छौं। हामीले बुद्ध बुझ्ने, बुद्ध जान्ने, चिन्ने र बुद्धमा...
– अलाइना बी. टेपलेट्ज-
पूर्ण लोकतान्त्रिक समाजमा सहभागिता कहिलेकाहीा असहज हुन सक्छ। लोकतान्त्रिक स्थान प्रतिस्पर्धी विचारहरूले भरिएको हुन्छ, तीमध्ये केही तपाईंका आफ्नै विचारका प्रतिध्वनि हुन्छन् भने धेरैचाहिा सहमत हुन नसकिने वा 'गलत' वा 'खतरनाक' समेत हुन्छन्। लोकतान्त्रिक मुलुकका नागरिकका बलिया विचारहरूले कहिलेकाहीा प्रत्यक्ष चुनौतीको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। त्यस...
शाश्वत शर्मा - पहिले पहिले एसडी मुनी जो नेपालका लागि खुनी व्यवहार गर्थे। अहिले खुनी मुनीका बदलामा जोली निस्केका छन्, जो झेली काम रिरहेका छन्। कुनै जोली भन्ने भाजपाका बी या सी ग्रेडका एकजना नेता छन्। दिल्लीको राजनीतिमा रुमल्लिइरहने ती जोलीले केही पत्रकाहरुसँग कुरा गर्दै अव नेपालमा कुनै पनि हालतमा राजतन्त्र नफर्किने दावी गरेछन्। खासगरी महाभूकम्पमा पीडित भएकाहरुप्रति नेपालका पूर्वराजाले कुनै चासो ...
स्वयम्भूनाथ कार्की- राजा महेन्द्रले परम्परा र संस्कृतिलाई आधार बनाएर बसालेको निर्दलिय पञ्चायती व्यवस्थामा तीन आधारभूत र महत्वपूर्ण तत्व थिए। भूगोल, परंपरा र भावनाले बनेको नेपाल देश, यसका जनता र यीनलाई भावनात्मक रुपले गौरवपुर्वक जोडेर राख्ने राजसंस्था। कसैलाई यो कुरा मन नपर्न सक्छ, तर त्यसो हुँदैमा वास्तविकता बदलिदैन। नेपाल राष्ट्र यहि तीन तत्वले बनेको छ र नेपालको राष्ट्रवाद यीनैको आधारमा ...
स्वयम्भूनाथ कार्की- वर्तमानमा ठूलो स्वरले गरिने गरेको प्रश्न के हो भने विगतमा नेपालमा के भयो? सुगा रटान जस्तो एकोहोरो प्रश्न आजको युगमा वसेर गरिदैछ। त्यसैले कोहीकोही पञ्चायतको आवशान पछि मोवाईल इन्टरनेट आएको उदाहरण दिन पनि संकोच गर्दैनन्। यसबेला धेरै युवाहरु होमा हो मिलाउन उद्धत हुन्छन्, यस्तोमा वास्तविकतामा पुग्न ज्यादै कठिन हुन्छ। यो अरुले बोल्नै नपाउने 'ऋषी धमला संस्कृति'मा कठोर वास्त...
शाश्वत शर्मा - अहिले दुई कुरो चर्चित छन् मुलुकमा। सप्तरीको तिलाठी र त्यहीका वीर नेपाली देवनारायण यादव। यही साउन १३ गते छिमेकी मित्रराष्ट्र (?) भारतको तर्फबाट खाडो नदीमा एकतर्फी रुपमा नदीको मुहानै थुन्ने गरेर भारतीय पक्षबाट बाँध निर्माण गरेपछि सप्तरीवासी आक्रोसित भए। खाडोनदी नेपालको सप्तरीको तिलाठी र भारत विहारको सुपौल जिल्ला अन्तर्गत कुनौली ग्राम पञ्चायतको वीचबाट बग्छ। त, भारतले एकतर्फी रु...
रोशन कार्की - १७ भाइ राणाहरुले रोलक्रम राखेजस्तो छ नेपालको सत्ताराजनीति। भन्नलाई लोकतन्त्र भनिन्छ तर आलोपालो सिस्टम बसिसक्यो। ९ महिनामा ओलीले छाड्नुपर्ने र बजेट पास गरेपछि प्रचण्ड सरकारमा एमाले सामेल हुनुपर्ने भद्र सहमति ओलीले तोडेपछि प्रचण्ड कांग्रेससँग मिलेर सत्ता निर्माण गर्दैछन्। प्रचण्ड सरकार पनि ९ महिने हो। ९ महिनापछि प्रचण्डले देउवाका हातमा सत्ता सुम्पने भद्र सहमति भएको छ। अहिले सत्ता नि...
धर्मरत्न श्रेष्ठ- पूर्वराजा परिवारसहित टर्की, रोमतिर लागे, यता अविश्वासको प्रस्ताव ल्याएर केपी ओलीलाई सत्ताबाट सडकमा खगारे, माओवादी कांग्रेसले। नाती नातिनासमेत बोकेर रोमतिर हिडेका पूर्वराजाले यी बालकहरुलाई कुन शिक्षा दिन त्यता लगेका हुन्, त्यो स्पष्ट त छैन तर नेपाल र विश्व सभ्यताको ज्ञान भने यी बाल मष्तिष्कमा राम्रै प्रभाव पार्ने अनुमान गर्न सकिन्छ। मूल कुरा पुरातात्वीक महत्व, रोम बन्नुको इतिहा...
राशन कार्की - कहिले सिक्किमीकरण र कहिले भुटानीकरणको हौला देखाउने, कहिले उत्तर र दक्षिणतिर मर्ज हुनसक्छ भनेर त्रासदी नै फैलाउने डा.बाबुराम भट्टराई नयाँशक्ति पार्टी दर्ता भएपछि चर्चाको सिखरमा छन्। पार्टी दर्ता गरे लगत्तै बाबुराम दिल्ली सफरमा निस्किएका छन्। एकपन्थ दो काज, सम्बन्ध सुधार पनि हुने र नेपालमा हुनलागेको सत्ता परिवर्तनमा नयाँशक्ति पार्टीको रणनीति रङि्गन बनाउने पनि। बाबुरा...
पूर्वराजाले जानेनन्, यिनलाई पालैपालो सत्ताको अफर गरेको भए, आफै लडेर सिद्धिने रहेछन्। त्यो विद्रोही माओवादीको पनि एक दुई माग पूरा गरिदिएर सिंहदरवारभित्र हुलिदिएको भए ज्ञानेन्द्र शाहलाई हाइसन्चो, सुनमा सुगन्ध हुनेरहेछ। के गर्ने? अघि राँडीले जानिन, पछि राँडीले मानिन, बाघ लाग्यो घिच्याउन, राँडी लागि चिच्याउन। यही लोकोक्तिजस्तो भयो मुलुकको स्थिति परिस्थिति।
अहिले चलिरहेको सत्तको लडाईला...
स्वयम्भूनाथ कार्की -
नेपालको अस्थिर सरकार अनि सत्ता दौडको श्रृंखलाको अर्को कडी समाप्त भएको छ। अन्ध समर्थन र खोईरो खनाई विरोध ठिक हैन भन्ने राजा महेन्द्रको दर्शन उपयुक्त थियो भन्ने कुरा एकपल्ट फेरी सावित भएको छ। वैचारिक तथा निर्णय स्वतन्त्रता प्रमुख तत्व भएको जुन प्रणालीको ओलीले जीवनभर विरोध गरे त्यो कति महत्वपूर्ण रहेछ भन्ने कुरा उनलाई अनुभूति भयो। त्यसैले आफ्नो प्रति उत्तरको...
एनआरएनए अध्यक्ष तथा पूर्वअध्यक्ष शेष घले, उपेन्द्र महतोसहितका टिमको आग्रहलाई नेपाली सेनाले स्वीकार गरेर बिपद् ब्यबस्थापनका समझदारी कायम गरेको छ। ५ साउनको यो समझादारीले देशमा आइपर्ने कुनै पनि प्रकारको बिपद् ब्यबस्थापनमा अव नेपाली सेनाले गैरआवासीय नेपाली संघसँग मिलेर काम गर्ने निश्चित भएको छ।
भूकम्प, बाढिपहिरो लगायतका ठूला बिपदसँग जुध्ने क्षमता अभिबृद्धि गर्ने तथा त्यस्ता बिपद्का&nb...
स्वयम्भूनाथ कार्की - जीवनको उत्तरार्धमा सत्ताको नेतृत्व गरेका खड्गप्रसाद ओली बहुदल यताका सबैभन्दा साहासी प्रधानमन्त्री देखिए। उनको इतिहास जेजस्तो भए पनि यसवेला उनले बहुदलका अन्य प्रधानमन्त्री भन्दा ज्यादा राष्ट्रप्रेम देखाए। हुनत उनको यो राष्ट्रप्रेम प्रकट गर्ने क्रममा केटाकेटीपन नदेखिएको हैन, तैपनि ४६ यता भएका प्रधानमन्त्री भन्दा ज्यादा राष्ट्रवादी देखिए। यसको अर्थ उनका सबै कामहरुले राष्ट्रवाद...
- शाश्वत शर्मा -
मुलुक यो कथित गणतान्त्रिक संविधानको धारा २९८ मा अड्किन पुगेको छ। एकातिर कांग्रेस र माओवादी छन् भने अर्कातिर एमालेसहित राप्रपा नेपाल र अरु भुरेटाकुरे सत्तासीन अरु १६ पार्टीहरु। भन्नलाई त अझ अपुष्ट समाचारअनुसार पनि अवसरवादी विजय गच्छदारको फोरमले र लोकेन्द्र बहादुरको राप्रपाले पनि सरकार छाडिसकेको बताइदैछ। सर्सर्ती हेर्दा मुलुक अहिले अल्पमतको सरकारबाट कामचलाउ रुपमा चलिरहे...
धर्मरत्न श्रेष्ठ- प्रचण्डले पटक पटक एमालेका यी तीन शीर्ष नेतालाई सडकबाट बोकेर प्रधानमन्त्री बनाए, तर तिनै जनाले प्रचण्डलाई धोका दिए। दुई स्थानबाट चुनाव हारेका माधवकुमार नेपाललाई मनोनित सभासद बनाएर प्रधानमन्त्री प्रचण्डले बनाए। तिनै प्रचण्डले आमहड्ताल गरेर माधव नेपालको सरकार ढाल्नुपर्‍यो। त्यसपछि झलनाथ खनाल, जसलाई बिना पिँधका लोटा भनिन्छ, प्रचण्डकै सहयोग र समर्थनमा प्रधानमन्त्री बने, उनले पन...
रोशन कार्की - न सरकारको नीतिकार्यक्रममा आयो, न राष्ट्रबैंकको मौद्रिकनीतिमा नैउल्लेख गरियो। शैक्षिक प्रमाणपत्र धितामा राखेर ऋण पाइने र स्वरोजगार गर्न युवालाई प्रोत्साहित गरिने कुरा हावादारी गफ बन्नपुगेको छ।
युवालाई उद्दमशील बनाउने र वैदेशिक रोजगारीमा जानबाट रोक्ने जुन राजनीतिक भाषण चुटिएको थियो, त्यो भाषणमा सिमित भयो। अनिल शाहजस्ता बैंकरले हामी दिन्छौं शैक्षिक ऋण भनेर फूर्ती लगाए, हलोदेखि हाइ...
शाश्वत शर्मा - गत विहीवार, असार २३ गते पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहको ७०औं शुभजन्मोत्सव। काठमाडौं महाराजगञ्जस्थित निर्मल निवासमा विहानैदेखि शुभेच्छुक र समर्थकहरुको लामवद्ध ताँती थियो। शुभकामना दिन जानेहरु हजारौंमा थिए। स्वतस्फूर्त ढंगबाट, आफुखुशी शुभकामना दिन पुगेकाहरु उत्साहित र हर्षित देखिन्थे। शुभकामना दिनेहरु युवा थिए, बालबृद्ध थिए, हिमाल, पहाड, तराईका पनि थिए। जो थिए, नेपाली थिए, नेपालको चिन...
स्वयम्भुनाथ कार्की- सामान्यतया राजनैतिक दलहरुलाई जनताले आफ्नो अधिकार उपभोग तथा कर्तव्य निर्वाहनको औजार भनेर मान्ने गरिन्छ। अझ बहुदलीय व्यवस्थामा त जनताको यो काम राम्रोसँग गर्ने अनि जनताप्रति उत्तरदायित्व निर्वाहनको प्रतिस्पर्धा हुन्छ भन्ने मान्यता राखिन्छ। तर यो मान्यता केवल विभिन्न विचारधारा स्विकार गर्ने पद्धतिको निमित्त मात्र हो। केही समयदेखि छलफलमा आउने गरेको बहुलवाद र बहुदलको आधारभूत भिन्न...
वाशुदेव वाग्ले - मोटो ब्रिफकेस दिएर जसरी पनि आफ्नो स्वार्थ शिद्ध गर्नगराउन खप्पीस हिसिला यमीकी चहेता सुगतरत्न कंसाकार नेपाल एयरलाइन्सको महाप्रवन्धकबाट घोक्रेठ्याक लगाइए। पछि फेरि एमालेलाई खुशी पारेर उनी नेपाल एयरलाइन्सको महाप्रवन्धक बनेका छन्। नेपाल एयरलाइन्सले जहाज आलु किनेजसरी किन्न पाउनुपर्छ भन्ने कंसाकारले नयाँ जहाज किन्ने पहल गर्दागर्दै उडिरहेको बोइङ ७५७ बेच्ने निर्णय गराउन सफल भएका छन्। घ...
३ दर्जन नक्कली प्रमाणपत्र पेश गरेर पढेका र बनेका डाक्टर पक्राउ गरेर वाहवाही बटुलेको सिआइवीलाई चिकित्सक संघले अमानवीय एवम् चिकित्सकीय मर्यादा विपरित भनेर आलोचना गर्‍यो र मेडिकल काउन्सिलको नियमविपरितको कारवाही भन्यो। नक्कलीको बिगबिगी स्वास्थ्य, हवाई क्षेत्रलगायत निजामती, सुरक्षा जताततै छ। तिनीहरुमाथि छानबिन हुनुपर्छ, कारवाही पनि हुनुपर्छ तर कारवाही कानुनसम्मत हुनुपर्छ भन्ने सबैको माग छ। तथापि...
शाश्वत शर्मा-
राट्रभक्तहरु क्रमश... 'निराश' हुँदै जाँदोछन्। एक समयमा खासगरी पूर्वराजा र केही राजावादीहरु सक्रिय हुँदा उत्साहित राष्ट्रभक्तहरु पुनः निराश हुन थालेका हुन्। सतही र देखिने राजनीतिलाई मात्र बुझ्ने बहुसंख्यक नेपाली जनतामा हिजोको व्यवस्था नै ठिक थियो भन्ने भावना पलाउँदा पलाउँदै पनि हालका दिनहरुमा राष्ट्र र राष्ट्रियताका लागि केही पनि कामहरु नभइरहेका बेलामा निराशा उत्पन्न हुनु ...
कतारमा काम गर्न गएका युवाहरुलाई दाससरह काम लगाइयो भनेर मानवाधिकारवादी रिपोर्टले नै बोल्यो। अफगानिस्तानमा आतंककारीले उडाएका १२ नेपाली युवाहरु भाडाका सैनिक भएर गएका रहेछन्, यसरी भाडाका सैनिक बनेर जानेहरु लाखौं हुनसक्ने अनुमान छ। विश्वका जहाँ जहाँ जोखिम बढी छन्, त्यहाँ त्यहाँ नेपालीहरु भाडाका सिपाही बनेर गएको देखिन्छ। प्रत्येक दिन ३ देखि ७ थानसम्म उडेर गएका युवाहरुको शव आइरहेका छन्, सरकारलाई कुनै ...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
कूटनीतिक जोल्ट दियो डेनमार्कले। नेपालमा २५ वर्षदेखि दूतावास खोलेर नेपालको विकास साझेदार बनेको डेनमार्कले दूतावास नै बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ। यसको अर्थ नेपालका परराष्ट्रनीतिमा कमी, कमजोरी छ भन्ने हो।
अघिल्लो सालको अन्त्यसम्ममा डेनमार्कले नेपालस्थित दूतावास बन्द गर्ने भनेको छ। समय छ, डेनमार्कलाई नेपालमा उपस्थिति बनाइराख्न राजनीतिक दलहरुले कूटनीतिक क्षमता देखाएर रोक्नुपर्छ। अ...
स्वयम्भुनाथ कार्की
झण्डै ३० बर्षको दलीय शासनको मुल्यांकन गर्ने वेला भएन, भएको छ। यो वेला जनताले दैनिक जीवनयापनमा कष्ट भोग्नु परेको छ। हेर्दा सामान्य जस्तो लाग्ने यस्ता कष्टहरु गहिरो असर गर्ने छन्। आफ्नो काम छोडेर कुनै न कुनै दलको झण्डा उठाएर ज्यानफाल्न तैयार हुनुपर्ने जनताको विवशता भएको छ। हरेक सरकारी कार्यालयमा जनताले आफुलाई नेपाली हैन कुनै न कुनै दलको स्थानीय नेताको समर्थक देखाउन सकेन भने लग...
नेपाली राजनीतिमा चर्चामा आउने सजिलो सुत्र भएको छ पूर्वराजालाई चुनौति दिनु। अनि त्यति नै सजिलो बाटो भएको छ राजाको पक्षमा छु भनेर नाम बेच्नु। यी दुवै प्रवृतिहरु नेपाल र नेपालीको भलो गर्ने पटक्कै होईनन्। विगत तीसौ बर्षदेखि संवैधानिक राजा र पछिल्लो समयमा गणतन्त्र अभ्यास गर्दा पनि पूर्वराजालाई चुनैति दिन छोडिएन। काम केही गर्न नपर्ने केवल भाषणमा ठूला कुरा गरेमात्र हुने परिपाटी विकास गर्न जनता पनि त्य...
पूर्वप्रधानन्यायाधीश तथा सरकार प्रमुख बनेका खिलराज रेग्मीले अहिले आएर मुख खोलेका छन्। उनले भनेका छन्– संविधान जनआन्दोलनको भावना विपरित बनेकाले समस्या उत्पन्न भएको हो। हिन्दूधर्म हटाउने एजेन्डा नै थिएन, संविधानमा बेग्लै ढंगले संवोधन गरियो र समस्या झन जटिल भएर गएको छ।
जनआन्दोलनको एजेण्ड धर्मनिरपेक्षता थिएन, संविधान बेग्लै ढंगले बन्यो भनेर भन्नसक्ने खिलराज रेग्मीले यति ढिलो किन मुख खोले? सं...
सिमेन्ट उद्योगहरु धमाधम खुलिरहेका छन्, बजारमा थरिथरिका सिमेन्टहरु उपलव्ध छन्। आमनागरिक यिनै सिमेन्ट लगेर घर निर्माण गरिरहेका छन्। सिमेन्ट त नेपाली नै हो, त्यो सिमेन्ट गुणस्तरीय छ कि छैन? सिमेन्टको गुणस्तर मापन गर्ने निकायले कति सक्षम तरिकाले जाँच गरेको छ?
रोटी पनि हेर्ना हुन्छन् भनेझैं सिमेन्टको गतिमति पनि त्यस्तै त छैन? कतिपय नागरिकका घर निर्माण गरेको वर्षदिन नपुग्दै ढलान गरेका घर चर्कने, माट...
गरिब जनताका बालबालिकाहरुप्रति सहयोगी भूमिका खेल्नुपर्ने सेभ दी चिल्ड्रेनका पदाधिकारीहरुले गरिब परिवारजनको फोटो खिचेर विदेशबाट डलर तान्ने र आफै कुम्ल्याउन थालेकाले कतिपय गाउँलेले बहिष्कार गर्न थालेका छन्। विदेशबाट बालबालिकाका लागि आएको सहयोगको दुरुपयोग त भएकै छ, थप सहयोग माँग्ने र पदाधिकारी, कर्मचारीहरुले अनेक बहानामा दुरुपयोग गरिरहेका समाचारहरु धमाधम सार्वजनिक हुनथालेका छन्। विशेष गरी तराईका दु...
खाडी मुलुकहरुमा यौन व्यवसायमा बन्देज लगाइएको छ तर वैदेशिक रोजगारीका नाममा खाडी मुलुकहरुमा पुगेका नेपाली युवतीहरु गल्ली गल्लीमा ग्राहक खोज्ने र कोठामा पुगेर यौन व्यवसाय गरिरहेका छन्। बम्बै बनिसक्यो खाडी मुलुकमा नेपाली यौनव्यवसायीहरुको जीवनचर्या। राम्रो लाउन, मीठो खान र पैसा कमाउन विदेशीएका युवतीहरुको जीवन अत्यासलाग्दो छ खाडी मुलुकहरुमा।
नेपालमा देहव्यापारमा बन्देज छ तर टोलटोलमा खुलेका छन् मेरी ...
वाशुदेव वाग्ले-
त्रिपुरेश्वर–थानकोट सडक बिस्तार काम भइरहेको छ। सडक बिस्तार गर्नुपर्छ तर पटक पटक जनतालाई दुःख दिने र ठेकेदार र कर्मचारीले भ्रष्टाचार गर्ने रणनीतिले सडक बिस्तार होइन, जनताको बिनास भएको देखियो। केशव स्थापित मेयर हुँदा
बिस्तार गरेको सडक फेरि बिस्तार भइरहेको छ कलंकी कालिमाटी। फेरि जनताको घरजग्गा डोजरले भत्काइदैछ सडकका दुबैतिर ११ मिटर लिने भनेर। पहिले नै किन ११ मिटर लिइएन र ...
रोशन कार्की - किरा अर्थात यार्सा: यो वहुमूल्य जटिबुटी हो। यसको संरक्षण र विकास गर्न सके हिमाली र पहाडी जीवनलाई स्वर्ग बनाउन सकिन्छ। तर सरकार यस मामिलामा पनि चुकेको छ। मात्र कर उठाएर दलाल र तस्करलाई पोसिरहेको छ सरकार। यार्सा टिप्ने जनताले पाउनुपर्ने न्यायसंगत मूल्य कहिल्यै पाएनन्। मूल्य पाउन् भन्ने वातावरण सरकारले बनाएन पनि। यही कारण दलालहरु मोटाइरहेका छन्, जसले ज्यान हत्केलामा लिएर यार्सा संकलन...
समाचार अनुसार, सत्तारुढ प्रमुख दल नेकपा एमाले अव चुनावमा होमिने भएको छ। गत शनिवार प्रम निवास बालुवाटारमा बसेको एमाले स्थायी समितिको बैठकले स्थानीय, प्रदेश र संघीय तहको निर्वाचनको तैयारी गर्ने समेत निर्णय गरेको छ। संसद, राष्ट्रपतिको निर्वाचन गर्ने भन्ने कुरो त एमाले नेताहरुको मुखमै झुण्डिएको छ। एकथरि विज्ञको विचारमा यो एमालेको शैली हो। सत्तामा रहदा एमालेले सधैं यसो गर्ने गरेको छ। राष्ट्रल...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
ल्हारक्याल लामाको गोली राख्दा समेत सीसीटीभीको फुटेज हटाएर संरक्षण गर्ने इन्भेष्टमेन्ट बैंकका अध्यक्ष पृथ्वीबहादुर पाण्डे अव भक्तपुरका विष्णुप्रसाद प्रजापतिलाई माण्डु हाइड्रोपावरमा अवरोध गरेको भन्दै गुण्डा लगाएर मार्ने धम्की दिन पुगेछन्। यिनै पाण्डे हुन् जसले ब्ल्याकमनीलाई बैंकमार्फत वैदेशिक लगानीका नाममा स्रोत नखुलेको पैसा भित्र्याइरहेका छन् र यिनका मार्फत सुमार्गीहरु कूमार...
रोशन कार्की -
एनसेलले कर तिर्नुपर्छ, कर नतिर्ने विदेशी लगानी चाहिदैन भन्ने व्यक्ति हुन् पूर्व मुख्यसचिव लीलामणि पौडेल। उनले त्यसो भन्दा एनसेलका गुण्डाहरुले मार्ने धम्की दिएछन्। अव देशहितमा बोल्न पनि ज्यान जोखिममा पार्नुपर्ने दिन आयो। कस्तो लोकतन्त्र र लोकतान्त्रिक सरकार रहेछ हाम्रो?
एनसेल १ खर्ब ४० अर्वमा खरिद विक्री भयो। जुनसुकै व्यक्ति वा कम्पनीले किनोस्, कानुनअनुसारको खरिदविक्रीमा कानु...
- शाश्वत शर्मा-
फेरि पनि भन्नैपर्ने हुन्छ– यहाँका ठूला कम्युनिष्टहरुलाई तिनको रणनीतिलाई जित्न कसैले सक्दैन। अनेक दाउपेचहरुबाट सुसज्जित यिनीहरु तत्कालका लागि, राजनीतिक फाइदाका लागि जे जस्तो किसिमको उपाय पनि अपनाउन तैयार हुन्छन्। अव सबै कुरालाई एकछिन, एकातिर पन्छाएर भर्खरै सम्पन्न राष्ट्रसेवक (मजदुर) कर्मचारीहरुको चुनावको नतिजाप्रति गम्भिर भएर सोचौं त? पच्चिस प्रतिशत तलव बृद्धि गरेर र ५ ...
- स्वयम्भूनाथ कार्की-
विगत केही बर्षदेखि पूर्व राजाका हरेक सार्वजनिक उपस्थितिमा नारा लाग्ने गरेको छ। स्वागत तथा दर्शनको निमित्त जम्मा भएकाहरु चिच्याउने गर्दछन 'राजा आउ देश बचाउ'। अलिकति प्रवुद्ध भनिएको वर्ग भेट चाहान्छ, कुराकानी गर्न चाहान्छ। यस्तो भेट भैहालेमा उसको एउटै विषय हुन्छ, एउटै उपदेश हुन्छ जो ऊ पूर्वराजालाई दिन चाहान्छ। देश बचाउन मेरो तर्फबाट यसो गर्छु भन्ने कुरा कसैसँग हुँ...
rajan2012karki@yahoo.com -
अमृतको घडामा एकथोपामात्र विष मिसियो भने सिंगै अमृत विषालु बन्नपुग्छ। नेपाली राजनीतिमा त विषैविषमात्र मिसिएको छ। त्यसैले नीतिहरुमा सर्वश्रेष्ठ राजनीति जनताका लागि विषालु बन्नपुग्यो। वर्तमान नेपालको छर्लङ्ग देखिने यथार्थ तस्वीर यही हो। अचम्म र अनौठो वास्तविकताले सुन्दर नेपाल, शान्ति प्रक्रियमा गइसकेको नेपाललाई फेरि अस्थिर, अराजक र अपाराधिक राष्ट्रका रुपमा हेर्न थालिएको...
वाशुदेव वाग्ले-
मधेसको आवाज सिंहदरवारले सुनेन, सुनाउन राजधानी आएको हो। यसोभन्दै संघीय गठबन्धनले राजधानीका विभिन्न भागमा कोणसभा गरिरहेका छन् र धम्की दिन थालेका छन्– मधेसको आवाज सुनिएन भने नाकावन्दी गर्न बाध्य हुनेछों।
ओली सरकारले फेरि वार्ताका लागि बोलाउादा गएनन् मधेसवादी। किन नगएको भन्ने प्रश्नमा गठबन्धनका नेताले भनेका छन्– हामी सार्थक वार्ताको पक्षमा छौं। सरकार हामीलाई थकाउन चाहन...
रोशन कार्की-
वीरगञ्जका खाद्य उद्यमी सुरेश केडियाको अपहरण मुद्दाले उद्योग व्यापार क्षेत्रमात्र होइन, देशकै कानुनव्यवस्थासमेत चरमराउन पुगेको छ। बल्लतल्ल शान्ति र स्थिरता कायम होला भन्ने आशा जागेको बेलामा उद्यमीकै अपहरण हुनु र सुरक्षा निकायले कुनै सुराक नपाउनुले ठूलै तरङ्ग उत्पन्न गरिदिएको छ। त्यसमाथि भारतीय नम्बरप्लेट भएको गाडीमा अपहरण भएकोसम्म थाहा सार्वजनिक भएपछि भारतीय गुण्डागर्दीले थप आहत पा...
धर्मरत्न श्रेष्ठ-
वैद्यबाहेक विद्रोही रामबहादुर थापाले प्रचण्डसँग हात मिलाए। विप्लव विद्रोहको मैदानमा हतियार साँध लगाउँदैछन्। बाँकी प्रचण्डको माओवादी केन्द्रमा सामेल भएका छन्। कतै यो मिलन भ्यागुताको धार्नी नबनोस्? एउटा आशंका यस्तो छ भने अर्को तर्क छ– यी हातहरु मिल्नुको कारण मात्र जनयुद्धकालीन हत्या आरोपबाट आममाफी खोज्ने शक्ति प्रदर्शनमात्र हो। जनयुद्धकालीन मुद्दाहरुमा माओवादीले मात्र दण्...
स्वयम्भुनाथ कार्की -
आफ्नो देशको हितलाई सर्वोपरि मान्ने वाद राष्ट्रवाद हो। देशभक्ति राष्ट्रवादको अनिवार्य र आवश्यक न्यूनतम शर्त हो। अझ भन्ने हो भने देशभक्ति र राष्ट्रवाद पयार्यवाची शब्द हुन। राष्ट्रवाद विहिन जनताको वाहुल्य भएको राष्टलाई आफ्नो अस्तित्व कायम राख्न कठिन पर्दछ। यसैले सबै नागरिक आफ्नो देशलाई माया गर्ने राष्ट्रवादी हुन भन्ने मान्यता राख्नेलाई आश्चर्य चकित पार्दै राष्ट्रवादला...
- शाश्वत शर्मा -
जेठ ६ गते विहीवार श्रीमान प्रचण्ड उर्फ पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको एकीकृत नेकपा माओवादी र संसदबाहिरका अरु नौ माओवादी दलहरुवीच एकीकरण भएको छ। जनयुद्ध हुन्जेल एकै ठाउँमा रहेका तर शान्ति सम्झौता गरेर शान्ति प्रकृया सुरु भएपछि छुट्टिएर गएकाहरु मध्ये अहिले स–साना चोइटे माओवादीहरु 'एक' भएता पनि वैचारिक रुपमा सुदृढ भनिएका मोहन किरण वैद्य र सांगठनिक एवंम जुझारुका दृ...
८ लाख परिवार अझै छ पालमा, खोई सरकार, पुनर्निर्माण कहाँ पुग्यो? युवाहरुले यसरी प्लेकार्ड बोकेर सुतेको सरकारलाई उठाउने प्रयत्न गरेका छन्। तर सुतेको नाटक गरेर ठूला ठूला सपनामात्र देखाउने सरकारले युवाहरुले उठाएका यस्ता प्रश्नमा जवाफदेही हुनेगरेको छैन। सरकार सिंहदरवारमा छ, जनताको जीवन र समाजको अपेक्षामा सरकार कतै पनि देखिन्न। बरु धुर्मुस र सुन्तलीजस्ता कलाकार देखिन्छन्, बेलायतका राजकुमार ह्यार...
रोशन कार्की - लान्चोउबाट प्रस्थान गरेको रेलमा अगाडि रातो ब्यानरमा लेखिएको छ– दक्षिण एसियाली अन्तर्रार्िष्ट्रय रेल यातायात, लान्चोउ―सिगात्से―काठमाडौं। यो रेल सिगात्से आयो, यही रेलबाट नेपालीले अर्डर दिएका सामान पनि बोकेको थियो। तर यो रेलबारे बेइजिङस्थित नेपाली दूतावासलाई थाहा थिएन, परराष्ट्र र नेपाल सरकारलाई पनि कुनै ज्ञान थिएन। यो रेलको खबर सुनेपछि प्रधानमन्त्री ओलीले उत्साही भएर हल्ला गरि...
स्वयम्भूनाथ कार्की-
आजको नेपालको शुरुवात काठमाण्डौमा गोरर्खालीहरुको विजयलाई मान्ने गरिन्छ। यसो हुँदा सन २००८ मा राजा ज्ञानेन्द्रलाई पाखा लगाएको अनि नेपालको शुरु भएको बर्ष सन १७६९ बिच दुई सय अड्तीस बर्षको कालखण्ड हुन आउँछ। भन्ने गरिएको २४० बर्ष नेपाल एकिकरणको उमेर हो , गणतन्त्र भनिएको समयलाई पनि जोडेर वर्तमानमा अढाई सय बर्ष भनेर गाली गरिदैछ। यो नेपालको अस्तित्वलाई नै गाली गरेको हो, दुखको कुरो त...
शाश्वत शर्मा-
यस्तो अन्यौलग्रस्त मुलुक कतिञ्जेल चल्छ? कतिञ्जेल चलाउने? जनआन्दोलनमा प्रत्यक्ष रअप्रत्यक्ष सहभागी भएकाहरु मध्ये पनि एकथरिलाई मात्र हुने गरी गत असोज ३ गते जारी गरिएको गणतान्त्रिक संविधानले अव राजनिितक अस्थिता मात्रै उब्जाएको होइन कि मुलुककै अस्तित्वमाथि प्रश्नचिन्ह लगाएको छ। अझ भन्नुपर्दा अव यो शासन व्यवस्था कसरी र कुन हिसावले चलाउने भन्ने विषय गौण बन्दै गयो भने नेपालको अस्तित्व र...
वाशुदेव वाग्ले-
पानामा पेपर्सको लिक के सार्वजनिक भयो सबैभन्दा पहिले सातो गयो उपेन्द्र महतोको। उनले आफूलाई सकभर चोख्याउने र विदेशमा लगानी छ, नियमित लगानी हो भनेर कालोधनलाई नकारेका छन्। तथापि पानामा पेपर्समा नाम आएका अरुण चौधरी र उपेन्द्र महतोबारे सरकारले अनुसन्धान थालेको छ। यद्यपि नेपालमा कर छलेको र सम्पत्तिको स्रोत खुलेको हो कि होइन भन्ने विषयले यसको निर्क्यौल गर्नेछ। तथापि नवाङ डोल्मा, उमादेव...
सहदेव सिग्देल-
ल्हारक्याललाई अख्तियार लाग्यो। अख्तियारले २०५८ सालदेखि २०७२ सालसम्म ल्हारक्याल लामाले २० करोड कमाएर २९ करोड खर्च गरेछन्। अख्तियार भन्छ– यो भ्रष्टाचार हो। ९ करोड ४४ लाख गैरकानुनी आम्दानी गरेकोले ल्हारक्यामाथि कारवाही हुनुपर्छ। भ्रष्टाचारमा उन्मुक्ति दिन सकिदैन।
ल्हारक्याल लामा २०५८ सालमा कांग्रेस थिए, कांग्रेसले उनलाई गुम्बा विकास समितिको अध्यक्ष नियुक्त गरिदियो। २०६४ को स...
शाश्वत शर्मा
भारु, डलर र गुण्डागर्दीको बलमा जबरजस्ती लादिएको यो गणतन्त्र, संघीयता र धर्मनिरपेक्षता आफ्नो अन्तिम पडावमा छ। भन्नैपर्दा एउटा सशक्त र संगठित धक्का पर्‍यो भने यो गर्ल्यामगुर्लुम ढल्नेछ। जग बलियो भएन भने घर बलियो हुन्न भनेको यही हो। खोक्रो जगका कारण गणतन्त्र नेपाल कमजोर देखिन्छ।
०६२–६३ को जनआन्दोलन र ०६५ साल जेठ १५ को गणतन्त्र घोषणा नै बेइमानी थियो भन्ने कुरा अहिले आएर...
स्वयम्भुनाथ कार्की
'नेपाल भारतकै अभिन्न भाग हो। तसर्थ, भारतीय माटोमा हुने जुनसुकै कुराबाट पनि नेपाल पूर्णरुपमा प्रभावित हुन्छ। त्यस वास्तविकताले गर्दा नेपालको समस्याको जड पनि भारत नै भएको छ। पहिले र अहिले सञ्चालित नेपाली संगठनले नेपालीहरुको जिम्मेवारीको यस पक्षमा पर्याप्त दृष्टि पुर्‍याउन नसक्नु दुखद् पक्ष हो। भारतको स्वतन्त्रताप्राप्तिको जीवन–मरणको लडाईमा धेरै नेपालीले व्यक्ति...